100. rocznica urodzin płka Mariana Pawełczaka „Morwy” - żołnierza oddziału „Zapory”

Płk Pawełczak służył w oddziałach dowodzonych przez mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”, brał udział w wielu akcjach zbrojnych. Na rozkaz dowódcy ujawnił się 21 kwietnia 1947. W latach 1951-1954 był więziony na Zamku Lubelskim pod zarzutem nieszczerego ujawnienia się i ukrycia czynów dokonanych w czasie działań pod dowództwem „Zapory”.

- Jako córka doświadczyłam, że nie można było mówić głośno o jego działalności. Na szczęście nie doświadczyłam tego, co dzieci partyzantów urodzone wcześniej. Oczywiście tata w domu po cichutku wspominał ten okres konspiracji, ale dbał też o to, żebyśmy za dużo nie wiedzieli - mówiła "Kurierowi" Alicja Skalska, córka „Morwy”.

Płk Marian Pawełczak ps. „Morwa” urodził się w Stasinie w 1923 r. Rodzice wychowali go w duchu ogromnego patriotyzmu. Po wybuchu II wojny światowej kontynuował naukę w kraśnickim gimnazjum w III klasie. W czasie II wojny światowej pobierał naukę na tajnych kompletach. W 1940 r. został wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec. Uciekł stamtąd i wstąpił do partyzantki. Służył w Kedywie, leśnym oddziale AK w okolicach Urzędowa, a pod koniec wojny w oddziale mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”.

W 1944 r. został przymusowo wcielony do Ludowego Wojska Polskiego. Ukończył szkołę podoficerską, ale jeszcze w tym samym roku dołączył do oddziału partyzantów. Usiłował przedostać się na Zachód; pod fałszywym nazwiskiem wstąpił do Milicji Obywatelskiej. Po ujawnieniu się został skazany na 15 lat więzienia. Zwolniony z więzienia 16 grudnia 1954 r. rozpoczął pracę zarobkową. Wielokrotnie zwalniany z różnych zakładów pracy ze względu na przynależność do AK i WiN.

W 2020 roku Marian Pawełczak został awansowany na stopień pułkownika oraz uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

„Morwa” zmarł w czerwcu 2021 r. w wieku 98 lat.

- Należał do wspaniałego pokolenia odrodzonej Niepodległej, uformowanego w duchu służby ojczyźnie – tak o płk Marianie Pawełczaku ps. Morwa napisał prezydent Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników uroczystości pogrzebowych żołnierza.