Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

70. rocznica zagłady Żydów z lubelskiego getta (ZDJĘCIA)

Witold Michalak
Przed wojną dzielnica żydowska w Lublinie miała ok. 40 tys. mieszkańców. Na zdjęciu dom przy ul. Krawieckiej
Przed wojną dzielnica żydowska w Lublinie miała ok. 40 tys. mieszkańców. Na zdjęciu dom przy ul. Krawieckiej Wiktor Ziółkowski/Muzeum Lubelskie
Spis 4270 nazwisk mieszkańców lubelskiego getta udostępniło na swoich stronach internetowych Archiwum Państwowe. - Chcieliśmy w ten sposób przyłączyć się do obchodów 70. rocznicy likwidacji getta - mówi Piotr Dymmel, dyrektor lubelskiego Archiwum Państwowego.

W sieci możemy przeczytać dwa spisy przygotowane przez przedstawicieli Rady Żydowskiej. Obie listy powstały jesienią 1942 roku, jedna odręczna, druga ułożona alfabetycznie i napisana na maszynie. Na obu widnieją imiona, nazwiska, daty oraz miejsca urodzenia Żydów. Na drugim spisie dodano także numery J-Ausweisów, czyli dokumentów tożsamości zezwalających na przebywanie na terenie likwidowanego getta. - Te listy są świadectwem zagłady, ale są także księgami pamięci o ostatnich mieszkańcach getta - przyznaje Piotr Dymmel.

70 lat temu rozpoczęła się mordercza operacja Reinhardt

Od odczytania nazwisk z Księgi Wykazu Żydów z Lublina rozpoczęły się w piątek 16 bm. uroczystości 70. rocznicy likwidacji lubelskiego getta. W nocy z 16 na 17 marca hitlerowcy zaczęli likwidację dzielnicy żydowskiej. Ta operacja stanowiła początek wielkiej akcji Reinhardt, czyli zagłady Żydów mieszkających na terenie Generalnego Gubernatorstwa.

Przedwojenny Lublin liczył ponad 110 tys. mieszkańców, blisko jedną trzecią z nich stanowili Żydzi. Po zajęciu Lublina hitlerowcy utworzyli getto na terenach dzielnicy żydowskiej otaczającej wzgórze zamkowe. W nocy z 16 na 17 marca 1942 r. zaczęła się jego likwidacja. Niemcy wyrzucali mieszkańców z domów przy ul. Lubartowskiej i Unickiej. W pierwszym transporcie do obozu w Bełżcu wywieziono około 1,5 tys. osób.

Hitlerowcy oficjalnie swoje działania nazywali wysiedleniami. Żydów informowano, że zostaną przeniesieni. Pozwalano im zabrać ze sobą bagaż ważący nie więcej niż 15 kg. Dowiadywali się, że na początku będą musieli przejść około 3 km, a przez resztę zaplanowanej trasy będą przewiezieni. W rzeczywistości wielu z mieszkańców getta nie opuściło Lublina. Oddziały odpowiedzialne za wysiedlenia były wyjątkowo brutalne. Ludzie byli mordowani w swoich mieszkaniach, ginęli w drodze do pociągów. Niemcy zabili ponad setkę dzieci z sierocińca, chorych ze szpitali i osoby przebywające w domu starców przy ul. Jatecznej.

W ciągu miesiąca operacji Reinhardt okupanci wywieźli do Bełżca około 26 tysięcy lubelskich Żydów. Ci, którzy zostali w Lublinie 16 kwietnia, dostali polecenie przeprowadzenia się na Majdan Tatarski. Blisko 7 tys. osób miało zająć opustoszałe osiedle domków. Niemiecka propaganda prezentowała je jako miejsce stworzenia idealnego getta, gdzie wszyscy Żydzi, którzy pracują i stosują się do niemieckich przepisów, będą mogli wieść spokojne życie. Sielanka szybko okazała się fikcją. Ruszyły selekcje, kolejne osoby trafiały do obozu koncentracyjnego na Majdanku i w Piaskach. Ostatni mieszkańcy lubelskiego getta zostali wywiezieni do obozów zagłady w listopadzie 1942 roku. Niemcy chcąc zetrzeć jakikolwiek ślad po Żydach w Lublinie zburzyli całą dzielnicę otaczającą Zamek. Z powierzchni ziemi zniknęła wspaniała ul. Szeroka, Wielka Synagoga i ponad 200 innych budynków.


Nasze serwisy:
Serwis gospodarczy - Wybierz Lublin
Serwis turystyczny - Perły i Perełki Lubelszczyzny
Serwis dla fanów spottingu i lotnictwa - Samoloty nad Lubelszczyzną
Miasto widziane z samolotu - Lublin z lotu ptaka
Nasze filmy - Puls Polski


Codziennie rano najświeższe informacje z Lublina i okolic na Twoją skrzynkę mailową.
Zapisz się do newslettera!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski