Aspartam. Co to jest aspartam, w czym się znajduje i czy jest szkodliwy? Wyjaśniamy

Aspartam to organiczny związek chemiczny należący do estrów peptydowych. Na produktach spożywczych oznaczany jest kodem E951.

Aspartam jest około 180 razy słodszy od cukru, a przy tym praktycznie nie jest kaloryczny. Co za tym idzie, jest on bardzo atrakcyjny dla producentów słodkości. Smak aspartamu różni się od smaku cukru, gdyż jego słodycz jest odczuwana wolniej, ale na dłużej zostaje w ustach.

Aspartam - produkty

Produktów zawierających aspartam jest sporo, gdyż jest on stosowany jako słodzik m.in. w napojach niskokalorycznych, wodach smakowych, gumach do żucia, pastylkach odświeżających oddech, jogurtach, ale również dodaje się go np. do wędlin czy ryb.

Aspartam jest też często stosowany przez osoby chorujące na cukrzycę, ponieważ, podobnie jak inne słodziki, nie powoduje on wzrostu poziomu cukru we krwi.

Aspartam. Szkodliwość

Czy aspartam jest bezpieczny, czy szkodliwy? - to pytanie zadaje sobie bardzo wiele osób. W organizmie człowieka strawiony aspartam rozkłada się na dwa naturalne aminokwasy: fenyloalaninę i kwas asparaginowy. Z tego też powodu raczej uważa sę, że jego stosowanie jest dla organizmu bezpieczne. Tak też uznało ponad sto organizacji zajmujących się bezpieczeństwem żywności. Wśród nich są m.in. EFSA, UK Food Standards Agency, Health Canada i Food Standards Australia New Zealand. Zdanie, że aspartam nie ma związku z rakiem podziela również National Cancer Institute.

Bezpieczeństwo aspartamu potwierdzają też Polskie Towarzystwo Diabetologiczne oraz Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością.

Kto nie powinien przyjmować aspartamu?

Aspartamu nie powinny natomiast przyjmować osoby cierpiące na fenyloketonurię, które nie metabolizują fenyloalaniny. A jak już pisaliśmy wcześniej, to właśnie ten aminokwas uwalnia się podczas trawienia aspartamu.

Aspartam rakotwórczy?

Pod koniec lat 90. XX wieku na światło dzienne wyszły badania, które sugerowały, że aspartam może być rakotwórczy i może przyczyniać się do nowotworów mózgu i układu limfatycznego. Jak do tej pory, nie ma jednak dowodów na to, by była to prawda i by aspartam powodował raka. Żadne badania bowiem tego ostatecznie nie potwierdziły.

"Aspartam powoduje nowotwory". Skąd takie opinie?

Sugestie dotyczące związku z nowotworami pochodzą z trzyletnich badań na szczurach European Ramazzini Foundation (ERF), jakie we wrześniu 2005 roku były prowadzone przez grupę badaczy z Bolonii. Grupa ta określiła aspartam jako substancję rakotwórczą, chociaż starości dożywało więcej szczurów odżywianych, niż szczurów w próbie kontrolnej.

Badania bolońskich badaczy szybko negatywnie zrecenzował Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności, który wytknął im szereg błędów. Były to takie przekłamania, jak:

• brak dokładnych danych o wykorzystanych zwierzętach doświadczalnych
• podawanie wysokich dawek aspartamu na kilogram masy ciała zwierzęcia, które nie są możliwe do konsumpcji.
• wytknięto, że szczury żyły do naturalnej śmierci, co jest niezgodne z wytycznymi badań nad rakotwórczością, gdyż prowadzi to do porównania szczurów zmarłych w różnym wieku, a starzeniu towarzyszy powstawanie zmian.

FDA otrzymała od RFA tylko część danych z badań o które prosiła i spotkała się z odmową dostarczenia do weryfikacji patologicznych preparatów szczurów. Dalsza analiza danych wykazała, że "nie ma dowodu, że sacharyna, czy inne słodziki (przede wszystkim aspartam) zwiększają ryzyko występowania nowotworów.

Aspartam. Wady aspartamu

Jakie są wady tego słodzika? Aspartamu nie zastosujemy do wypieków. Wszystko dlatego, że w wysokich temperaturach ulega on rozkładowi.

Aspartam. Skutki uboczne

Wiele mówi się o tym, że spożycie zbyt dużej ilości aspartamu może powodować skutki uboczne. Te najczęściej wymieniane to:

• może powodować bóle lub zawroty głowy
• nudności
• drętwienie mięśni
• bezsenność
• trudności z oddychaniem
• przybieranie na wadze

Aspartam. Skąd się wziął?

Aspartam został wynaleziony w 1965 r. przez Jamesa M. Schlattera, który pracował dla firmy farmaceutycznej G.D. Searle & Company. Schlatter ten związek otrzymał w ramach badań nad poszukiwaniem leków przeciwwrzodowych.

Słodycz aspartamu Schlatter odkrył przypadkowo. Nastąpiło to, gdy wbrew zasadom BHM pblizał swój własny ubrudzony tym związkiem palec.