Bezpieczne bankowanie. Swoje dane trzeba chronić

Zazwyczaj wiemy, jakie konsekwencje niesie z sobą zgubienie lub kradzież dokumentów, zwłaszcza dowodu osobistego lub paszportu. Zgłaszamy więc to szybko na policji oraz coraz częściej do bankowego systemu dokumentów zastrzeżonych. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że osoby niepowołane mogą wejść w posiadanie pełnego zestawu naszych danych osobowych. Dysponując naszym imieniem i nazwiskiem, datą urodzenia, numerem dowodu osobistego oraz numerem PESEL, mogą przejąć naszą tożsamość.

Podszywając się pod nas, mogą wyłudzić kredyt „chwi-lówkowy” czy zawrzeć umowę z firmą telekomunikacyjną. Skradziona tożsamość często służy też do wyłudzeń, np. zaciąganych na nasze konto innych zobowiązań: najem mieszkania,  umowy z operatorami sieci komórkowych itd. Im dłuższa jest lista dostępnych usług, tym większe jest pole do działania dla oszusta, który przejmie naszą tożsamość.

Skradziona tożsamość

Komplet danych, który ułatwia kradzież tożsamości, zawarty jest przede wszystkim w dowodzie osobistym. Poza kradzieżą samego dokumentu musimy więc chronić go przed okazją do skopiowania danych. Unikajmy więc kserowania dokumentów czy oddawania ich w cudze ręce poza naszą kontrolą, np. jako krótkoterminowy zastaw. Niszczmy też wszystkie dokumenty zawierające nasze dane osobowe.

Zachowajmy powściągliwość w udostępnianiu danych przez telefon. Jeśli dzwoni do nas faktycznie przedstawiciel banku, w celu weryfikacji naszej tożsamości nigdy nie poprosi o komplet danych osobowych. Pamiętajmy też, że procedura bankowa nie dopuszcza zmiany przez telefon czy serwis transakcyjny kluczowych danych osobowych. Za ich pomocą możemy zmienić adres korespondencyjny lub numer telefonu kontaktowego. Pozostałe dane, jak np. nowe nazwisko, musimy zgłosić w placówce banku.

Miejmy też na względzie, że złodzieje tożsamości coraz częściej do wyłudzeń danych osobowych wykorzystują portale spo­łecznościowe.

Zakładamy cyberrygle

W jeszcze bardziej wyrafinowany sposób działają cyber­prze­stępcy włamujący się po nasze dane przez internet lub aplikację mobilną. Podobnie jak w realu mogą to robić, by tylko okraść nas jednorazowo, ale też wejść w posiadanie naszej tożsamości dla bardziej złożonych oszustw lub przestępstw. Dlatego dla ochrony danych musimy „zaryglować się” w sieci. Tylko w ten sposób nie tylko sami półświadomie lub całkiem nieświadomie nie ujawnimy swoich danych, ale nie pozwolimy ich przejąć skrycie.

Podstawa to zabezpieczenie komputera czy telefonu przed używaniem przez niepowołane osoby (login, PIN) oraz ochrona jego oprogramowania: aktualizowanie systemu i oprogramowania, korzystanie z aktualnego programu antywirusowego. Następna fundamentalna zasada – kontaktowanie się z bankiem tylko z własnego komputera i wyłącznie przez jego główną stronę. Nie korzystajmy z linków, sprawdzajmy, czy strona jest autentyczna (symbol zamkniętej kłódki w adresie). Nie otwieramy podejrzanych e-maili. Wykonując przelew, wpisujemy numery konta ręcznie, nie korzystamy z linków, nie kopiujemy numerów (np. z elektronicznych faktur). Przed zatwierdzeniem operacji sprawdzamy, czy numer konta kontrahenta jest zgodny z wcześniej wpisanym.

Tomasz Nowak

Pamiętaj!

- Nie podawaj nieznanym osobom danych osobowych, zwłaszcza PESEL-u i numeru dowodu osobistego.

- Operacje bankowe przeprowadzaj tylko z własnego komputera i poprzez główną stronę banku.

-  W razie zgubienia lub kradzieży dowodu zastrzeż go w banku.

-  Nie dawaj swoich dokumentów w zastaw, np. kiedy wypożyczasz sprzęt sportowy.

-  Niszcz korespondencję, na której są twoje dane osobowe czy tele­adre­sowe.

KURS BANKOMANIIKON

Konkursy z atrakcyjnymi nagrodami oraz więcej informacji o bezpiecznej bankowości znajdziesz na portalu edukacyjnym:  www.bankomania.pkobp.pl

Masz pytania? Napisz na adres:
[email protected]

Fot. Małgorzata Genca

Pamiętaj, aby dane w banku były aktualne

Rozmowa z Małgorzatą Wojciechowską, doradcą w 2. Oddziale PKO Banku Polskiego w Lublinie

Dlaczego warto podać swoje dane w banku?

Zmieniamy swoje miejsce zamieszkania, numery telefonów, zmieniamy stan cywilny.

O tych zmianach powinniśmy powiadomić bank. Dlaczego jest istotne, aby to zrobić? Pracownicy banku na podstawie tych danych zarówno w kontakcie telefonicznym, jak i w oddziale najpierw weryfikują klienta, zanim przekażą mu dalsze informacje, np. o ofercie czy informacje o jego rachunku. Aktualne dane potrzebne są m.in. wtedy, gdy klient składa dyspozycje np. przelewu przez telefon. Z kolei przy przelewach wysokokwotowych realizowanych przez klienta możemy spodziewać się kontaktu konsultanta bankowego, który potwierdzi i autoryzuje przelew. Dlatego ważne jest, aby powiadamiać bank o zmianie naszych danych osobowych czy teleadresowych.

Czy i jak dane można aktualizować samemu?

Najczęstszą metodą aktualizacji danych jest wizyta klienta w oddziale banku. Samemu można aktualizować niektóre swoje dane przez serwis transakcyjny lub telefoniczny banku. Aktualizować możemy tylko i wyłącznie dane dotyczące np. adresu do korespondencji bądź numeru telefonu. Twardych danych, czyli danych zawartych w dowodzie osobistym, samodzielnie nie możemy modyfikować. Można tego dokonać tylko w oddziale banku.

Komu jeszcze możemy podać nasze dane?

Konsultantowi banku w momencie autoryzacji przelewu i to pod warunkiem, że potwierdzi naszą tożsamość, a następnie powie, skąd dzwoni. Należy zwrócić uwagę, że telefonu potwierdzającego przelew wysokokwotowy można się spodziewać już po chwili od dokonania przelewu poprzez serwis iPKO.

Czy bank może nas poprosić mejlowo albo telefonicznie o podanie jakichkolwiek danych albo np. potwierdzenie numeru PIN czy numeru karty?

Bank drogą mejlową nigdy nie prosi o podanie danych osobowych. Ani przez telefon czy też mejl nie zapyta nas o numer PIN czy numer karty płatniczej. Kontaktując się z klientem, np. telefonicznie, najpierw potwierdzi jego tożsamość, a następnie przekaże informację, z jaką dzwoni.

Dlaczego konsultant dzwoniący z banku prosi najpierw o potwierdzenie imienia i nazwiska, a dopiero potem mówi, o co chodzi?

Konsultant musi być pewien, że rozmawia z właściwą osobą. Po potwierdzeniu, z kim rozmawia, informuje, że dzwoni z banku, i przedstawia temat rozmowy. Ma to ochronić klienta przed ujawnieniem jego danych finansowych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości klient w celu potwierdzenia tożsamości konsultanta może się rozłączyć i ponownie sam zatelefonować na infolinię i upewnić się, że dana osoba jest zatrudniona w banku i kontynuować rozmowę.

Popularne jest zamieszczanie na Facebooku różnych informacji i zdjęć. Dlaczego zdjęcie naszej karty debetowej czy kredytowej nigdy nie powinno się znaleźć na Facebooku?

Facebook to portal społecz­nościowy, do którego dostęp mają wszyscy ludzie, zarówno ci, którzy nie zaszkodzą nam, jak i potencjalni oszuści. A więc np. publikując zdjęcia z wakacji, zdjęcia domów i mieszkań, dzieci, aut, prezentów dajemy informację złodziejowi o stanie naszego majątku. Wstawiając zdjęcie naszej nowej ślicznej karty, przekazujemy jej numer, datę ważności, imię i nazwisko, na które karta została wydana. Te dane mogą być wykorzystywane np. przy płatnościach internetowych. W związku z tym nawet najpiękniejsza karta traci swój urok, gdy będzie wyczyszczona ze środków wbrew nam samym.

Rozmawiał
Włodzimierz Sądecki