Cenny dokument trafił do chełmskiego muzeum

Jest to pismo z 1651 roku, w którym król Polski Jan Kazimierz potwierdza przyjęcie w depozyt obrazu Matki Boskiej Chełmskiej oraz kilku innych kościelnych przedmiotów, które niedługo później zabrał ze sobą na pole bitwy pod Beresteczkiem. Na dokumencie widnieje wielka pieczęć koronna, własnoręczne podpisy królewskiego sekretarza oraz samego Jana Kazimierza. Na zakup dokumentu wydano 22 tysiące zł.

- Całkiem przypadkowo dowiedzieliśmy się o aukcji, na której jednym z wystawianych przedmiotów był dokument związany z historią naszego miasta. Postanowiliśmy zatem dołożyć wszelkich starań, aby zakupić ten unikat. Aby kosztami nie obciążać budżetu miasta, środki na ten cel udało się zebrać z pomocą kilku firm oraz wielu darczyńców prywatnych - mówi Agata Fisz, prezydent Chełma, która również na ten cel wpłaciła pieniądze. Do zakupu cennego dokumentu dołożyło się chełmskie muzeum, kilka firm i miejskich spółek oraz kilkanaście osób prywatnych.

Pozyskany dokument nawiązuje do jednego z najgłośniejszych wydarzeń w historii Chełma. W XVII wieku obraz Matki Boskiej Chełmskiej był jednym z najbardziej czczonych przez chrześcijan obrazów religijnych. Historycy oceniają, iż kult chełmskiej madonny dorównywał w tamtym czasie kultowi, jakim obdarzony jest dzisiaj obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Doceniał to również ówczesny król Jan Kazimierz, który chełmski obraz zabrał ze sobą na jedną z największych bitew XVII-wiecznej Europy - Bitwę Pod Beresteczkiem. O czci jaką król obdarzał obraz świadczy fakt, iż po zwycięskiej przez wojska polskie bitwie, przed obrazem składano chorągwie podbitych armii, a sam król wielokrotnie i długo modlił się przed chełmską ikoną.

Po blisko 100 latach od tych wydarzeń, znany gdański złotnik wykonał srebrne antepedium - zasłonę spełniającą w liturgii rzymskiej rolę frontu ołtarza. Przedstawia ona scenę, jaka rozegrała się tuż po bitwie pod Beresteczkiem. Pod stojącym na bitewnych przedpolach namiocie znajduje się ołtarz z obrazem Matki Boskiej Chełmskiej, przed którym hołd oddaje sam król i polskie wojsko. To znakomite dzieło sztuki znajduje się dziś w Bazylice p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny na chełmskiej górze i jest jednym z najcenniejszych polskich obrazów ołtarzowych.

- Dokument z królewskimi sygnaturami jest żywym dowodem tamtych dni. Mówi o wielkiej roli Chełma w XVII-wiecznej Polsce, a przez to jest niezwykłym świadectwem wydarzeń sprzed prawie 400 lat. Nic więc dziwnego, że podczas aukcji o zakup dokumentu zabiegało kilka instytucji, w tym Muzeum Narodowe i Biblioteka Narodowa. Na szczęście dzięki ofiarności mieszkańców miasta dokument udało się przywieźć do Chełma - mówi Elżbieta Kaliszczuk-Bajkiewicz, dyrektor wydziału kultury Urzędu Miasta Chełm.

Oficjalna prezentacja zabytkowego pisma odbędzie się w chełmskim muzeum prawdopodobnie na początku stycznia.