Studia na kredyt

Z pomocy banków korzystają przede wszystkim studenci uczelni państwowych

   
   Kredyty studenckie przyznawane są od 4 lat. Do dzisiaj banki udzieliły pomocy finansowej 174 746 studentom. W ubiegłym roku akademickim złożono 31 038 wniosków, z których 27 199 spełniało podstawowe kryteria. Ostatecznie do 28 lutego 2002 r. podpisano 22 677 umów kredytowych (co stanowi ok. 83 procent złożonych wniosków). Pozostałe prośby nie zostały rozpatrzone pozytywnie. Z danych zgromadzonych przez poszczególne banki wynika, że 2 683 studentów nie podpisało umowy kredytowej z różnych przyczyn, m.in. z powodu nagłej poprawy sytuacji materialnej, podjęcia pracy lub rezygnacji ze studiów. Z kolei 1 839 osób nie przedstawiło bankom odpowiedniego zabezpieczenia kredytu.

Głównie pierwsze roczniki

   W myśl przepisów, o kredyt mogą się starać studenci wszystkich uczelni. Z danych statystycznych wynika, że w poprzednich latach ok. 77 procent kredytobiorców studiowało w uczelniach państwowych. Najwięcej kredytów uzyskali studenci uniwersytetów, uczelni technicznych i akademii rolniczych. Reprezentowali głównie takie kierunki, jak: zarządzanie i marketing, pedagogika, ekonomia, administracja i prawo. Większość z nich (ok. 63 procent) studiowała w trybie dziennym. Prawie połowa ubiegłorocznych kredytobiorców to studenci pierwszego roku.
   Warunkiem przyznania kredytu jest posiadanie obywatelstwa polskiego i rozpoczęcie studiów przed 25. rokiem życia. Pierwszeństwo otrzymania pomocy mają osoby o najniższym dochodzie na członka rodziny. Kredyt może być udzielony na dowolny czas, nie może jednak przekroczyć 6 lat. Początkowo najwyższy dochód na jednego członka rodziny mógł wynosić 550 zł brutto, potem - 850 zł brutto. Ile będzie wynosił w przyszłym roku akademickim - okaże się najprawdopodobniej w grudniu 2002 r.

Bank się zabezpiecza

   Wnioski o przyznanie kredytu w 2003 r. można składać do 15 listopada tego roku. Od początku działalności Funduszu Kredytowego miesięczna wypłata ma tę samą wysokość - 400 zł. Poszczególne banki ustalają własne wymogi dotyczące zabezpieczeń finansowych. W Banku Gospodarki Żywnościowej SA kredyt muszą żyrować rodzice studenta; jeśli pomoc ma objąć wszystkie lata studiów, bank wymaga dodatkowego poręczenia. Podobne zasady określa Bank Ochrony Środowiska SA, w którym rodzice traktowani są jako jeden poręczyciel, a przy kredycie wynoszącym ok. 20 000 zł wymagane jest dodatkowe poręczenie drugiej osoby. Górnośląski Bank Gospodarczy SA wymaga poręczenia kredytu przez rodziców lub jednego z nich i osoby z dalszej rodziny; minimalny dochód żyranta zależy m.in. od tego, czy ma rodzinę i czy jest jej głównym żywicielem. Samotni poręczyciele powinni zarabiać co najmniej 800 zł miesięcznie. Z kolei w Banku Przemysłowo-Handlowym PBK SA przy składaniu wniosku o udzielenie kredytu na rok należy przedstawić jednego poręczyciela, na 2 lub 3 lata - dwóch żyrantów lub jednego z wysokimi dochodami miesięcznymi (np. 3 tys. zł), na 5 lat - trzech poręczycieli z miesięcznymi dochodami wynoszącymi co najmniej 1 300 zł netto.

Poręczyciel z urzędu

   W przypadku braku możliwości poręczenia student może skorzystać z pomocy Banku Gospodarstwa Krajowego, który udziela poręczeń z Funduszu Poręczeń Kredytowych. Obecnie poręczenia BGK wynoszą 70 proc. kredytu, w przypadku sierot - 100 procent. Takie zasady respektuje 9 banków - Bank Gospodarki Żywnościowej SA, Bank Ochrony Środowiska SA, Bank Przemysłowo-Handlowy PBK SA, Bank Zachodni WBK SA, Górnośląski Bank Gospodarczy SA, Kredyt Bank SA, Bank Polskiej Spółdzielczości SA, Bank Pekao SA oraz najczęściej wybierany przez studentów PKO Bank Polski S.A. Studenci pochodzący z terenów wiejskich mogą też skorzystać z 80-procentowego poręczenia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jeśli kredytobiorcy korzystają ze świadczeń pomocy społecznej, agencja poręcza 100 procent kredytu. ARiMR zawarła umowy z 4 bankami - Bankiem Gospodarki Żywnościowej SA, Bankiem Zachodnim WBK SA, Górnośląskim Bankiem Gospodarczym SA i Małopolskim Bankiem Regionalnym SA w Krakowie. Studenci korzystający ze środków Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych otrzymują pomoc w wysokości 330 zł miesięcznie.

Można umorzyć

   Odsetki od kredytu w okresie studiów i rok po otrzymaniu dyplomu pokrywa Fundusz Pożyczek i Kredytów. Po tym czasie część pieniędzy spłacają studenci. Długość okresu spłaty jest równa dwukrotności okresu pobierania kredytu. Wysokość miesięcznej raty spłat nie może przekroczyć 20 procent miesięcznego dochodu kredytobiorcy. Ponad 9 tys. kredytów zostało już spłaconych - obecnie pieniądze oddaje ok. 20 procent osób objętych tym rodzajem pomocy. Kredytobiorcy, którzy utracą zdolność do pracy, mają trudną sytuację losową, a jednocześnie ukończyli studia z dobrym wynikiem, mogą skorzystać z częściowego lub pełnego umorzenia kredytu - do 31 marca 2002 r. umorzenia objęły prawie 3 tys. kredytobiorców.
MARIA WILCZEK-KRUPA