Cmentarz przy Lipowej. Kwesta szansą dla zabytkowych pomników (ZDJĘCIA, WIDEO)

Dzięki hojności lublinian udaje się odnowić fantastyczne pomniki z rzymskokatolickiej części najstarszej lubelskiej nekropolii.

Jednym z nich będzie bogato zdobiony nagrobek doktora Tomasza Surzyckiego, współzałożyciela Lubelskiej Izby Lekarskiej. Był dwukrotnie aresztowany przez władze zaborcze, pod zarzutem współpracy z powstańcami styczniowymi. Zwolniony z więzienia w 1864 roku, od tego czasu mieszkał w Lublinie. Zmarł w 1874 roku, miał wówczas 53 lata.

Nagrobek pamięci Surzyckiego to małe dzieło sztuki z wieloma wypracowanymi detalami wyrzeźbionymi w piaskowcu. Każdy z nich niesie za sobą określone znaczenie.

Cmentarze w Lublinie. Jak dojechać? Czy są korki? (RELACJA)

- Kotwica jest symbolem nadziei na zbawienie, odpuszczenie grzechów, ale też zmartwychwstania i życia wiecznego - wyjaśnia historyczka sztuki Katarzyna Czerlunczakiewicz. I dodaje: - Kotwica ze złamanym łańcuchem oznacza z kolei kres życia.

Urna to natomiast jasny symbol kresu życia doczesnego i nadziei na odrodzenie. Krzyż z piaskowca oplata bluszcz będący znakiem nieśmiertelności. Uwagę zwracają również charakterystyczne motywy zwierzęce.

- Żaba jest symbolem zmartwychwstania, a wąż cykliczności życia - wyjaśnia Katarzyna Czerlunczakiewicz.

To jeden z ośmiu nagrobków, na które będziemy kwestować. Zbiórka rozpoczyna się w piątek i potrwa do 2 listopada. Wolontariuszy z puszkami spotkamy na lubelskich cmentarzach, oczywiście także przy ul. Lipowej. Żeby zrealizowany został założony plan, trzeba będzie zebrać około 95 tysięcy złotych. Wyzwań nie brakuje.

- Spójrzmy na ten żeliwny nagrobek. Może uda się odtworzyć jego ażurową podstawę - nie kryje nadziei organizator zbiórki Stanisław Santarek ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Lublina. - Warto też zwracać uwagę na ogrodzenia pomników. Gwarantuję, że na całym cmentarzu nie znajdzie się dwóch takich samych - podkreśla.

Na pomoc czeka też stylowy neogotycki pomnik z zatartymi napisami. Na renowację czeka także żeliwny nagrobek postawiony dla uczczenia pamięci Tadeusza Rzeczyckiego, prezesa Trybunału Cywilnego Lubelskiego, który zmarł 2 lipca 1862 roku. Na razie mocno skorodowany, po renowacji będzie wyglądał tak, jakby został postawiony wczoraj.

Odnowione pomniki z piaskowca łatwo rozpoznać: na tle innych wyróżniają się jasnym odcieniem.

Wyremontowany ma zostać także jeden z ważniejszych pomników nekropolii na Lipowej. Stojący na skrzyżowaniu alejek obelisk w kształcie stożka wygląda może niepozornie, ale dla historii Lublina jest bezcenny. Spoczywają pod nim szczątki osób pierwotnie pochowanych na cmentarzu, który był przy dziś już nieistniejącej farze św. Michała. Gdy gmach przestał być katedrą, zaczął popadać w ruinę. Lublinianie uznali, że trzeba go rozebrać. Prace zakończyły się w 1857 roku. Szczątki pochowanych tam parafian zostały przeniesione na cmentarz „pod Lipkami”. W miejscu nieistniejącej świątyni mamy dziś plac Po Farze.

Kwesta Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Lublina odbywa się już po raz dwudziesty dziewiąty. Do tej pory udało się odnowić 255 pomników. Niektóre z nich po latach wymagają ponownej renowacji. Inne dopiero czekają na swoją szansę.