Coraz więcej młodych osób jest uzależnionych od narkotyków. „To dla nich sposób radzenia sobie z problemami”

- Zauważamy, że coraz częściej trafiają do nas młode osoby. Powodów jest wiele. Duży wpływ na życie nastolatków ma sytuacja w ich rodzinnych domach. Niestety często zdarza się, że rodzice skupieni są wyłącznie na swojej pracy, a dzieci pozostawiane są same sobie. Ciężko wtedy o dobry kontakt z pociechą i szczere rozmowy, które mogą zapalić w głowach opiekunów kontrolne lampki. Często zdarza się, że rodzice sami nadużywają np. alkoholu, co prowadzi do modelowania nałogowych zachowań u młodych – mówi Marta Urbaniuk z Ośrodka Leczenia Uzależnień w Lublinie.

Kiedy lampki alarmowe powinny zapalić się w głowach rodziców?

- Opiekunowie przede wszystkim powinni zwrócić uwagę na zachowania nastolatków. Monitorować czy ich dziecko nie jest np. nadmiernie przemęczone, czy nie ma czerwonych i podkrążonych oczu lub problemów ze snem i apetytem. Należy także zwrócić uwagę na to, jak dzieci radzą sobie w szkole, ponieważ pierwszą z konsekwencji zażywania narkotyków jest obniżenie funkcji poznawczych np. problemy z pamięcią i koncentracją. Warto także zwrócić uwagę na to, w jakim towarzystwie się obracają - zaznacza Klaudia Oleksiuk z Ośrodka Leczenia Uzależnień w Lublinie.

Wszystko jest dla ludzi

Wśród młodych osób coraz częściej panuje przyzwolenie oraz kultura picia alkoholu oraz zażywania substancji psychoaktywnych. Bierze się to z przekonania, że wszystko jest dla ludzi i w życiu najważniejszy jest balans. Młode osoby mają teraz dużo łatwiejszy dostęp do narkotyków i tak naprawdę są w stanie zdobyć je nawet w szkole.

- Nastolatkom wydaje się, że każda używka jest dobra, jeśli zażywa się ją w umiarze. Niestety szybko pojawia się uzależnienie i trudno wtedy o zachowanie kontroli i tego umiaru w przyjmowaniu substancji – mówi Marta Urbaniuk.

Powodów, dla których młode osoby sięgają po narkotyki jest wiele. Do najczęstszych należy stan odprężenia i relaksu, jaki są w stanie osiągnąć po zażyciu substancji psychoaktywnych.

- Gdy młoda osoba nie jest w stanie osiągnąć stanu relaksu w naturalny sposób to ma już problem. I ten problem wymaga pomocy bądź interwencji psychoterapeutycznej - zaznacza Marta Urbaniuk.

Po jakie narkotyki najczęściej sięgają nastolatkowie?

- Młode osoby najczęściej sięgają po marihuanę, która jest najłatwiej dostępna, a przynosi najbardziej pożądany efekt rozluźnienia i radzenia sobie z własnymi emocjami. Na drugim miejscu znajdują się dopalacze, które są niebezpiecznymi substancjami, mającymi w sobie bardzo dużo składników wątpliwego pochodzenia. Po zatruciu dopalaczami bardzo trudno jest odtruć osobę, która je zażyła – dodaje Klaudia Oleksiuk z Ośrodka Leczenia Uzależnień w Lublinie.

Narkotyki zazwyczaj są przebadane pod kątem laboratoryjnym, a ich skład jest dobrze znany lekarzom, którzy wiedzą, jak dana osoba się zachowuje po ich zażyciu. Niestety na runku ciągle pojawiają się nowe odmiany substancji zwanych także dopalaczami. To utrudnia sytuację, ponieważ dopalacze to sztucznie wytworzone substancje psychoaktywne i nie do końca wiadomo, jak wpływają na organizm i jak dana osoba będzie się po nich zachowywać.

- Statystyki nie napawają optymizmem. Każdego roku liczba pacjentów na Oddziale Toksykologiczno-Kardiologicznym się zwiększa, ponieważ różnorodność zagrożeń, czy środków, które powodują tego rodzaju schorzenia jest większa. W dodatku często dochodzi przy tej okazji do innych towarzyszących chorób, szczególnie kardiologicznych - mówi Piotr Matej, dyrektor szpitala na Alejach Kraśnickich.

Używki działają osłabiająco także na psychikę. Przy ograniczeniu zażywania substancji lub po jej całkowitym odstawieniu życie uzależnionej osoby staje się bardzo trudnym momentem. W tym czasie uaktywniają się lęki i duża część osób ma wtedy myśli lub próby samobójcze.

- Niestety młodych ludzi zazwyczaj nie przekonują negatywne konsekwencje zdrowotne, jakie wynikają z zażywania narkotyków. Substancje psychoaktywne dają różne efekty podczas ich zażywania. Z czasem uzależnienie jest tak duże, że dla młodej osoby nie liczy się nic innego i skupia ona swoją uwagę wyłącznie na ponownym zażyciu. Im młodsza jest osoba, tym szybciej się uzależni - podkreśla Marta Urbaniuk.

Wpływ na postrzeganie substancji psychoaktywnych przez młodzież niewątpliwie mają także media społecznościowe i seriale, które oglądają. Wiele z nich opiera swoją fabułę właśnie na narkotykach, a jeszcze więcej wprowadza wątki z nimi związane.

- Na szczęście jest też grono popularnych osób i influencerów, którzy opowiadają o swoich uzależnieniach, o problemach, jakie wyniknęły z zażywania tych substancji oraz przestrzegają innych przed braniem narkotyków – mówi Klaudia Oleksiuk.

Do Ośrodka Leczenia Uzależnień przy ul. Karłowicza 1 w Lublinie mogą zgłaszać się osoby od 14 roku życia. W tym wypadku niepełnoletni muszą przyjść do ośrodka z rodzicem lub prawnym opiekunem.

- Często zgłaszają się do nas rodzice, którzy proszą nas o poradę, czy ich dziecko powinno rozpocząć leczenie – mówi Urbaniuk.

Osoby po 18 roku życia, które zgłoszą się do ośrodka, są kierowane na terapię indywidualną lub grupową oraz na konsultacje do lekarza psychiatry.

- Terapia podstawowa trwa minimum rok. Po tym czasie jest możliwość kontynuowania terapii pogłębionej. Grupowe zajęcia pokazują uczestnikom terapii, że inne osoby mają podobny problem do mnie. Po takim doświadczeniu między pacjentami zaciskają się więzy, jest im raźniej i sami nawzajem dostrzegają swoje problemy. Dodatkowo na terapie grupowe przychodzą osoby w różnym wieku, dlatego młode osoby u tych starszych mogą zobaczyć, jakie konsekwencje przynosi długotrwałe uzależnienie - informuje Oleksiuk.

Warto prosić o pomoc

Pracownice Ośrodka Leczenia Uzależnień w Lublinie zaznaczają, że z nałogiem bardzo trudno jest sobie poradzić bez pomocy specjalisty. Wszystko dlatego, że każde uzależnienie obarczone jest wieloma mechanizmami. To właśnie podczas specjalistycznego leczenia można wdrożyć nowe nawyki i wyjść ze starych destrukcyjnych zachowań.

- Warto pamiętać, że nie należy wstydzić się poprosić o pomoc i wsparcie osób trzecich. Na szczęście zauważamy, że odchodzi się od błędnych stereotypów, że do psychologa chodzą sami "wariaci". Każda osoba może pogubić się w pewnym momencie swojego życia i wcale nie oznacza to, że jest gorsza - podsumowuje Marta Urbaniuk

W pierwszym kwartale 2023 roku, w województwie lubelskim, funkcjonariusze zatrzymali ponad 200 osób za posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych.

- Policjanci systematycznie organizują spotkania z młodzieżą, na których rozmawiają o zagrożeniach związanych z zażywaniem narkotyków i dopalaczy, negatywnych skutkach oraz odpowiedzialności karnej - zaznacza nadkom. Andrzej Fijołek rzecznik prasowy Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie.