COVID wpływa na zdrowie psychiczne. „Czeka nas coś w rodzaju społecznego zespołu stresu pourazowego” - twierdzi psychiatra

– Covid rozwalił mi wszystko: psychikę, zdrowie, organizację. Zupełnie nie wiedziałem, co się dzieje i czy z powodu choroby nie umrę. Dobijająca na co dzień samotność stała się jeszcze gorsza. Poza tym ciągle męczy mnie widmo tego, że mogłem umrzeć. Rozjechało mnie to emocjonalnie – mówi dwudziestotrzyletni Piotr. Jak dodaje, w związku ze stanem zdrowia po zaliczeniu egzaminów w sesji planuje wziąć na studiach urlop dziekański.

Zaburzenia depresyjne, lękowe i snu oraz mgła mózgowa, czyli kłopoty z koncentracją i pamięcią, to najczęstsze psychiczne skutki zakażenia koronawirusem. Jak mówią specjaliści, trudno się przed nimi uchronić i mogą dotknąć wszystkich zarażonych, bez względu na wiek. Nie decyduje o tym również przebieg infekcji.

– Objawy mgły mózgowej zdarzają się zarówno u osób z bezobjawowym zakażeniem, jak i z łagodnym i ciężkim – twierdzi Grzegorz Małaj z Centrum Psychiatrii i Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej w Lublinie. Szacuje, że mgła mózgowa zdarza się u 1/3 zainfekowanych. – Problemy ze zdolnościami poznawczymi diagnozujemy też podczas wywiadu u osób, które zgłaszają się do nas z zaburzeniami depresyjnymi czy lękowymi, a przebyli infekcję COVID-19 w ostatnich tygodniach Pytamy, jak im się funkcjonuje w pracy i w domu, a część z nich zgłasza, że zapominają o rzeczach, które mieli zrobić następnego dnia, albo co gorsza: o obowiązkach zawodowych.

Powikłania psychiczne zdarzają się też u najmłodszych pacjentów Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublinie. W ostatnich dniach na oddziale dziecięcym i młodzieżowym pracownicy dostawiali dla chorych dodatkowe łóżka.

– Dzieci trafiają do nas najczęściej z zaburzeniami adaptacyjnymi, do czego bez wątpienia przyczyniła się izolacja wywołana pandemią. Mamy też coraz więcej młodych pacjentów, którzy się okaleczali, a nawet próbowali popełnić samobójstwo albo planowali to zrobić – mówi Piotr Dreher, dyrektor placówki.

Jak jednak zaznacza, nie zawsze łatwo rozróżnić, czy gorsza kondycja psychiczna jest bezpośrednim skutkiem zakażenia czy efektem pandemii i związanego z nią lockdownu.

– Okres izolacji czy lęku przed wirusem sprawia, że pogłębiają się wcześniejsze zaburzenia. Lęk, stres i brak poczucia bezpieczeństwa wpływają na samopoczucie psychiczne. Dotyczy to oczywiście osób chorych, ale również tych, które dotąd nie miały takich problemów zdrowotnych – tłumaczy Dreher.

Psychiczne powikłania po zakażeniu można leczyć u specjalistów psychiatrii lub skorzystać z rehabilitacji pocovidowej. W województwie lubelskim w ramach NFZ można ją odbyć w szpitalu w Parczewie.

– Kryterium kwalifikacji pacjentów z dominującymi problemami zaburzeń psychicznych do objęcia opieką jest występowanie objawów zaburzeń psychicznych pozostających w związku z czasowym lub przyczynowym występowaniem COVID-19, które znacząco zaburzają dotychczasowe funkcjonowanie we wszystkich sferach funkcjonowania oraz powodują osobiste cierpienie – mówi Małgorzata Bartoszek, rzeczniczka lubelskiego oddziału NFZ.

Specjaliści szacują, że psychiczne skutki pandemii odczujemy w dłuższej perspektywie.

– Istnieje duże prawdopodobieństwo, że czeka nas coś w rodzaju społecznego zespołu stresu pourazowego. Wydaje się, że kulminacja liczby osób z problemami psychicznymi wywołanymi pandemią jest jeszcze przed nami. Mam poczucie, że jako społeczeństwo będziemy zmagać się z jej następstwami przez wiele lat – podsumowuje Grzegorz Małaj.