Dziadkowie pod kreską. Sami mają niskie emerytury, a pomagają rodzinie

Szesnaście tysięcy seniorów z woj. lubelskiego ma problem z terminowymi opłatami za czynsz, media, ubezpieczenia lub z rachunkami za telefon czy ze spłatą kredytów. Łącznie uzbierało się im 365 mln zł zaległości. Tak wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor oraz BIK. W badaniach społecznych najstarsi Polacy przyznają, że w pandemii pomagali finansowo rodzinie, dzieciom lub wnukom, a wielu z nich nie mogło dorabiać jak to było wcześniej. Dokuczał im też wzrost cen.

- Głównie artykułów spożywczych. Z powodu pandemii seniorzy nie robią zakupów tam, gdzie jest najtaniej, ale gdzie jest najbliżej, czyli w prywatnych sklepach osiedlowych. A ich właściciele podnoszą ceny, żeby się utrzymać. Przez to spada wartość emerytury, wydaje mi się, że nawet o 20 proc. Nie wiem czy jakakolwiek waloryzacja tu pomoże - mówi Alina Gucma, honorowa prezes lubelskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów.

Dodajmy, że przeciętna emerytura w woj. lubelskim wyniosła 2246 zł brutto, a renta z tytułu niezdolności do pracy 1909 zł brutto (dane za drugi kwartał 2020 r.). Jak wynika z badań zleconych przez BIG InfoMonitor, ponad połowa seniorów przyznaje, że co miesiąc ma trudności, by związać koniec z końcem. 18 proc. ankietowanych zwraca uwagę, że w tarapaty wpędza ich finansowa pomoc udzielana najbliższym. - Wzrosła niechęć do zaciągania kredytów, dlatego dzieci czy wnuki w pierwszej kolejności proszą rodzinę o wsparcie finansowe. Część seniorów ratuje najbliższych biorąc na siebie pożyczkę czy zakupy na raty, ponieważ emerytura jest stabilnym źródłem finansowania, dlatego łatwiej dostają umowę na raty - tłumaczy dr Dorota Tokarska z Wydziału Nauk Społecznych KUL.

Do tej pory wielu seniorów dorabiało sobie do emerytury, ale pandemia odebrała im tę możliwość. Mężczyźni mogli dorabiać wcześniej w obszarze ochronnym, a kobiety w firmach sprzątających. - Teraz dotknęły ich zwolnienia z powodu zamknięcia różnych instytucji czy galerii handlowych. Co prawda seniorzy mają obiecywaną trzynastkę i czternastkę, ale inflacja jest tak duża, że nie polepszy to za bardzo ich sytuacji finansowej, szczególnie w obliczu niezbyt wysokich emerytur - dodaje dr Tokarska.

Zwraca też uwagę, że województwo lubelskie ma największy odsetek rodzin wielopokoleniowych, zwłaszcza na wsiach. - Na terenach rolniczych nadal zdarza się, że w jednym gospodarstwie domowym mieszkają seniorzy razem z dziećmi i wnukami. To powoduje, że często na seniora zrzucany jest ciężar opłacenia rachunków czy zakupienia opału. Zdarza się, że z jednej emerytury żyje cała rodzina - wyjaśnia ekspertka.

Najstarsze osoby są też zagrożone wyłudzeniami, bo łatwo padają ofiarami oszustów. Wciąż aktualna jest tzw. metoda na policjanta. Ostatnio było głośno o emerytce z Lublina, która przekazała oszustom ponad 1,2 mln zł w złotych monetach. Z kolei w grudniu 83-latka wyrzuciła przez okno reklamówkę pełną pieniędzy, kolejną paczkę zostawiła pod ławką. Łącznie straciła 38 tys. złotych.

Jedna czwarta mieszkańców woj. lubelskiego ma powyżej 60 lat, tj. 548 tys. osób, z czego 320 tys. stanowią kobiety. Obecnie najwięcej seniorów zamieszkuje powiat krasnostawski i kraśnicki. Według prognozy GUS, w 2025 r. w naszym regionie będzie mieszkało 553,4 tys. osób w wieku 60 lat i więcej. Będą oni stanowić 27,5 proc. ogółu społeczeństwa.