Ekolodzy ostro: „Marszałek udaje, że walczy ze smogiem"

O tym, że trzeba skutecznie podjąć walkę ze smogiem wiedzą wszyscy, i jeszcze poprzednie władze województwa (PSL - PO) powołały specjalny zespół, który miał przygotować lubelską uchwałę antysmogową.

Jeśli przyjąłby ją sejmik województwa, to np. mieszkańcy regionu musieliby koniecznie wymienić stare piece grzewcze i nie mogliby używać kiepskiej jakości węgla.

Projekt uchwały powstał, ale obecne władze województwa (PiS) uważają, że trzeba nad nim jeszcze pracować. Ale co ważniejsze, uważają, że z wprowadzeniem ograniczeń trzeba poczeka - na zapewnienie przez UE pieniędzy na np. wymianę pieców.

Jednocześnie urząd marszałkowski prowadzi konsultacje dotyczące Programów Ochrony Powietrza na lata 2020-2026. I te działania krytykuje Towarzystwo dla Natury i Człowieka.

- Marszałek nie przewidział wpisania do Programu wprowadzenia uchwały antysmogowej eliminującej z użycia najbardziej emisyjne paliwa oraz wyznaczającej terminy obowiązkowej likwidacji najbardziej trujących pieców i kotłów. Uznano ją za działanie fakultatywne, przewidziane na ewentualny dalszy etap. Takie uchwały wprowadziły już prawie wszystkie pozostałe województwa, a gotowy projekt dla Lubelszczyzny od ponad roku leży na biurku marszałka - czytamy w oficjalnym wystąpieniu ekologów.

Plan bez działań

Szef Towarzystwa Krzysztof Gorczyca punktuje, że kiedy zakończą się prace, to otrzymamy dokument z wypisanymi w nim wskaźnikami, tabelkami, pomysłami, ale bez konkretnych działań.

- Nie ma żadnych mechanizmów, które sprawiałyby, że zaplanowane kwoty i ilości kopciuchów do zlikwidowania będą w jakikolwiek sposób realne. Takim mechanizmem dopingującym byłaby właśnie uchwała antysmogowa, zawierająca jasny terminarz obowiązkowej wymiany poszczególnych klas kotłów i pieców. Uregulowałaby jakość używanych paliw, co bardzo istorne, bo w sytuacji, gdy cała Polska zabrania spalania najgorszych sortów węgla i odpadów węglowych, Lubelszczyźnie przypada rola węglowego śmietnika.

Każdy kolejny rok zaniechań to choroby i skrócone życie kilku tysięcy mieszkańców

- mówi Goryczyca.

Co z samochodami w miastach?

Ekolodzy krytykują też, że urząd rezygnuje z wyznaczania w miastach tzw. Stref Czystego Transportu (ograniczony wjazd najbardziej kopcących samochodów)

- Tworzenie takich stref dopuszcza od 2018 roku ustawa o elektromobilności. Utworzenie takiej strefy w śródmieściu Lublina to jedna z niezrealizowanych przez władze Lublina rekomendacji Panelu Obywatelskiego - podkreśla Towarzystwo.

Dlatego ekolodzy domagają się, aby w planie działań uwzględnić uchwałę antysmogową i na jej mocy wprowadzić:

• Wyznaczenie we wszystkich miastach obszarów stanowiących korytarze napowietrzające i wpisania ich do wojewódzkiego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z przełożeniem na plany miejscowe gmin.
• Działania „Zwiększenie udziału zieleni na terenach zurbanizowanych” wraz z harmonogramem i wskaźnikami.
• Zabezpieczenia w Regionalnym Programie Operacyjnym 2021-2028 środków na likwidację niskiej emisji.

Urząd: Prace trwają

Remigiusz Małecki, rzecznik prasowy marszałka województwa przypomina, że prace nad programem dotyczącym powietrza jeszcze trwają. Uwagi można składać do 23 marca.

- Obecnie oczekujemy na opinie instytucji uczestniczących w całym toku prac t.j. Ministra Klimatu, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie , Wojewódzkiego Państwowego Inspektora Sanitarnego w Lublinie. Oczekujemy na opinię Rady Działalności Pożytku Publicznego Województwa Lubelskiego - dodaje rzecznik i zapewnia, że zarząd województwa ma na uwadze wszystkie działania antysmogowe.

- Ostateczne dokumenty będące prawem miejscowym, wypracujemy również w oparciu o uwagi i opinie pozyskane w toku konsultacji, w tym Towarzystwa dla Natury i Człowieka - dodaje Małecki.