Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kuprianowicz: Osoby należące do mniejszości narodowych są pełnoprawnymi obywatelami

Wojciech Pokora
Wojciech Pokora
O wymiarach jedności w Dniu Jedności Ukrainy rozmawiamy z dr. Grzegorzem Kuprianowiczem, prezesem Towarzystwa Ukraińskiego i współprzewodniczącym Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

22 stycznia obchodziliśmy w Lublinie Dzień Jedności Ukrainy. Obchody odbyły się w miejscu szczególnym, przy grobach żołnierzy armii atamana Semena Petlury. Jakie znaczenie ma to święto z dzisiejszej perspektywy?

Dzień Jedności Ukrainy - to święto, gdy naród ukraiński wspomina dwa fundamentalne wydarzenia w swej historii, które miały miejsce właśnie 22 stycznia: proklamowanie niepodległości Ukrainy w 1918 r. oraz zjednoczenie dwóch państw ukraińskich w 1919 r. Paradoksalnie dzisiaj, po ponad stu latach, znowu te dwie idee są dla Ukraińców nadzwyczaj aktualne, gdyż zagrożona jest dzisiaj niepodległość i jedność Ukrainy. To symboliczne, że w Lublinie ten dzień co roku świętujemy wspólnie na cmentarzu prawosławnym przy grobach żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, którzy walczyli o wolność swojej Ojczyzny jako sojusznicy Polski w 1920 r. Warto przypomnieć, że to już od 20 lat odbywają się w Lublinie uroczyste obchody tego ukraińskiego święta, w których biorą udział zarówno Ukraińcy, jak i Polacy. Pierwszy raz odbyły się one w takiej formule w 2002 r., po wzniesieniu pomnika ku czci żołnierzy armii URL.

Jedność ma wiele aspektów, ważna jest jedność wewnątrz narodu, i z nią wydaje się w ostatnich latach jest coraz lepiej na Ukrainie, ale też ważna jest jedność w wymiarze międzynarodowym. Czy w obliczu niektórych działań państw europejskich, jak np. szeroko komentowane zbliżenie Niemiec z Rosją, Ukraina czuje jedność wspólnoty europejskiej w obliczu spodziewanej kolejnej inwazji Rosji na Ukrainę?

Dla Ukrainy jedność jest w tym momencie wartością szczególnie ważną. Kluczowym wydaje się to, czy w obliczu zagrożenia Ukrainy agresją zbrojną jedność zachowa świat demokratyczny, czy nadal konsekwentnie udzielać będzie jednoznacznego poparcia dla państwa ukraińskiego. W tej chwili widzimy wielkie wsparcie ze strony Stanów Zjednoczonych i wielu krajów europejskich. Bardzo ważna jest postawa najbliższego sąsiada, czyli Polski, która zdecydowanie wspiera Ukrainę, czego świadectwem było ostatnie spotkanie prezydentów obu państw w Wiśle czy apel przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abpa Stanisława Gądeckiego o modlitwę w intencji pokoju na Ukrainie.

A jedność z mniejszościami w Polsce? To chyba najtrudniejszy temat w obliczu poprawki do budżetu, którą przyjął Sejm 17 grudnia 2021 roku. Przypomnijmy, posłowie proponują obcięcie subwencji ogólnej, przekazywanej dla samorządów w związku z nauczaniem języków mniejszościowych i regionalnego o niemal 40 mln zł. Jakie to będzie miało konsekwencje?

Osoby należące do mniejszości narodowych są pełnoprawnymi obywatelami, mającymi prawo do zachowania swojej tożsamości, kultury, pamięci historycznej. Niektórzy o tym zapominają. Mniejszości narodowe i etniczne z wielkim niepokojem przyjęły uchwalenie przez Sejm RP budżetu państwa na 2022 r. z poprawką zmniejszającą o niemal 40 mln zł część oświatową subwencji ogólnej, przysługującą w związku z nauczaniem języków mniejszościowych i języka regionalnego w szkołach. Tak naprawdę nie wiemy, co to może oznaczać dla edukacji mniejszościowej, gdyż nie wiadomo, jakie zmiany legislacyjne będzie za sobą pociągać taka decyzja. Już teraz wywołało to wiele emocji i obaw. Obawy te wzmaga motywacja tych działań, czyli odwoływanie się do zasady wzajemności czy symetrii w stosunku do mniejszości narodowych. Warto podkreślić, że uzależnianie polityki państwa wobec własnych obywateli (tych należących do mniejszości) od tak czy inaczej interpretowanych działań innych państw oznacza naruszenie zasady równości obywateli. Jest to sprzeczne nie tylko z Konstytucją, ustawą o mniejszościach czy konwencjami międzynarodowymi, ale w moim przekonaniu godzi także w zasadę suwerenności państwa. Mniejszości liczą, że w ostatecznym głosowaniu nad budżetem na 2022 r. Sejm pozostawi wysokość środków na edukację mniejszościową w pierwotnym kształcie, zgodnie ze zmianą przegłosowaną przez Senat.

Ale są też pozytywne przykłady jedności z mniejszościami. Wymieniał je Pan w swoim przemówieniu, które zostało wygłoszone 18 stycznia podczas noworocznego spotkania Prezydenta RP Andrzeja Dudy z przedstawicielami Kościołów i związków wyznaniowych oraz mniejszości narodowych i etnicznych.

Mamy też przykłady działań pozytywnych wobec mniejszości. Jednym z nich jest właśnie odbywające się w styczniu każdego roku spotkanie noworoczne Pary Prezydenckiej z przedstawicielami Kościołów oraz mniejszości narodowych i etnicznych. Kilka ważnych wydarzeń miało miejsce w ubiegłym roku, np. wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w tak szczególnym dla wyznawców Prawosławia miejscu jak Święta Góra Grabarka oraz w Zaleszanach, gdzie uczczona została pamięć prawosławnych męczenników, którzy zginęli tam w 1946 r. z rąk żołnierzy Romualda Rajsa ps. Bury. Jako dostrzeżenie potrzeb społeczności mniejszościowych odbieramy zwiększenie o ok. 2 mln zł środków przewidzianych na działania służące zachowaniu i rozwojowi tożsamości i kultury mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym w budżecie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na 2022 rok. Tak więc mimo obaw wkraczamy w Nowy Rok z nadzieją.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski