Lubelszczyzna. Czekają nas poważne zmiany. Niektórzy jednak obawiają się systemu kaucyjnego

- Będą na to minimum 24 miesiące - zapowiada Aleksander Brzózka, rzecznik prasowy Ministerstwa Klimatu i Środowiska. - Wkrótce projekt trafi do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Kaucją mają zostać objęte szklane butelki jednorazowe i wielorazowe o pojemności do 1,5 l (w tym tzw. małpki), puszki aluminiowe (do 1 l) oraz z tworzywa sztucznego (do 3 l). Nie wiadomo jeszcze jaka ma być wysokość owej kaucji, ale nieoficjalnie mówi się o kilku groszach za opakowanie. O wdrażanie nowych zasad mają zadbać producenci napojów. Co jednak ważne, podobno nie będziemy musieli zachowywać paragonów, aby odzyskać pieniądze.

Opakowania po napojach oddamy do sklepów spożywczych. Na te, które mają powierzchnię większą niż 100 mkw. zostanie nałożony taki obowiązek. Wobec mniejszych placówek zastosowana będzie „zasada dobrowolności”. O takich wytycznych możemy przeczytać w ministerialnym projekcie. Po co nam takie zmiany? Autorzy pomysłu uważają, że dzięki nowym rozwiązaniom zmniejszy się w Polsce ilość śmieci nie tylko np. w osiedlowych kontenerach, ale także na dzikich wysypiskach w lasach czy w przydrożnych rowach. Zmiany mają także bardziej zachęcić obywateli do stosowania zasad recyklingu.

Jest o co walczyć. Szacuje się, że dzięki planowanym rozwiązaniom poziom „odzyskiwanych” opakowań zwiększy się nawet o dziesięć procent.

- Kierunek zmian na pewno jest dobry, bo podobne systemy sprawnie funkcjonują w innych krajach np. w Szwecji – mówi Maria Staniszewska, prezes Zarządu Głównego Polskiego Klubu Ekologicznego. - Mam nadzieję, że tak będzie również u nas. Bo to co teraz jest, funkcjonuje wadliwie. Zwróćmy uwagę, że np. butelki po piwie można obecnie zwrócić w sklepie tylko jeśli mamy potwierdzenie, iż tam napój nabyto. To wiele utrudnia. Mam nadzieję, że w tych nowych przepisach takich zasad nie będzie.

Prezes Maria Staniszewska tłumaczy, że przed zmianami przepisów ministerstwo przysyła projekty do wglądu czy zaopiniowania. - Na razie niczego nie dostaliśmy. Trudno zatem odnieść się do planowanych zmian – mówi prezes Staniszewska.

Niektórzy jednak już podchodzą do nich sceptycznie. Polska Izba Handlu (zrzesza 30 tys. podmiotów) jeszcze w lutym opublikowała na swojej stronie internetowej obszerne oświadczenie w tej sprawie. „Polska Izba Handlu (...) wyraża swoje najwyższe zaniepokojenie planami włączenia do planowanego systemu kaucyjnego opakowań szklanych oraz pojawiającymi się sugestiami, iż mogłyby nim zostać objęte także szklane opakowania jednorazowe ” – czytamy w dokumencie. „System nie powinien obejmować opakowań szklanych zarówno jednorazowych jak i wielorazowego użytku”

Dlaczego? Zdaniem PIH byłoby to nieproporcjonalne obciążeni dla małych i średnich przedsiębiorców co w rezultacie pogorszy ich pozycję konkurencyjną wobec dużych sieci dyskontów. Ponadto sklepy mogłyby stać się wówczas „punktami skupu surowców wtórnych” i po prostu zostać nimi „zawalone”. Dotyczy to nawet tych placówek, które mają powierzchnię powyżej 100 mkw.

„Jako praktycy rynku stoimy na stanowisku, że granica ta powinna być znacznie przesunięta w górę: konkretnie powinny nim być (obowiązkiem – przyp. red) objęte obligatoryjnie sklepy powyżej 500 mkw” – napisał w oświadczeniu Maciej Ptaszyński, wiceprezes PIH. „Jeżeli jakiś mniejszy sklep chce się włączyć w system depozytowy powinno to być możliwe na zasadzie dobrowolności”.

Czy rzeczywiście jest się czego obawiać? Przekonamy się niebawem.