Marszałek Witek: energetyka, transport i cyfryzacja to fundamenty Trójmorza

Pani Marszałek, jak z Pani perspektywy wygląda współpraca w ramach Inicjatywy Trójmorza (3SI). Które obszary są w tym formacie kluczowe?

Nie powiedziałabym, że któryś z trzech fundamentów Inicjatywy Trójmorza jest najbardziej kluczowy. Sądzę, że energetyka, transport i cyfryzacja stanowią raczej jeden obszar, który musi zaistnieć wspólnie, aby możliwe było wykreowanie przestrzeni do rozwoju nowoczesnego regionu. Co więcej aktualne wydarzenia geopolityczne wskazują, że wszystkie trzy pola działania 3SI to w tej chwili obszary o niepodważalnym znaczeniu strategicznym. Zerwanie tradycyjnych szlaków transportowych ze wschodu, poszukiwanie alternatywnych dostawców surowców energetycznych czy wojna informacyjna i cyberbezpieczeństwo to wyzwania, z którymi aktualnie mierzą się przywódcy polityczni i które można rozwiązywać opierając się właśnie na współpracy trójmorskiej, obejmującej energetykę, transport i cyfryzację. W mojej opinii ogromne znaczenie mają również działania, które pozwalają rozszerzać zakres Inicjatywy Trójmorza o nowe wymiary, wykraczające poza ten rozwojowy-ekonomiczny.

Czy możemy dowiedzieć się jakie są to działania i jakich wymiarów dotyczą?

Od 2021 roku wraz z przewodniczącymi parlamentów innych państw podejmujemy aktywne zabiegi na rzecz budowania parlamentarnego wymiaru Trójmorza, który w naszym odczuciu stanowi bardzo cenne uzupełnienie działań sektorowych. Wymiar parlamentarny stwarza wszystkim uczestnikom Inicjatywy Trójmorza płaszczyznę do konstruktywnej debaty. Jako parlamentarzyści uzyskaliśmy wolny mandat, pochodzący z bezpośrednich wyborów i dlatego możemy angażować się w międzynarodową dyskusję znacznie swobodniej niż poruszające się w politycznych ramach rządy. Właśnie dlatego staramy się inicjować parlamentarne spotkania w ramach formatu a także wspierać różnorodne trójmorskie projekty jak np. odbywający się w Lublinie Kongres Trójmorza.

W ubiegłym roku w Rydze Ukraina otrzymała specjalny rodzaj partnerstwa z państwami Trójmorza. Czy problem Rosji i jej imperialnej polityki dominuje relacje międzynarodowe krajów regionu?

Oczywiście, imperialne zapędy Rosji cały czas stanowią główną oś debaty międzynarodowej. Uważam jednak, co zresztą napawa mnie zadowoleniem, że problem Rosji nie tyle dominuje, co dynamizuje relacje międzypaństwowe. Wiele państw współtworzących Inicjatywę Trójmorza to aktualnie bardzo bliscy partnerzy Polski w dyplomatycznej ofensywie przeciwko Putinowi i we wspieraniu Ukrainy na wszelkich możliwych płaszczyznach. Widać to nie tylko na forum Unii Europejskiej i NATO, ale również w formatach takich jak Inicjatywa Trójmorza czy Bukaresztańska Dziewiątka. Można więc powiedzieć, że Putin swoją agresywną polityką osiągnął efekt absolutnie odwrotny od zamierzonego. Zamiast Europy poróżnionej ze sobą w kwestii statusu Ukrainy i stosunków z Rosją otrzymał całkowicie antyrosyjskie nastroje i jeszcze ściślejszą regionalną współpracę państw, które jednoczą się pod szyldem walki z jego reżimem.