Matura 2012: Jak napisać dobry tekst na egzaminie

- W rozprawce argumentacyjnej musi się znaleźć jasno sformułowana i uzasadniona teza - podkreśla prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek, kierownik Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego oraz Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej KUL. - Ta forma wypowiedzi powinna również posiadać zamysł kompozycyjny. Musi być ona bowiem przemyślana. Postawiona teza powinna być propozycją rozwiązania problemu zawartego w temacie, przy tym uwzględniać więcej niż jeden punkt widzenia.

Tekst podany do rozprawki należy wykorzystać jako źródło cytatów. - Warto przytaczać liczne źródła, z których pochodzą argumenty - radzi prof. dr hab. Żurek. - Pokaże to erudycję ucznia. Należy zatem nie tylko odnosić się do podanego fragmentu, ale posługiwać się nim jako źródłem cytatów. Trzeba dać również dowód na to, że zna się ten tekst w całości. Nie można jedynie odnosić się do fragmentu, który jest przytoczony.

Ważne jest również uporządkowanie tekstu.

- Dobrze jeśli w pracy pojawią się wyodrębnione językowo i graficznie części oraz akapity niezbędne dla jasnego sformułowania tezy i uzasadniających ją argumentów. Na maturze sprawdza się bowiem również to, czy uczeń potrafi pisać w sposób logiczny oraz uporządkowany, a nie tylko znajomość materiału rzeczowego - przekonuje prof. Żurek.

Czytaj nasz serwis specjalny Matura 2012

Należy również zwracać uwagę na poprawność stylistyczną i językową. - Styl może zostać uznany za niestosowny, jeśli w tekście typowej rozprawki problemowej występują fragmenty zbytnio zmetaforyzowane lub potoczne bądź na przykład wtręty ze stylu urzędowego - wyjaśnia prof. Żurek. - Należy również zwracać uwagę na poprawność językową. Warto przeczytać napisaną przez siebie pracę, sprawdzić ją przynajmniej raz. W ten sposób zwiększa się szansę na to, że uniknie się błędów. Tu uczulam na błędy rażące, polegające na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub interpunkcyjnej.

O czym z kolei należy pamiętać, pisząc szkolną interpretację tekstu?

- Szkolna analiza oraz interpretacja tekstu powinna być zdyscyplinowaną koncepcyjnie i językowo formą wypowiedzi, która zawiera argumenty na udowodnienie hipotezy - wyjaśnia prof. Żurek. - Ważne jest w niej postawienie hipotezy interpretacyjnej, która wskaże na całościowe odczytanie utworu, a nie tylko podanego fragmentu.

Pracę należy przedstawić w porządku logicznym, by było jasno widać, że uczeń kontroluje swój wywód. - Egzaminatorzy bacznie zwracają uwagę na to, czy uczniowie wnioskują po określonych częściach i czy postawili wnioski końcowe - twierdzi prof. Żurek. - Patrzą również na to, czy w podsumowaniu jest otwarta perspektywa interpretacyjna. Żadna interpretacja nie wyczerpuje jednak do końca tematu.

Warto przy tym posługiwać się fachowymi terminami.

- Należy używać terminów: świat przedstawiony, sytuacja liryczna, bohater liryczny, narrator - wymienia prof. Żurek. - Jak w przypadku rozprawki argumentacyjnej, tak i przy dokonywaniu interpretacji tekstu podany fragment służy jako źródło cytatów. Ważne jest to, by rozumieć znaczenia dosłowne i przenośne w tekście literackim na wszystkich poziomach jego odczytania, a także by pamiętać o określeniu funkcji środków stylistycznych, samo ich wskazanie to jeszcze za mało. Przemyślana kompozycja sprawi, że uczeń wykaże się umiejętnością tworzenia logicznego wywodu.

Maturzysta ma także szansę na punkty dodatkowe. - Gdy uczeń zaprezentuje wiedzę i umiejętności wykraczające poza oczekiwania uzyska dodatkowe punkty- zapewnia prof. Żurek. - Ważna jest ciekawa kompozycja pracy. Szczególnie bogate, urozmaicone słownictwo i styl wypowiedzi również zostaną nagrodzone przez komisję. Dodatkowo punktowana będzie również wnikliwa analiza tekstu. Dużą rolę odgrywa umiejętność wykorzystania w interpretacji odwołań do innych tekstów, które podejmują ten sam problem czy motyw. Komisja z pewnością doceni bowiem to, że uczeń dialoguje z innymi utworami literackimi. Ważne jest zatem to, co się mówi, w jaki sposób się mówi i jak poprowadzi się wywód - podsumowuje prof. Żurek.

Nasze serwisy:
Serwis gospodarczy - Wybierz Lublin
Serwis turystyczny - Perły i Perełki Lubelszczyzny
Serwis dla fanów spottingu i lotnictwa - Samoloty nad Lubelszczyzną
Miasto widziane z samolotu - Lublin z lotu ptaka
Nasze filmy - Puls Polski