Milton Friedman

Mariusz Świetlicki
31 lipca minęło 100 lat od urodzin Miltona Friedmana, ekonomisty, który wywarł decydujący wpływ na funkcjonowanie systemów gospodarczych w drugiej połowie XX wieku. Jego poglądy i umiejętność ich propagowania spowodowały, że świat wyrwał się z marazmu i kryzysów lat 70. i wszedł w nową erę dynamicznego rozwoju. Milton Friedman był przede wszystkim niezłomnym propagatorem wolnego rynku, niskich podatków i jak najmniejszego udziału rządu w gospodarce. Te idee stały za działaniami podjętymi przez dwoje wielkich polityków, którym udało się je w znacznej mierze przekuć na realne życie. Chodzi o Ronalda Reagana w Stanach Zjednoczonych i Margaret Thatcher w Wielkiej Brytanii.

Moje pierwsze spotkanie z Miltonem Friedmanem miało miejsce w początkach lat 90. XX wieku. Jeszcze podczas studiów wpadła mi w ręce książka, którą napisał wraz z żoną: "Wolny wybór". Jej lektura była jak uderzenie obuchem, a następnie jak blask olśnienia. Pozwoliła mi sensownie poukładać wszystko to, co działo się wówczas w Polsce. Pozwoliła mi też zrozumieć jak daleko byliśmy i wciąż jesteśmy od wolnego rynku i możliwości wolnego wyboru. Jak socjalizm i złudne nadzieje pokładane w moc sprawczą rządzących prowadzą do ograniczeń wolności, do problemów, których rozwiązania są jeszcze gorsze niż same problemy, do rozrostu biurokracji, która zaczyna żyć tylko dla samej siebie.Myślę, że warto w tym miejscu oddać głos samemu jubilatowi, którego myśli są wciąż aktualne, a którego niestety już od 6 lat nie ma wśród nas:

"Rząd nie rozwiązuje problemów, rząd je tworzy.""Wielu ludzi chce, by rząd chronił konsumentów. Znacznie bardziej pilnym problemem jest ochrona konsumentów przed rządem."

"Gdyby powierzyć rządowi zarządzanie Saharą, to w ciągu 5 lat wystąpiłyby niedobory piasku.""Nikt nie wydaje równie uważnie cudzych pieniędzy jak swoich własnych (…) zatem jeśli oczekujesz efektywności i produktywności, jeśli chcesz, by wiedza była właściwie stosowana, musisz to czynić za pośrednictwem prywatnej własności."

"Jeśli płacicie ludziom za to, że nie pracują, a każecie im płacić podatki, gdy pracują, nie dziwcie się, że macie bezrobocie."
"Inny rzadko dementowany pogląd głosi, że eksport jest czymś dobrym w odróżnieniu od importu, który jest czymś złym. Prawda jest zupełnie inna. Nie możemy jeść, ubierać się i cieszyć się rzeczami, które wysyłamy za granicę."

"Wolne społeczeństwo wyzwala w ludziach energię i umiejętności w dążeniu do własnych celów. Powstrzymuje arbitralne szykanowanie jednych przez drugich. I choć nie zapobiega osiąganiu przez niektórych pozycji uprzywilejowanych, zapobiega instytucjonalizowaniu owych pozycji."

"Każdy akt interwencji zakłada pozycję władzy. Jak i do jakich celów ta władza będzie użyta, zależy jednak daleko bardziej od ludzi, którzy ją dzierżą obecnie i od celów, które im przyświecają aniżeli od celów, jakie pierwotnie przyświecały twórcom środków interwencyjnych."

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na Twitterze!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na Twiterze!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Komentarze 16

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

j
jan88
ładniejsza grafika

h******pokazywarka.pl/6yklsp/

te same dane tylko trzeba je było obrobić za pomocą dostępnych narzędzi na stronie (macie powyżej zamieszczoną tabelę z kwartalnymi pkb usa )
j
jan88
link poprawiony

h******www.bea.gov/iTable/iTableHtml.cfm?reqid=9&step=3&isuri=1&910=X&911=0&903=1&904=1948&905=1990&906=Q
j
jan88
a tu wykres dynamiki pkb w okresie 1930-2010

zobaczcie sobie jak średnio gospodarka się rozwijała za rządów tego pana

h******www.bea.gov/iTable/iTable.cfm?ReqID=9&step=1

ps

dane z amerykańskiego odpowiednika GUS-u
j
jan88
a tu grafika prezentująca stopę bezrobocia w usa w ostatnich 50 latach. zwracam uwagę iż na początku lat 80 (wtedy aktor-prezydent swą karierę rozpoczynał w białym domu ) następuje gwałtowny wzrost bezrobocia. trend wzrostowy trwa do połowy lat 80 ubiegłego wieku. od drugiej połowy następuje spadek (i gwałtowne przyspieszenie wzrostu długu publicznego , widać to na grafice zamieszczonej wyżej). więc niech mi ktoś nie mówi jakim wybitnym mężem stanu był ten aktorzyna.

link

h******stooq.pl/q/?s=unrtus.m&c=50y&t=l&a=lg&b=1
L
Lambada
Co może być prywatne to może, a co musi być państwowe hmm raczej nie państwowe a społeczne to ma takie być ! Konkurencja niczego do końca nie rozwiązuje wręcz przeciwnie, konkurencja wymusza wzrost kosztów, jest dodatkowym czynnikiem inflacyjnym w pewnych dziedzinach życica gospodarczego. Dlaczego rząd nie ma kontrolować cen energii podług zamożności swoich obywateli?
L
Lambada
Jeszcze jedno jak w USA coś bankrutuje to nie tak jak w Polsce. Po prostu zostaje przejęte i działa albo pod inną nazwą albo pod tą samą tylko tyle że właściciel się zmienia. W Polsce bankrutuje podmiot jego majątek jest rozbierany na czynniki pierwsze, personel się rozgania jak bezpańskie psy, a wspomniany majątek wyparowuje za bezcen.
L
Lambada
Kilka faktów: 1 USA najpotężniejsza i najnowocześniejsza armia na świecie. 2. Najwięcej innowacyjnych firm jest w USA. Najwięcej Noblistów na świecie pracuje w USA. 3. Najważniejsze wynalazki jak GPS, Internet, GSM, Komputery pochodzą z USA, nie wspominając co na dzień dzisiejszy tam jest ! Dolar Amerykański jest walutą rezerwową świata. 4. Wszyscy jesteśmy podatnikami USA wbrew pozorom, pośrednio ale jednak. 6. Życzę Ci, takiej biedy jak ma przeciętny Amerykanin tu masz do poczytania h******www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/bieda-w-usa-klimatyzacja-dvd-i-konsola,180917.html 7. Benzyna przeliczając na litry i złotówki kosztuje 1l około 2,7 zł. 8. Samochody o 30 -40 % tańsze niż u nas. Koszty zakupów na 3 osobową rodzinę bez żadnych ograniczeń dobrej jakości jedzenia to 120 dolarów na tydzień co daje 400 zł, i jesz co chcesz aż ci w poprzek stanie. 9. Chcesz się uczyć dostajesz stypendium na naukę. 10 Pracy ile chcesz. Pewnie trzeba zmienić miasto bo w hedwiżynie dolnym też pracy u nas nie znajdziesz ! 11. Pracujesz w USA żyjesz normalnie - Polska pracujesz cały czas ci brakuje ! Można tak bez końca wymieniać !
T
Trueee
hmm..., a gdzie tu pisze, ze Keynes coś sfinansował :"Co pan sądzi o poglądach Keynes -a ? Bo chyba Pan nie zaprzeczy, że to jego rozwiązania pomogły wstać Niemcom po drugiej wojnie światowej na nogi, jak również ustabilizować sytuacje gospodarczą w Europie zachodniej po II wojnie ?! - czyż nie ?" - pisze tylko, że dał rozwiązania, pomysły, o żadnych pieniądzach nie ma tu mowy.
j
jan88
a tu grafika ilustrująca jak rósł dług prywatny w us w latach 1916-2011 (warta zauważenia jest dynamika od kiego firedman zaczną głosić idee dla ubogich intelektualnie)

ps

zawsze twierdziłem że jak ktoś zna się na rzeczy to nie siedzi na katedrze tylko zarabia , a ten kto siedzi na katedrze i głosi a nie zarabia niech se te swoje gadki zostawi dla siebie
j
jan88
dziw bierze skąd u niektórych takie zamiłowanie do hołubienia reagana i thacher . raz ten pierwszy zaraz jak zaczął wprowadzać swoją politykę gospodarczą w życie zorientował się ,że po mimo redukcji wydatków, obniżki podatków dla najlepiej zarabiających , rośnie bezrobocie i gospodarka spowalnia. wystarczy spojrzeć na dynamikę wzrostu długu publicznego us w okresie jego prezydentury. Już o programie rodem z Hollywood nie wspomnąć tzn.gwiezdnych wojnach (cóż widać jako aktor był beztalenciem i jako polityk). warto jest omawiając jego postać zwrócić uwagę na to iż pod koniec swojej prezydentury nie był sprawny intelektualnie (miał zaawansowanego parkinsona,). co do pani thatcher to cóż jej polityka teraz wyłazi brytolom bokiem bowiem ona też przyczyniła się do spirali długu w Wielkiej Brytanii. zapewne mało kto wie że jej polityka spowodowała parę katastrof kolejowych (i nie tylko ).

a oto link do wykresu prezentującego wzrost długu publicznego w relacji do pkb/gpd w us
h******en.wikipedia.org/wiki/File:US_Federal_Debt_as_Percent_of_GDP_by_President.jpg
w
wytrych
Mieszkałem na Zamojskiej. Były prywatne knajpy a ludzie wieczorem po tym wojennym marazmie bywali na dansingach. Prywatne sklepy były dobrze zaopatrzone, babcie z Rur przynosiły codziennie świeże mleko, cielęcinę, mięso wieprzowe i co? A no tacy nasi ekonomiści jak Szyr, łesz wzięli za podstawowe zadanie PRLu to likwidacja prywatnej inicjatywy. Zaraz była wymiana pieniędzy i prywatni legli w gruzach. A póżniej to już nędza taka jak wymiana forsy w stosunku 10000 : 1. Zbierałem przez 18 lat dzieciom na książeczce posagowej w PKO. Co miesiąc wpłacałem 200zł. Rower składak kosztował w 1976r 1900zł. Po 18 latach dzieci miały na książeczkach po 300tyszł a po przeliczeniu na PLN po 30. Za ten pieniądz mogły kupić kilka szprych i dzwonek do roweru i biegać po Lublinie. Nie było żadnej rewaloryzacji dziecinnych książeczek. Natomiast nai Rzund inaczej potraktował tych co mieli przedpłaty na samochody. Im zrewaloryzowano kwotę wpłaconą albo mogli sprowadzić z Zachodu samochód bez cła. Dzieci w łeb a samochodziarzy pogłaskali. I dziwić się, że w tym kraju dzieci są głodne a "maślanki" pobierają po 70 badyli co miesiąc.
t
taki jeden
Prezydent Obama uprawia keynesizm przez całą swoją kadencję. Jak widać - z druzgocącym skutkiem. Kolejne EQ czy LTRO FEDu coraz wyraźniej pokazują, że ten nurt to równia pochyła. Przeciętny Amerykanin jest coraz biedniejszy. Nie tak dawno w USA zbankrutowałą firma od 'zielonej energii', której rząd Obamy dał poręczenia na kredyty w wysokości 500 milionów dolarów. Cóż, podatnik zapłaci. Jak zwykle.
G
Gość
Wystarczyło schować dr. do szuflady i okazało się, że "Rząd nie rozwiązuje problemów, rząd je tworzy".
Jeżeli Pan dr. Mariusz Świetlicki raczył dostrzec, że zbliża się koniec dynastii Tusków i Komorowskich, to dobre i tyle w tym prokomunistycznym grajdole.
r
ryr
keynes za to zapłacił?
u
ula
He He bardzo fajny wpis. Post, który niesie dwie kwestie, pierwsza, że dyskusja może być na poziomie, a druga że ludzie którzy publikują w swoje artykuły po pierwsze mają gdzieś swoich odbiorców z różnych powodów i dwa, że boją się dyskusji. Więc mamy to co mamy w naszej rzeczywistości. Panie Mariuszu po co pan w ogóle pisze, lepiej niech się Pan zajmie koszeniem trawy w ramach pomocy społecznej ;)
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski
Dodaj ogłoszenie