Na ratunek zagrożonym sowom. Powstanie 80 miejsc lęgowych na Lubelszczyźnie

Rzadkie sowy, takie jak pójdźka, płomykówka oraz uszatka są coraz bardziej związane z osiedlami ludzkimi i krajobrazem miejskim. Płomykówka, która kiedyś gniazdowała wyłącznie w skałach, obecnie spotykana jest w budynkach czy ruinach. - Bloki są dla niej jakby analogiem skał. Wykorzystuje otwory w stropodachach, wnęki, strychy. Chętnie gniazduje w kościołach, w budynkach dzwonnic. Podobnie jest z pójdźką, którą w ostatnich latach można coraz częściej zaobserwować w mieście. Kiedyś ten ptak gniazdował tylko w krajobrazie rolniczym, w dolinach rzecznych, alejach z kwitnącymi wierzbami. Krajowe populacje pójdźki i płomykówki nie przekraczają poziomu 1000-2000 par lęgowych - wyjaśnia prof. Marcin Polak z Fundacji Dla Przyrody.

O sowach mówi się, że są latającymi kotami, bo polują na małe ssaki, jak myszy, nornice, norniki. Miejskie puszczyki żywią się też wróblami. Jedną parę puszczyków właśnie można od wielu lat spotkać na cmentarzu przy ul. Lipowej, a także w Ogrodzie Saskim. Gnieżdżą się w naturalnych dziuplach, chętnie zasiedlają budki lęgowe. - Dwie skrzynki lęgowe dla puszczyka są zawieszone wysoko na największych drzewach niedaleko oczka wodnego w kierunku placu centralnego. Można poszukać ich śladów, bo czasami jakieś piórko im wypadnie. Z kolei puszczyki leśne zobaczymy w Lasach Kozłowieckich czy Lasach Sobiborskich. - opowiada przyrodnik.

Natomiast nad Zalewem Zemborzyckim w leśnictwie Dąbrowa znajdziemy sowy uszatki. To średniej wielkości sowa, objęta ścisłą ochroną gatunkową. Uszatki wolą peryferia miast. Wykorzystują gniazda wron siwych. Często w ciągu dnia siedzą przy samym brzegu zbiornika, 2-3 metry nad ziemią na sosnach. - W zimie tworzą one zbiorowe noclegowiska. Większość sów żyje w izolacji, natomiast uszatki skupiają się nawet do 40-50 sztuk w jednym miejscu. Kiedyś mieliśmy takie zimowisko nad Zalewem, gdzie było ok. 30 sów w jednym miejscu. Niestety w ostatnich latach jest ich coraz mniej - wyjaśnia profesor.

Eksperci tłumaczą, że liczba potencjalnych miejsc gniazdowania dla sów drastycznie spada na skutek zmian zachodzących w środowisku (m.in. wycinka starych drzew, modernizacja budynków, ocieplanie bloków). Sowy bowiem nie budują własnych, lecz wykorzystują gniazda innych gatunków ptaków, dziuple, szczeliny, naturalne lub stworzone przez ludzi kryjówki. Dlatego sowy są jedną z najbardziej zagrożonych grup zwierząt w naszym kraju.

- Szereg badań wskazuje, że skutecznym działaniem sprzyjającym ochronie i podtrzymaniu populacji lęgowych sów jest montaż sztucznych miejsc gniazdowych. Nasz projekt ma na celu próbę częściowego rozwiązania tego problemu na terenie województwa lubelskiego poprzez wywieszenie 25 budek dla pójdźki, 25 dla płomykówki oraz 3️0 koszy wiklinowych dla uszatki. Chcemy rozwieszać je zarówno w samym Lublinie jak i odwiedzimy kościoły w pobliżu Lublina i Chełma - informuje prof. Marcin Polak z Fundacji Dla Przyrody.

Projekt będzie miał dodatkowo charakter edukacyjny poprzez publikację materiałów informacyjnych (kalendarzy, ulotek, zakładek) skierowanych do właścicieli posesji i działek, na których odbędzie się montaż budek i koszy.