Nasz słowniczek pojęć na święta Bożego Narodzenia

Zrozumienie wydarzeń, które rozegrały się dwa tysiące lat temu, wymaga użycia pojęć zaczerpniętych z teologii, filozofii, historii i nauk ścisłych. Poniżej 10 najważniejszych

Miejsce urodzin Jezusa, leżące za czasów biblijnych w Judei i stanowiące kresy imperium rzymskiego, dziś na terenie Autonomii Palestyńskiej. Nazwa miasteczka jest połączeniem dwu słów hebrajskich: „bet”, oznaczającego „dom”, oraz „lehem”, czyli „chleb”.

W Biblii czytamy, że pojawiła się na Wschodzie i wskazała drogę Trzem Królom do nowo narodzonego Jezusa. W ostatnich latach astronomowie coraz częściej mówią, jakoby za Gwiazdą Betlejemską stała koniunkcja planet, na przykład Jowisza i Saturna w 7 r. p. n.e.

Według Ewangelii św. Mateusza magowie, wiedzeni przez Gwiazdę, przybyli do Betlejem, by złożyć hołd i dary (mirrę, kadzidło, złoto) Jezusowi. Od VI w. tradycja nadała im imiona: Kacper, Melchior, Baltazar.

W Nowym Testamencie zapowiedzianym przez proroków Mesjaszem jest narodzony w Betlejem (patrz: betlejem) Jezus Chrystus. Kim jest Mesjasz? Osobą, która ma przynieść ostateczne rozwiązanie problemu zła, grzechu i śmierci w świecie i ustanowić tzw. królestwo mesjańskie, W chrześcijaństwie Mesjasz jest ponadto Synem Bożym (patrz: Wcielenie).

Pierwsi, którzy uwierzyli w narodzenie Mesjasza w Betlejem i „z pośpiechem”, nie zwlekając, wyruszyli w drogę, by oddać Mu należny pokłon. Pasterze reprezentują ten rodzaj ubóstwa - nazwijmy je duchowym - które jest niezbędne, aby uznać i przyjąć Mesjasza.

W teologii chrześcijańskiej rodzina, której członkami byli Jezus Chrystus, Najświętsza Maria Panna i św. Józef. Jak poświadcza Ewangelia św. Mateusza genealogicznie pochodziła ona z rodu Dawida. Katolicyzm od wieków za teologicznie istotny uważa również fakt, iż Jezus Chrystus przyszedł na świat w rzeczywistości ludzkiej rodziny, jako dziecko poddane swoim ziemskim rodzicom.

Chrześcijańska prawda wiary głosząca, iż Druga Osoba Trójcy Świętej, czyli Jezus Chrystus, przyjął ludzkie ciało oraz - co równie ważne - ludzką naturę. Pojęcie to pochodzi z Ewangelii Jana: „et Verbum caro factum est” („A Słowo stało się ciałem”). Wcielenie dokonało się mocą Ducha Świętego w łonie Maryi Panny podczas Zwiastowania.

W tradycji chrześcijańskiej dzień poprzedzający Boże Narodzenie, kończący okres adwentu. Wedle kalendarza gregoriańskiego wigilia jest obchodzona 24 grudnia. Zgodnie z tradycją w Polsce wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z „pierwszą gwiazdką na niebie”. Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej (patrz: Gwiazda Betlejemska) zwiastującej narodziny Jezusa (patrz: Wcielenie, Mesjasz).

Wyobrażenie miejsca w Betlejem, gdzie narodził się Jezus Chrystus. Symbolicznie miała to być stajenka ze żłóbkiem, w którym Maryja złożyła Narodzonego. Pierwsze inscenizacje wydarzeń betlejemskich zawdzięczamy św. Franciszkowi: w 1223 r. do groty w Greccio przyprowadzono zwierzęta, wśród których był wół i osioł, zaś bracia przebrani za pasterzy w skupieniu adorowali żłóbek.

W doktrynie chrześcijańskiej (Ewangelia św. Łukasza) Objawienie Marii poprzez anioła Gabriela zapowiedzi narodzenia Jezusa Chrystusa, Syna Bożego. Św. Łukasz tak streszcza przemowę anioła do Maryi: „Duch Święty zstąpi na Ciebie i osłoni Cię moc Najwyższego; dlatego Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.