Odwrócona hipoteka czy renta dożywotnia? Emeryt sam wybierze

Projekt założeń do ustawy jest już gotowy - wynika z informacji resortu gospodarki. - 16 maja projektem zajmie się Komitet Stały Rady Ministrów - zapowiedział Jacek Bartmiński, dyrektor Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych w Ministerstwie Gospodarki.

Nowa ustawa ma wprowadzić na polski grunt dwa rozwiązania, które od wielu lat funkcjonują w wielu krajach świata: odwrócony kredyt hipoteczny i rentę dożywotnią.

Odwrócony kredyt...

W przypadku odwróconego kredytu hipotecznego bank będzie wypłacał swojemu klientowi co miesiąc lub jednorazowo świadczenie pieniężne. W zamian emeryt będzie musiał zgodzić się na ustanowienie hipoteki, na przykład na domu lub mieszkaniu albo spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu. Wypłacane świadczenie będzie powiększało zadłużenie osoby starszej wobec banku. Po śmierci tej osoby bank wystąpi do spadkobierców o spłatę kredytu. Jeśli spadkobiercy odmówią - bank zajmie i sprzeda mieszkanie. Jeżeli wartość mieszkania będzie wyższa od wypłaconego kredytu, to nadwyżkę tę bank odda spadkobiercom.

Fundusze hipoteczne podlegałyby kontroli KNF. Zapewni to emerytom większe bezpieczeństwo

...a może renta?

Tak więc w przypadku kredytu hipotecznego bank otrzyma mieszkanie dopiero po śmierci uprawnionego.

Zupełnie innym rozwiązaniem jest renta dożywotnia. W tym przypadku instytucja finansująca przejmie własność mieszkania już w pierwszym etapie po podpisaniu umowy. W zamian za to wypłacać będzie dożywotnie świadczenie. Ministerstwo Gospodarki proponuje, aby instytucją tą była spółka używająca nazwy "fundusz hipoteczny".

Osoby korzystające z renty dożywotniej nie będą już właścicielami mieszkania, jednak będą mogły w nim mieszkać do śmierci. Będzie im to gwarantowało wpisane do księgi wieczystej użytkowanie mieszkania.

Wysokość renty dożywotniej ma być związana z wartością mieszkania i długością życia świadczeniobiorcy według tabel przewidywanej długości dalszego trwania życia - identycznych, jakie ZUS stosuje do wypłat emerytur i rent.
- Chcemy, by te same tabele były podstawą ustalania wysokości świadczenia przy rencie dożywotniej. Jej wartość może być trochę wyższa niż jest teraz - powiedział.

W myśl założeń do ustawy emeryci mieliby ochronę w przypadku upadku funduszu hipotecznego. - W takiej sytuacji do masy upadłości nie wchodziłaby suma uzyskana ze sprzedaży mieszkania, które zostało przeniesione w zamian za świadczenie rentowe. Nawet jeśli zmieni się właściciel - nadal będzie ono służyło osobie starszej, nie będzie można dożywotnika wyrzucić z mieszkania.

Pod kontrolą KNF

Instytucje udzielające renty będą musiały uzyskać zezwolenie od Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie takiej działalności. Podobnie jak to muszą czynić dziś np. banki czy fundusze inwestycyjne. Będą również podlegać kontroli KNF, np. zobowiązane zostaną do złożenia raz w roku sprawozdania finansowego, a dwa razy w roku - informacji o wartości i liczbie zawartych umów. Nadzór KNF ma gwarantować emerytom wypłatę świadczeń.

Resort gospodarki chce, by KNF wydawała zgodę na działalność jedynie takim funduszom hipotecznym, które spełnią określone warunki. Mają to być spółki akcyjne, które zgromadziły odpowiedni kapitał zakładowy, nie mniejszy niż 500 tys. zł, oraz posiadać będą gwarancje wypłaty świadczeń. - Im więcej spółka ma zawartych umów, tym więcej powinna mieć gwarancji bankowych albo pieniędzy złożonych na specjalnym koncie bankowym - zakłada z projekt.

Na rozwiązanie czekają tysiące polskich emerytów. Dziś zdani są na oferty prywatnych firm, które wyprzedziły działania legislatorów i od kilku lat oferują rozwiązanie alternatywne: dożywotnią rentę hipoteczną. To rozwiązanie opiera się na umowie dożywocia, rozwiązaniu prawnym uregulowanym w Kodeksie cywilnym i Kodeksie postępowania cywilnego. Niestety, obecnie przepisy nie zabezpieczają odpowiednio praw emerytów: nie narzucają funduszom sposobu ustalania wysokości świadczeń, a wiele osób ma obawy, że w przypadku upadku takiego funduszu mogłoby stracić dach nad głową.