Nagroda Nobla: Olga Tokarczuk
Pisarka jest piątą laureatką Literackiej Nagrody Nobla z Polski. Wcześniej tę najważniejszą dla pisarzy i poetów nagrodę otrzymali: Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Stanisław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980) i Wisława Szymborska (1996). Tokarczuk jest więc także drugą Polką z tą prestiżową nagrodą światowej literatury.
Literacka Nagroda Nobla za 2018 rok dla Olgi Tokarczuk - uzasadnienie
Olga Tokarczuk otrzymała Literacką Nagrodę Nobla "za narracyjną wyobraźnię połączoną z encyklopedyczną pasją, co sprawia, że prezentuje, że przekraczanie granic jest formą życia" - uzasadniała Akademia Szwedzka.
- Literacka Nagroda Nobla! Radość i wzruszenie odebrały mi mowę. Ogromnie dziękuję za wszystkie gratulacje! - napisała na swoim oficjalnym profilu na Facebooku Olga Tokarczuk.
Członkowie komisji noblowskiej podkreślali również ponadczasowe znaczenie i przesłanie "Ksiąg Jakubowych", monumentalnego dzieła Olgi Tokarczuk, które zostało przetłumaczone na wiele języków obcych, m.in. w Skandynawii, a w 2020 roku zostanie wydane w Stanach Zjednoczonych.
- Jesteśmy szczęśliwi. Ta nagroda jest w pełni zasłużona, Olga Tokarczuk bardzo ciężko na nią pracowała i świat to docenił - mówi Marcin Baniak, dyrektor ds. promocji w Wydawnictwie Literackim, które jest polskim wydawcą książek Noblistki. - Członkowie Akademii Szwedzkiej docenili między innymi "Księgi Jakubowe", które stały się klasyką już w momencie wydania - dodaje Marcin Baniak.
Ciekawostką jest fakt, że w tym roku po raz pierwszy Literacką Nagrodę Nobla przyznano podwójnie. Do tego w składzie dziewięcioosobowego Komitetu Noblowskiego znalazło się pięciu ekspertów zewnętrznych. Ma to związek z próbą odnowienia zaufania do Akademii Szwedzkiej po zeszłorocznej decyzji o nieogłoszeniu Nagrody Nobla w 2018 roku, która była efektem skandalu seksualnego. Akademia Noblowska chciała odbudować zaufanie. Nie zmieniło się jednak to, że nominacje do nagród Nobla oraz przebieg głosowania członków Akademii była i są tajne od 50 lat.
Członkowie Akademii Szwedzkiej docenili między innymi "Księgi Jakubowe", które stały się klasyką już w momencie wydania
Olga Tokarczuk była "pewniakiem" do Literackiej Nagrody Nobla za 2018 rok
Olga Tokarczuk była wymieniana jako „pewniak” do nagrody przez krytyków i recenzentów literackich w Europie, zwłaszcza w Skandynawii. O tym, że najważniejsza nagroda w dziedzinie literatury należy się polskiej pisarce szeroko rozpisywały się również najważniejsze szwedzkie, norweskie i fińskie gazety. „Pisarka transgranicza i ważny demokratyczny głos we współczesnej Polsce” - pisała gazeta „Sydsvenskan", podkreślając, że Polka zasługuje na nagrodę. Dziennik „Aftonbladet”: „Jej książki są literaturą światową i ta nagroda po prostu jej się należy”. Podobnie pisał największy szwedzkojęzyczny dziennik w Finlandii „Hufvudstadsbladet": „Polka Olga Tokarczuk powinna otrzymać Nobla".
Warto zaznaczyć, że również rok 2018 na długie lata zapadnie w pamięci czytelników jako rok Olgi Tokarczuk. Pisarka, wraz z tłumaczką Jennifer Croft, odebrała Międzynarodową Nagrodę Bookera za powieść „Bieguni", przetłumaczoną na język angielski jako „Flights". Niedługo później powieść znalazła się w finale National Book Award w kategorii „Translated Literature”. Tokarczuk to pierwszy w historii autor z Polski, któremu udało się tego dokonać.
Międzynarodowy sukces sprawił, że również w Polsce po książkę sięgnęli nowi czytelnicy. Powieść „Bieguni" — wydana nakładem Wydawnictwa Literackiego w 2007 roku, a w 2008 uhonorowana Nagrodą Literacką Nike — błyskawicznie powróciła na listy bestsellerów, towarzysząc „Opowiadaniom bizarnym", które ukazały się nieco ponad miesiąc wcześniej. Nakład polskiego wydania Biegunów dawno przekroczył 100 tys. egzemplarzy! A sprzedaż wszystkich wydanych w naszym kraju książek noblistki zbliża się do miliona egzemplarzy.
Olga Tokarczuk była wymieniana jako „pewniak” do nagrody przez krytyków i recenzentów literackich w Europie, zwłaszcza w Skandynawii.
To druga bardzo ważna nagroda literacka dla Olgi Tokarczuk
Książka „Flights" ukazała się na Wyspach Brytyjskich w maju 2017 roku nakładem wydawnictwa Fitzcarraldo Editions. Międzynarodowy sukces powieści, która w 2008 roku została uhonorowana Nagrodą Literacką Nike, zbiegł się w czasie z polską premierą „Opowiadań bizarnych". Książka uhonorowana Nagrodą Bookera ukazał się również w USA.
- Nie posiadamy się ze szczęścia. 10 lat po polskiej premierze Bieguni trafiają do kolejnych czytelników, którzy swoją lekturą nadają tej książce nowe znaczenia i sensy. Dowodzi to ponadczasowości i uniwersalności pisarstwa Olgi Tokarczuk – mówił rok temu Marcin Baniak, dyrektor ds. promocji w Wydawnictwie Literackim.
Literacki Nobel to olbrzymi sukces autorki i dowód na to, jak wielka moc, zdolna poruszać czytelników w różnych krajach i na różnych szerokościach geograficznych, drzemie w prozie Tokarczuk.
- To wyraz tego, że czytelnicy w innych krajach odnajdują w prozie Olgi Tokarczuk ważne sprawy dla współczesnego świata: troskę o środowisko naturalne, o stosunek do zwierząt, do roślin. To bardzo ważny głos w literaturze i świecie w ogóle - podkreśla Marcin Baniak.
Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 roku w Sulechowie. Debiutowała w 1989 roku tomem poetyckim "Miasto w lustrach". Potem ukazały się jej ważne książki: "Podróż ludzi księgi", "Prawiek i inne czasy", "Dom dzienny, dom nocny", "Bieguni", "Prowadź swój pług przez kości umarłych" i "Księgi Jakubowe".
Warto podkreślić, że niedawno Tokarczuk otrzymała tytuł Ambasadora Polszczyzny podczas gali w Katowicach.
Dodajmy, że Literacka Nagroda Nobla została ustanowiona testamentem Alfreda Nobla z 1895 roku i jest przyznawana od 1901. W latach 1901–2017 wyróżnionych zostało 114 osób.
Dziennik Zachodni / Wielki Piątek
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?