Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Przypominamy lublinian, którzy przyczynili się do powstania Teatru Osterwy

Małgorzata Szlachetka
Gmach lubelskiego teatru z ulicy Namiestnikowskiej (dziś Teatr im. Juliusza Osterwy) na pocztówce z 1916 roku.
Gmach lubelskiego teatru z ulicy Namiestnikowskiej (dziś Teatr im. Juliusza Osterwy) na pocztówce z 1916 roku. Zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Łopacińskiego w Lublinie
Przedstawiamy sylwetki dwóch lublinian, Józefa Gałeckiego i Juliana Dymowskiego, którzy 130 lat temu pomogli zbudować Teatr Osterwy. Ich rodziny odpowiedziały na nasz apel o przysyłanie wspomnień.

Nazwisko Józefa Gałeckiego (1825-1900) znajdujemy na dokumencie z 25 czerwca 1884 roku, poświadczającym zawiązanie spółki „Teatr Lubelski”. Spółki, która za punkt honoru postawiła sobie wystawienie w Lublinie nowoczesnego gmachu teatralnego.

Ale po kolei. Rodzinna kamienica Gałeckich stoi do dziś, na rogu Staszica i Krakowskiego Przedmieścia. Wincenty Gałecki, ojciec Józefa, z zawodu był stolarzem. Kim był jego syn? Józef w młodości należał do patriotycznych organizacji spiskowych. W 1851 roku został aresztowany i skazany na sześć lat ciężkich robót na terenie Rosji, w obwodzie tobolskim.

- Informacje o naszym przodku zbierała jeszcze moja mama. W jednej z książek znaleźliśmy dokładny opis jego przesłuchania przed zaborczymi władzami - mówi Andrzej Zabłocki, który odpowiedział na nasz apel o zgłaszanie się osób, których przodkowie w jakiś sposób przyczynili się do powstania teatru przy dawnej ulicy Namiestnikowskiej (dziś Narutowicza).

Nasz bohater przed Warszawską Komisją Sądową w 1851 roku mówił o sobie tak: „Nazywam się Józef Gałecki, mam 26 lat, urodziłem się w Lublinie. Syn Wincentego i Franciszki z Kowalskich. Mam czterech braci”.

Do Lublina powrócił w 1861 roku. W rodzinnym mieście postanowił ułożyć sobie życie: w 1863 roku ożenił się z Wandą Kellerówną (1832-1894), siostrzenicą pisarki Narcyzy Żmichowskiej.

- Józef był społecznikiem, ale też współzałożycielem Kasy Przemysłowców Lubelskich oraz dyrektorem towarzystwa kredytowego w Lublinie - dodaje Andrzej Zabłocki.

Znaną postacią w Lublinie był też jeden z braci Józefa. Jan przy Krakowskim Przedmieściu 143/144 prowadził Magazyn i Fabrykę Wyrobów Jubilerskich Złotych i Srebrnych. Z reklamy zamieszczonej w Kalendarzu Lubelskim na rok 1877 czytamy, że zakład jubilerski Jana Gałeckiego „oprócz gotowych w najświeższym guście przedmiotów ze złota i srebra, przyjmuje obstalunki, jako też wszelkie reparacye, oraz pozłacanie i posrebrzanie innych Metalicznych wyrobów”. Konkurencja na rynku musiała być duża, skoro Jan Gałecki z miejsca deklaruje „ceny obniżone ale stałe”.

Józef Gałecki jest pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim przy ulicy Lipowej. Zmarł w 1900 roku.

Kolejną osobą, która dołożyła swoją cegiełkę do powstania gmachu dzisiejszego Teatru Osterwy, jest Julian Dymowski.

„Z przekazów rodzinnych wiemy, iż brał udział w powstaniu 1863 roku, później miał skład farb i lakierów na ul. Nowej (tuż obok Bramy Krakowskiej) - to fragment maila, jaki po artykule o fundatorach lubelskiego teatru, autorstwa Andrzeja Z. Kowalczyka, przysłali do naszej redakcji Państwo Dorota i Marcin Rolińscy.

- Julian Dymowski był krewnym ze strony mojej żony - dodaje Marcin Roliński. - Skąd wiemy, gdzie był skład farb? Dzięki temu, że w rodzinnych papierach zachował się weksel z tego sklepu - dodaje nasz rozmówca.

Dymowski także jest pochowany przy ulicy Lipowej. Rodzina dodaje, że w kościele św. Ducha przy Krakowskim Przedmieściu w Lublinie jest epitafium upamiętniające tę osobę.

Gmach teatralny przy ulicy Namiestnikowskiej powstał dzięki zaangażowaniu wielu osób, którym dobro Lublina leżało na sercu. Wśród nich byli m.in. poważani przemysłowcy czy kupcy i ziemianie. Ci, których głos w mieście się liczył. Budowa rozpoczęła się w 1884 roku, a pierwsze przedstawienie widzowie oglądali już w marcu 1886 roku.

Więcej o historii powstania Teatru im. Juliusza Osterwy z Lublina przeczytają Państwo w marcowym numerze miesięcznika Kuriera „Nasza Historia“.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski