- W Krasnobrodzie czy Zwierzyńcu jest wiele ośrodków. Tam baza jest duża, solidna. Jednak na Roztoczu powstaje coraz więcej nowych miejsc noclegowych. Tak jest także w naszej gminie – mówił jakiś czas temu w rozmowie z nami Roman Dziura, burmistrz Józefowa. - Znaczenie ma zatem rosnąca konkurencja i efekt nowości. Ważne są także ceny i jakość oferty. Znam np. ośrodki, które już mają obłożenie na cały rok.
Miasto Chrząszcza
Jakie miejsca wybierają turyści? Wielu z nich rozpoczyna zwiedzanie od Szczebrzeszyna. Ostatnio atrakcją jest tam wieża widokowa, która powstała na ruinach zamku. Widać z niej panoramę okolicznych pól i lasów. W miasteczku warto odwiedzić także renesansowy kościół pw. św. Mikołaja z bogato dekorowaną, XVIII-wieczną amboną i zabytkowymi ołtarzami bocznymi. Po drugiej stronie miejscowego rynku stoi natomiast piękny kościół pw. św. Katarzyny.
Łatwo go odszukać. Z daleka widać jego czworoboczną, wysoką wieżę. Przy ul. Sądowej, stoi natomiast wspaniała, XVII-wieczna synagoga, a ok. 200 metrów dalej – jedna z najstarszych cerkwi murowanych w Polsce (postawiono ją w 1560 roku!). Słynny jest także jeden z najstarszych w Polsce cmentarzy żydowskich, które można w tym mieście oglądać.
Turyści mogą zwiedzać Szczebrzeszyn oraz jego okolice idąc czerwonym szlakiem zwanym „partyzanckim” oraz kilkoma ścieżkami. Jedna z nich ma długość12 km. Można nią dojść z miejscowego rynku, przez tzw. piekiełko do Kawęczynka. Warto także skorzystać z Centralnego Szlaku Rowerowego Roztocza, który przebiega przez gminę.
Ze Szczebrzeszyna droga wiedzie do Zwierzyńca – serca Roztoczańskiego Parku Narodowego. Osada powstała w 1593 r., niedługo po założeniu Ordynacji Zamojskiej. Uważa się, że jej zalążkiem był dwór wybudowany przez Jana Zamoyskiego, założyciela Zamościa. Po zburzeniu owej rezydencji Zamoyscy wybudowali tzw. domek na górce. Tam zatrzymywali się kolejni ordynaci, stąd doglądali swych potężnych, zwierzynieckich włości.
Pomnik psa królowej Marysieńki
W latach 1880-1890 wybudowano w Zwierzyńcu słynną willę zwaną Plenipotentówką. Ów okazały budynek ufundował XIV ordynat Tomasz Franciszek Zamoyski dla szefów Zarządu Dóbr Ordynacji Zamojskiej, czyli plenipotentów. Gmach powstał na tzw. tarasie zwierzynieckiej Bukowej Góry (obok możemy oglądać m.in. budynki browarne oraz willę Borowiankę) w modnym wówczas "typie szwajcarskim".
W mieści warto również zobaczyć wybudowany w latach 1741-1747 kościół „Na wodzie”. Niezwykłe są też liczne, miejscowe pomniki, tablice i przydrożne figury. Wśród nich jest m.in. domniemany nagrobek psa królowej Marysieńki oraz unikatowy – jedyny na świecie – pomnik upamiętniający zwalczenie plagi szarańczy w 1711 r.
Piękny jest również park zwany Zwierzyńczykiem. Idąc nim – od strony centrum Zwierzyńca – dotrzemy nad malownicze stawy Echo. Tam w sezonie turystycznym czynne jest popularne kąpielisko oraz dostępna jest malownicza, leśna plaża. Warto też w Zwierzyńcu odwiedzić kilka restauracji, ośrodek edukacyjno-muzealny RPN czy wybrać się pyszne lody (z nich Zwierzyniec słynie).
Ze Zwierzyńca warto wyruszyć do Górecka Kościelnego.
Pod starymi dębami
Chyba nie ma na Roztoczu drugiego tak wspaniałego zakątka. Miejscowość otoczona jest majestatycznymi, pachnącymi lasami Puszczy Solskiej. Nie brakuje tam zabytków i tras spacerowych. W Górecku Kościelnym koniecznie trzeba zajrzeć do XVIII-wiecznego, modrzewiowego kościoła parafialnego, który jest jednocześnie Sanktuarium św. Stanisława. W sąsiedztwie świątyni znajduje się także słynna kapliczka „na wodzie” (na rzece Szum), stara kaplica „pod dębami” oraz słynące z licznych łask źródełko.
Można też wyruszyć nad pobliską zaporę czy w w okolice mokradeł, gdzie żyją m.in. bobry. Turystyczną trakcją są także potężne, majestatyczne dęby w Górecku Kościelnym.
Kilka kilometrów od tej wsi znajduje się Józefów. Tam warto np. zrobić zakupy, zjeść obiad czy odwiedzić miejscowy zalew. Można również wspiąć się na kamienną wieżę górującą nad miejscowym kamieniołomem. Z Józefowa możemy wyruszyć do Krasnobrodu (np. nad miejscowy zalew) czy do Tomaszowa Lub. (stoi tam m.in. stary kościół modrzewiowy pw. Zwiastowania NMP). Ciekawych kierunków zresztą nie brakuje. My wybraliśmy się do Suśca.
Czartowe Pole
Gmina Susiec znajduje się na skraju Puszczy Solskiej. Z Lublina jedzie się tam 150 km, a z Zamościa – 50 km. Większość jej powierzchni stanowią lasy. Część z nich wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej.
Atrakcją gminy jest popularny zalew w Majdanie Sopockim. Ma on powierzchnię ponad 20 ha. Jest tam piaszczysta plaża, molo, można też skorzystać m.in. z wypożyczalni sprzętu wodnego. Zbiornik wodny otaczają gęste, sosnowe lasy.
Jednak chyba największą atrakcją gminy są pełne niewielkich wodospadów tzw. szumów lub szypołów, przełomy rzek Tanwi i Jelenia. Można je zwiedzić korzystając z kilku szlaków. Widoki są tam niezapomniane, a powietrze przesycone zapachem żywicy i aromatem ziół. Warto się również wybrać do rezerwatu Czartowe Pole, który „obejmuje” część głębokiej doliny rzeki Sopot. Tam także atrakcją są wodospady zwane szumami. Można również oglądać ruiny starej, ordynackiej papierni.
Horyniec Zdrój i Radruż
Z Suśca warto wyruszyć np. do starej, zabytkowej cerkwi w Gorajcu oraz do Nowego Brusna (gm. Horyniec Zdrój). Można tam oglądać piękną, drewnianą cerkiew oraz zabytkowy cmentarz grekokatolicki. A gdy ruszymy dalej, po roztoczańskich drogach, trafimy do Horyńca Zdroju.
Tradycje uzdrowiskowe tej roztoczańskiej miejscowości liczą sobie setki lat. Tak naprawdę jednak uzdrowisko powstało w tej miejscowości w XIX wieku. Nadal ma się dobrze. Turyści i kuracjusze mogą tam odwiedzać m.in. Park Zdrojowy z pijalnią oraz kawiarnią.
W Horyńcu Zdroju można oglądać dawny pałac rodziny Ponińskich, kościół zdrojowy oraz m.in. kościół i klasztor franciszkanów. Warto także odwiedzić oddalony o 3 km od Horyńca Zdroju unikatowy zespół cerkiewny w Radrużu, który został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Taka wyprawa na pewno będzie niezapomniana.