Święto Trzech Króli: Orszaki w Lublinie i Chełmie

- To bardzo ważny dzień - przekonuje ksiądz Ryszard Podpora, organizator Lubelskiego Orszaku Trzech Króli. - Stąd też nasza próba zorganizowania pięknych i barwnych uroczystości, które mają zachęcić do włączenia się w nie rodzin, dzieci, uczniów, obcokrajowców, polityków - jednym słowem tych wszystkich, którzy tego dnia będą w mieście.

Podobne pochody odbywają się w wielu miastach Polski. Dzień Trzech Króli hucznie świętowany jest także m.in. w Niemczech, Hiszpanii, Włoszech, Austrii, Grecji, Szwecji i Finlandii. Dlaczego?

- Bo dzień ten przypomina nam prawdziwą historię o tym, jak wśród prostych i zwyczajnych ludzi pojawił się Bóg, a przed którym także czynią pokłon królowie - mówi Podpora.

Dzień Objawienia Pańskiego to najstarsze święto chrześcijańskie, zaraz po zmartwychwstaniu. Jego tradycja narodziła się w Kościele wschodnim, którego teologowie stwierdzili, że w orszaku Trzech Króli nie można dostrzegać tylko elementu ludycznego.

- W drodze powrotnej z Betlejem królowie mieli objawienie. Dowiedzieli się z niego, że mają wracać do swoich ojczyzn nie spotykając się już z Herodem - mówi ks. Podpora. - Skoro zaś Bóg zesłał objawienie poganom, dał tym samym znak, że przyjście Chrystusa jest dane już nie tylko narodowi wybranemu, ale wszystkim ludziom. Wszyscy mają więc prawo usłyszeć Ewangelię. Wszyscy mają prawo dowiedzieć się o Bogu, życiu pośmiertnym, o grzechu i świętości . To, co zrobią z tą wiedzą, jest już ich decyzją osobistą. Mają jednak niezbywalne prawo poznania Boga.

Od dwóch tysięcy lat trwają spekulacje co do tego, kim w rzeczywistości byli Trzej Królowie. Wszystko wskazuje na to, że pochodzili z obszarów Morza Kaspijskiego. Uznano bowiem, że byli to ci sami ludzie, którzy później pojawili się w Rzymie.

- Istnieją zapisy o tym, jak w roku 60. naszej ery właśnie stamtąd przybyli magowie, by oddać hołd Neronowi jako cesarzowi Wielkiego Cesarstwa Rzymskiego - mówi dr Marcin Zatorski, historyk z UMCS. - Historycy odnotowali dokładny opis orszaków magów oraz ich strojów.

Do wyjaśnienia została jeszcze zagadka tego, skąd magowie wiedzieli, że mają się udać do Betlejem.
- Musiało istnieć kilka ważnych przesłanek, żeby skłonić ich do marszu - uważa ks. Podpora. - Pamiętajmy, że mieli przed sobą długą drogę, a wyprawa była trudna. Orszak nie mógł poruszać się szybciej niż 10-12 kilometrów dziennie.

Oprócz znanych magom zapisów w księgach, zainteresować mogły ich niezwykłe zjawiska astronomiczne.

- Astronomowie robiąc komputerowe wizualizacje nieba w roku narodzenia Chrystusa stwierdzili, że nie prowadziła ich kometa Haleya, która przemknęła przez niebo kilkanaście lat wcześniej. Wtedy natomiast nastąpiła koniunkcja najważniejszych planet, które ułożyły się w swoistą koniczynkę - mówi Karol Wójcicki, astronom z Centrum Nauki Kopernik.

- To mogło ich zainteresować. Trzej Królowie nie wiedzili, że idą pokłonić się Bogu - uważa ks. Podpora. - Szukali króla, który miał coś zmienić w świecie i być najpotężniejszym władcą.

Wydarzenia te przypomnieć mają piątkowe Orszaki Trzech Króli. Organizatorzy z czekają na wszystkich, którzy chcą wziąć w nich udział. W przebraniem czy bez przybywajcie, by cieszyć się tym dniem - mówią.

W tym roku Lublin dołącza do grona miast, których ulicami przejdzie Orszak Trzech Króli. Jego uczestników w piątek o godzinie 11.15. na placu Litewskim powita Ewa Dados. Wszyscy otrzymają identyfikatory-naklejki i okolicznościowe śpiewniki. Osoby, które nie będą miały przebrania, a będą chciały włączyć się w uroczystości, otrzymają królewskie korony. Organizatorzy przygotowali aż 700 świecących nakryć głowy.

Orszak wyruszy z placu Litewskiego o 11.30. Pięć minut później, na wysokości kościoła oo. Kapucynów, dołączą do niego Trzej Królowie prowadzący konie. Wtedy też obejrzeć będziemy mogli inscenizację fragmentu Ewangelii św. Mateusza o Pokłonie Trzech Króli, a życzenia świąteczne wygłosi arcybiskup Stanisław Budzik. O 11.50 pochód ruszy w stronę archikatedry. Poprowadzi go olbrzymia gwiazda betlejemska, a rytm marszowi nada dobosz. Na balkonach wzdłuż całej trasy rozsiądą się aniołki, które radosnymi okrzykami będą dodawały siły monarchom i dopingowały ich, by nie ustawali w drodze. Na schodach Urzędu Miasta orszak spotka Heroda. Dalej już bez przeszkód pójdzie w kierunku archikatedry, gdzie aż do godziny 13 będzie trwał koncert kolęd, a królowie będa składać dary. Później odprawiona zostanie uroczysta msza święta pod przewodnictwem arcybiskupa Budzika, która zakończy się wspólnym kolędowaniem i występami zespołów artystycznych.

Barwny korowód kolędniczy przejdzie także ulicami Chełma. Kolędnicy o godzinie 11 spotkają się w chełmskiej Bazylice Mariackiej, gdzie odprawiona zostanie uroczysta Eucharystia. Podczas niej powitani zostaną Trzej Królowie. Po zakończeniu nabożeństwa, około godziny 12 barwny pochód prowadzony przez gwiazdę betlejemską i Trzech Króli ruszy ulicami miasta. W orszaku kroczyć będą m.in. dzieci w koronach na głowach oraz maluchy poprzebierane za aniołki i pasterzy. Kolędniczy korowód będzie kierować się spod bazyliki do szopki miejskiej, ustawionej na placu Łuczkowskiego. O godz. 12.30 właśnie przy szopce mędrcy oddadzą hołd nowo narodzo-nemu Dzieciątku Jezus. Po głównej części uroczystości rozpocznie się wspólne kolędowanie osób idących w barwnym orszaku wraz z mieszkańcami Chełma i zaproszonymi gośćmi.

Święto Trzech Króli jest dniem wolnym od pracy. Tego dnia pozamykane są również sklepy. O ponowne wpisanie ŚwiętaTrzech Króli na listę świąt ustawowo wolnych od pracy zaczął zabiegać Jerzy Kropiwnicki, prezydent Łodzi. Posłowie jednak dwukrotnie odrzucili ten pomysł, mimo że pod projektem ustawy podpisało się ponad milion osób. Projekt wszedł w życie dopiero w 2010 roku. Dzień wrócił tym samym do pocztu wcześniej hucznie świętowanych świąt. Dzień Trzech Króli był wolny w Polsce do 1960 roku. Zgodnie z nowym prawem, jeśli jednak 6 stycznia przypada w sobotę lub niedzielę nie będziemy mogli odebrać sobie za to wolnego.