Symbol luksusu ma korzenie na Lubelszczyźnie. Niedługo historię Antoniego Patka pozna cały świat

Reżyserem filmu „Antoni Patek – zegarmistrz i patriota” jest Krzysztof Paluszyński, który nie ma wątpliwości, że wśród najsłynniejszych Polek i Polaków poza Marią Curie-Skłodowską i Ignacym Paderewskim ważne miejsce zajmuje właśnie bohater jego najnowszej produkcji.

– Antoni Patek jest postacią, która trwale zapisała się w historii świata, tworząc najbardziej rozpoznawalną i prestiżową markę zegarków. Dziś moglibyśmy to porównać z twórcą iPhona Stevem Jobsem – twierdzi Paluszyński. – Ta postać została niesłusznie zapomniana, a nasz film ma na celu przywrócenie jego pamięci – dodaje.

Właśnie to w połączeniu z wyreżyserowanymi przez niego dotychczas filmami ze szwajcarskim wątkiem (m.in. „Polichromia Turkowska. Wielkość talentu Józefa Mehoffera” czy „Henryk Opieński – historia życia i miłości”) zaowocowały pracami nad obrazem o życiu Patka. Obrazem niełatwym i złożonym, jak mówi Paluszyński, bo żeby go oddać, trzeba sięgnąć prawie 200 lat wstecz.

– Film dotyczy elit, bo zegarki Patka nosiły elity ówczesnego świata, tak jak jest zresztą do dziś. Cały czas pracujemy i myślę, że rodzi się bardzo ważne dla naszej kinematografii i historii narodu dzieło – twierdzi reżyser. – Nie robimy filmu o zegarmistrzu, odcinamy się od tego. Oczywiście zegarki są jego integralną częścią i bez nich film by nie powstał, ale przede wszystkim robimy film o człowieku, o wielkim patriocie, który swoją działalnością próbował przywrócić Polskę na mapę świata. I te jego działania – zdobienie zegarków wizerunkami naszych bohaterów narodowych, postaci historycznych czy ważnych miejsc – nosiły właśnie te znamiona.

Ponad tydzień temu ekipa kręciła sceny w Zamku Królewskim w Rydzynie. Teraz zajmuje się uchwyceniem najbardziej spektakularnych momentów produkcji, czyli rozdziału historii Patka, w którym brał udział w powstaniu listopadowym.

Na potrzeby filmu szyjemy umundurowanie 1 Pułku Jazdy Augustowskiej, w którym służył Antoni Patek jako młody oficer. Takich mundurów bowiem nie udało nam się znaleźć w całym kraju, nie dysponują nimi grupy rekonstrukcyjne – tłumaczy Paluszyński.

Podczas pracy nad fabularyzowanym dokumentem dotarł do mało znanych pism archiwalnych dotyczących życia Patka: potwierdzenia uzyskania obywatelstwa szwajcarskiego, aktu małżeństwa i listów. Żeby z nich skorzystać, udał się do Genewy.

– Te dokumenty potwierdzają, że był to nieprzeciętny człowiek, bo już w momencie, kiedy został przekroczony kordon po upadku powstania listopadowego pod Brodnicą, Patek sporządzał listę żołnierzy, którzy go przekroczyli i przeszli do Prus. Już sam charakter pisma wskazuje, że był osobą wysoce stabilną mentalnie i emocjonalnie, o licznych przymiotach – mówi Paluszyński.

W rolę głównego bohatera wciela się dwóch aktorów: Hubert Caban jako młody Patek i Andrzej Hamera jako dojrzały. Jego żonę Marię zagrają Weronika Wankowska i Katarzyna Nowak-Reszka.

Premiera filmu jest zaplanowana na rok 2025, a prace nad nim dofinansował Polski Instytut Sztuki Filmowej. Producentem natomiast jest firma PFS PalFilmStudio sp.zo.o.z Warszawy.

Antoni Norbert Patek urodził się w 1812 r. w Piaskach Szlacheckich (pow. krasnostawski). Za czynny udział w powstaniu listopadowym został odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Kilkanaście lat później założył firmę Patek Philippe & Co. – pierwszą, która masowo produkowała zegarki kieszonkowe. Szybko stały się jednymi z najbardziej ekskluzywnych zegarków na świecie, a dyrektorem technicznym jego firmy został francuski zegarmistrz Adrien Philippe.

Zegarki Patka zdobiły nadgarstki m.in. królowej Wiktorii i księcia Alberta, Zygmunta Krasińskiego, Piotra Czajkowskiego, Lwa Tołstoja, Marii Skłodowskiej-Curie, Alberta Einsteina, Piusa IX, Leona XIII, Walta Disneya i Józefa Stalina.

Dziś zegarki Patka nadal należą do najbardziej luksusowych i kosztownych. Rekord pobił model Sky Moon, za który na aukcji internetowej w Christie's w 2023 r. zapłacono 5,8 mln dolarów.