Pomnik Wdzięczności

W niedzielę obchodzono 34. rocznicę Lubelskiego Lipca. Pod Pomnikiem Wdzięczności przy ul. Droga Męczenników Majdanka złożono kwiaty. Odbyła się też msza święta.

W sobotę w Lublinie odbyły się obchody Dnia Solidarności i Wolności. Pod pomnikiem Wdzięczności przy Drodze Męczenników Majdanka złożono kwiaty, a w archikatedrze lubelskiej odprawiono mszę św. w intencji osób działających w ruchu solidarnościowym.

Przez dwa dni: 13 i 14 grudnia w Lublinie i regionie będą odbywały się wydarzenia przypominające o 39. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Nie będzie jednak – ze względu na pandemię koronawirusa – rekonstrukcji pacyfikacji zakładów przeprowadzanych przez ZOMO.

40 lat temu, 8 lipca 1980 r. pracownicy WSK-PZL Świdnik rozpoczęli strajk. - To był pierwszy i najważniejszy strajk na Lubelszczyźnie. Uruchomił kolejne strajki, które przetoczyły się przez cały rejon - mówi Waldemar Jakson, ówczesny działacz opozycyjny, dziś burmistrz Świdnika.

- Tu na Lubelszczyźnie rozpoczęła się Solidarność – mówił premier Mateusz Morawiecki podczas niedzielnej uroczystości regionalnych obchodów 40-lecia Lubelskiego Lipca 1980.

Zorganizowane protesty robotnicze w 1980 roku nastąpiły na Lubelszczyźnie  najwcześniej w skali całego kraju. To właśnie w lipcu tego roku „ruszyła lawina” protestów i postulatów. Dlaczego mogło to dokonać się właśnie w naszym regionie?

- Lubelski Lipiec był przełomem, który doprowadził do całkowitej zmiany krajobrazu politycznego - mówi Marian Król, szef lubelskiej „Solidarności". Mija 40 lat od pamiętnych protestów, które w kolejnych miesiącach rozlały się na cały kraj. Udział w niedzielnych obchodach rocznicowych zapowiedział premier Mateusz Morawiecki.

W czwartek świętowano 40. rocznicę strajku w Lokomotywowni Pozaklasowej Lubelskiego Węzła Kolejowego. Centrum Wolontariatu zorganizowało na terenie Dworca PKP happening „Jutrzenka Solidarności”, bo tak jak jutrzenka zapowiada nowy dzień, tak protest robotników w Świdniku i Lublinie zapowiadał zwycięstwo Solidarności.

- Świdnik i Lublin był preludium tego, co kilka tygodni później wydarzyło się w Gdańsku – podkreślają uczestnicy Lubelskiego Lipca. W 1980 r. strajkowało na Lubelszczyźnie kilkadziesiąt tysięcy osób, pracę przerwało 150-160 zakładów. A zaczęło się od śniadania, kiedy pracujący w WSK zobaczyli… nowe ceny żywności w zakładowej stołówce.

- Spontaniczny strajk był zaskoczeniem – przypomina wydarzenia z lipca 1980 r. w WSK Świdnik Jan Czogała, ówczesny dyrektor zakładu. 40 lat temu fala protestów na Lubelszczyźnie objęła ok. 150 zakładów. Strajkowało kilkadziesiąt tysięcy osób.

Mija 40 lat od strajków, które swoim zasięgiem objęły cały lubelski region. Strajków, które dały początek powstaniu „Solidarności". Jak będziemy w tym roku obchodzić rocznicę Lubelskiego Lipca?

„W prostej linii wywodzą się one z tradycji zdrajców przedrozbiorowych i komunistycznych" - tak o działaniach części środowiska prawniczego w Polsce pisze Marian Król, przewodniczący zarządu Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ Solidarność. Te słowa są częścią oficjalnego stanowiska w sprawie „prób anarchizacji państwa przez środowiska prawnicze". Stanowisko zostało przyjęte 15 stycznia, m.in. po Marszu Tysiąca Tóg w Warszawie. Podczas tej akcji prawnicy i sędziowie protestowali m.in. przeciwko tzw. ustawie kagańcowej.

- Lubelski Lipiec był przełomem, stanowił preludium do wydarzeń sierpnia 1980 roku - napisał w liście do uczestników uroczystości 39. rocznic strajków na Lubelszczyźnie premier Mateusz Morawiecki. W niedzielę rocznicowe obchody odbyły się terenie lokomotywowni. Nie obyło się bez zgrzytu.

Kilkadziesiąt tysięcy osób wzięło udział w fali strajków, które przetoczyły się przez Lubelszczyznę w lipcu 1980 roku. Po raz pierwszy w historii PRL protestujący pracownicy zmusili komunistyczne władze do uznania ich za partnerów do rozmów.

W czwartek przy dawnym LZNS, gdzie mieści się Pomnik Wdzięczności, delegacje złożyły kwiaty przed monumentem.

- To był przełom - twierdzą historycy. - Przekonaliśmy się, że jest w nas duch i odwaga - mówią uczestnicy wydarzeń sprzed 39 lat. W Świdniku upamiętniono wystąpienia robotników przeciwko komunistycznej władzy. W uroczystościach rocznicowych Lubelskiego Lipca '80 wzięli udział przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, związkowcy, uczestnicy tamtych wydarzeń i ofiary komunistycznych represji.

Niespełna 40 lat temu lubelscy robotnicy wstrzymali pracę, żeby walczyć o godne życie i swoje prawa. Uroczyste obchody Lubelskiego Lipca 1980 odbędą się w niedzielę w Świdniku.

Związkowcy domagają się od rządu m.in. podwyżek dla pracowników sektora publicznego czy wdrożenie programu Rozwoju Województwa Lubelskiego. „Solidarność" swoje postulaty ogłosiła w każdym regionie.

Działacz „Solidarności" otrzymał odznaczenie państwa za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce. Wiesław Struk brał udział w Lubelskim Lipcu w 1980 roku.

Miało to by być centrum społeczno - kulturalne, a nie zwykłe muzeum. Być może w niedzielę dojdzie podpisania listu intencyjnego w tej sprawie.

Trwają uroczystości związane z obchodami rocznicy protestów robotniczych w Świdniku i Lublinie, które miały miejsce w lipcu 1980 r.

To był pierwszy protest robotników w PRL, którym udało się wywalczyć spełnienie ich postulatów. W niedzielę będziemy obchodzić 38. rocznicę Lubelskiego Lipca.