Pierwszy pomnik stanął na placu w 1916 roku, w 125. rocznicę majowego święta. Na początku lat 60., w czasach, kiedy to państwo ludowe rocznic konstytucji nie obchodziło, przesunięto go w sąsiedztwo miejskiego szaletu. Zlekceważony, zapomniany stałby tam może długo jeszcze, gdyby nie przyszły nowe czasy. Ale pierwszym sprawcą, że wydobyto go z krzaków niepamięci, był Henryk Łusiewicz, członek Stronnictwa Demokratycznego.
Był marzec, 1981 rok. Henryk Łusiewicz wrócił właśnie z kongresu stronnictwa, na którym uchwalono, że dzień 3 maja będzie świętem SD. I - jak po latach opowiadał Kurierowi - wybrał się z żoną na spacer, na plac Litewski, a tam zobaczył stary pomnik konstytucji. Nie wytrzymał. Przyrzekł sobie, że zrobi wszystko, aby pomnik stanął w godnym miejscu, a na cokole rozpostarł skrzydła orzeł w koronie. Dalej sprawy potoczyły się błyskawicznie. Całość zaprojektował Edward Kotyłło, a orła wykuł w piaskowcu Witold Marcewicz. Przechodnie interesowali się postępem robót.
Uroczystość odsłonięcia pomnika w nowej artystycznej szacie odbyła się 3 maja 1981 roku. W internecie można zobaczyć okolicznościowy film. Szerokie kadry nawet nie ogarniają wielkości tłumu, który rozlewał się nie tylko po całym placu. Tłum płynął także Krakowskim Przedmieściem. Ludzie szczelnie oblegali hotel Lublinianka, a jeden z kadrów pokazuje mieszkańców, którzy wdrapali się - żeby lepiej widzieć - na dach kiosku Ruchu stojącego w sąsiedztwie hotelu.
Pomnik prezentował się okazale. Lublinianie byli dumni, że symbol patriotyzmu wrócił na godne miejsce. W latach 80. ukradkiem składano pod nim kwiaty. Próbowano go też zdewastować. W 2000 roku wandale zniszczyli orłowi głowę. Rekonstrukcji podjął się wówczas twórca rzeźby Witold Marcewicz.
Pomnik Konstytucji 3 maja wyszedł z cienia, inny - pomnik Wdzięczności - opuścił na zawsze plac. Za to przybył - konno - Marszałek...
Codziennie rano najświeższe informacje z Lublina i okolic na Twoją skrzynkę mailową. Zapisz się do newslettera!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
