Nowy raport CBOS: dla 62% Polaków Boże Narodzenie to w pierwszej kolejności święto rodzinne

Pomimo tego, że pandemia już 2 lata temu wpłynęła na istotne przemiany społeczne, obejmujące w dużej mierze sferę religijną (limity osób w kościołach, mniej nabożeństw, msze online, itp.), to trwający od kilkunastu lat trend spadkowy osób uznających Boże Narodzenie za święto religijne nadal się utrzymuje.

• dla 62% to w pierwszej kolejności święto rodzinne,
• dla niespełna co piątego mieszkańca naszego kraju (19%) jest to głównie przeżycie religijne,
• dla co dziesiątego (10%) miła tradycja,
• dla co dwudziestego (5%) wypoczynek i przerwa od pracy.

Okazuje się, że Boże Narodzenie za przeżycie religijne uznają ponadprzeciętnie często kobiety, badani powyżej 55 roku życia, mieszkający na wsi, o poglądach prawicowych oraz – co oczywiste – osoby częściej praktykujące religijnie. Mocno widać tutaj udział właśnie województwa lubelskiego - grupa, do której należą najbardziej tradycyjni ankietowani jest najsilniej reprezentowana w makroregionie wschodnim (76%), obejmującym województwo lubelskie i podkarpackie, a najsłabiej w makroregionie północnym (43%, woj. pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie).

- Niezależnie od zmian w postrzeganiu świąt Bożego Narodzenia, wiele zwyczajów wigilijnych jest dziś kultywowanych w polskich domach w równym stopniu, co ćwierć wieku temu - czytamy w raporcie. - Niezmiennie prawie wszyscy Polacy składają sobie w Wigilię życzenia (98%), spożywają tradycyjne potrawy wigilijne (98%), dzielą się opłatkiem (97%), przystrajają choinki (96%), a także śpiewają kolędy (73%).

Ogromna większość mówi też w tym kontekście o wzajemnych odwiedzinach z krewnymi i znajomymi (91%), prezentach pod choinką (91%), wysyłaniu życzeń świątecznych (85%) i przygotowywaniu dodatkowego nakrycia na stole dla niespodziewanego gościa (83%).

- Od lat jednak stopniowo zmniejsza się natomiast odsetek osób przestrzegających ściśle religijnych zwyczajów wigilijnych - donosi raport CBOS. - W porównaniu do poprzedniego pomiaru zmniejszył się zauważalnie na przykład udział badanych zachowujących post w Wigilię, mniej badanych odmawia także w Wigilię modlitwę, odczytuje odpowiedni fragment Pisma Świętego czy przystępuje do spowiedzi. Ponadto tylko 54% respondentów bierze udział w pasterce - to spadek aż o 26 punktów względem końca lat dziewięćdziesiątych.

Ostatni aspekt ujęty w raporcie to dostatniość tegorocznych świąt, co powiązane jest rzecz jasna z sytuacją materialną ankietowanych. Spośród grup społeczno-zawodowych mniej dostatnie święta przewidywali ponadprzeciętnie często renciści (33%), bezrobotni (25%) i rolnicy (25%). Udział ankietowanych przewidujących święta bardziej dostatnie niż w ubiegłym roku zawsze był niski, jednak obecnie jest niższy niż kiedykolwiek i wynosi zaledwie 2%.