Pół tysiąca mniej urodzeń w Lublinie. Spadek też w innych miastach. Eksperci wyjaśniają przyczyny

- W zeszłym roku wydaliśmy 7383 aktów urodzeń, a rok wcześniej - 7906. Tak niską liczbę aktów urodzeń sporządziliśmy ostatnio chyba w 2009 roku - informuje Dariusz Janiszewski, zastępca kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w Lublinie. Podobnie jest w innych miastach. Dla przykładu: w Świdniku liczba urodzeń spadła z 1069 do 1008, a w Zamościu sporządzono prawie setkę mniej aktów urodzeń (1580 w 2020 roku). W Tomaszowie Lubelskim było 359 urodzeń (to spadek o 37), a w Puławach - 900 (mniej o 67).

Eksperci jako pierwszy powód wymieniają niż demograficzny, bo po 1983 roku liczba urodzeń w Polsce sukcesywnie malała. - Dlatego analogicznie mniej kobiet znajduje się teraz w wieku rozrodczym (25-33 lat), stąd mniej z nich zostaje matkami. To jest najważniejsza przyczyna tego spadku urodzeń - komentuje prof. Piotr Szukalski, demograf.

Socjolodzy zwracają uwagę jeszcze na inne przyczyny. Chociażby wyjazdy młodych kobiet z Lubelszczyzny do innych ośrodków akademickich. - Wydaje mi się, że nie bez znaczenia jest również sytuacja wokół ustawy antyaborcyjnej. To może mieć wpływ na zwiększenie poziomu lęku i brak poczucia bezpieczeństwa w przypadku ewentualnej ciąży z ciężkimi powikłaniami. Uzasadnienie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie zostało jeszcze opublikowane, a w niektórych szpitalach odmawia się już wykonania zabiegu przerwania ciąży ze względów medycznych - tłumaczy dr Barbara Smoczyńska, socjolog.

Jak widać na podstawie danych z USC, również 500 plus nie wpływa szczególnie na decyzję o macierzyństwie. Obecnie z programu „Rodzina 500 plus” korzysta około 341,8 tys. dzieci z województwa lubelskiego. Do rodzin trafia co miesiąc 175 mln złotych. W Lublinie programem objętych jest ponad 55 tys. dzieci. Co miesiąc z tego tytułu Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Lublinie wypłaca kwotę około 28 mln zł.

Czy spadek liczby urodzeń to już efekt pandemii? - Raczej nie, bo sama ciąża trwa 9 miesięcy. Poza tym od momentu podjęcia świadomej decyzji do zajścia w ciążę mija z reguły 3-6 miesięcy. Dlatego pierwsze skutki covidu, jeśli chodzi o liczbę urodzeń, zaobserwujemy dopiero w 2021 roku. Nie mniej, spodziewam się w następnych miesiącach sporego spadku urodzeń i to nie tylko ze względu na niepewność na rynku pracy czy drastyczne zmniejszenie liczby zawieranych małżeństw. Bowiem bardzo odstraszająco działa dla ludzi planujących dziecko, myśl o kontakcie ze służbą zdrowia w czasie pandemii - wyjaśnia prof. Szukalski.

Podobnie uważają inni eksperci. - Sytuacja ochrony zdrowia w czasie pandemii może stanowić potężny hamulec dla osób myślących o założeniu rodziny. Stąd przekładanie decyzji o rodzicielstwie na później. Poza tym pandemia zmieniła naszą filozofię życia, żyjemy w ogromnej niepewności, nie wiemy co z naszą przyszłością - dodaje dr Smoczyńska.