Prezent dla nauczyciela na zakończenie roku. Miły gest czy niepotrzebny wydatek? „Doceniam to, ale kwiaty zaraz zwiędną”

Zakończenie roku szkolnego za pasem, a w wielu klasach już od dobrych kilku dni, jeśli nie tygodni trwają dyskusje na temat tego, jaki upominek wręczyć nauczycielowi. Jedni decydują się na bukiety kwiatów i słodkości, inni wymyślają symboliczne prezenty lub robią je własnoręcznie. „Obowiązek” wręczenia prezentu nauczycielowi często spoczywa także na rodzicach, zwłaszcza gdy mowa o młodszych dzieciach, np. tych z klas I-III. Trwają więc zrzutki pieniędzy i ustalenia między opiekunami, a kwiaciarnie są oblegane, niemalże tak samo, jak w Dniu Nauczyciela.

Większość nauczycieli zauważa jednak, że wcale nie chce dostawać od rodziców czy uczniów upominków. Nawet kwiatów i czekoladek.

– Jako nauczyciel nie oczekuje żadnych prezentów na zakończenie roku – mówi Aleksandra, nauczycielka, pracująca w szkole w woj. śląskim – Powiedziałam to moim uczniom już na początku roku szkolnego. Za swoją pracę otrzymuję wynagrodzenie tak jak każdy pracownik. Dla mnie największym podziękowaniem jest uśmiech ucznia i jego zdany egzamin. Osobiście jestem przeciwna wręczaniu dowodów wdzięczności nauczycielom, lekarzom czy jakimkolwiek przedstawicielom innych zawodów.

Aleksandra nie jest w swojej opinii odosobniona. Wielu nauczycieli zauważa, że taki prezent to niepotrzebny wydatek, który obciąża rodziców, a wychowawców stawia w niekomfortowej sytuacji. Niektórzy wyznają nawet, że prezentów na zakończenie roku szkolnego po prostu nie przyjmują.

– Doceniam gest, ale co roku wracam z rękami pełnymi kwiatów. Zanim dojadę do domu, one wszystkie zwiędną… Sama jestem mamą i wiem, jak dużo wydatków czeka rodziców. Zaraz zacznie się komplementowanie wyprawki na kolejny rok. Nie widzę sensu w wydawaniu pieniędzy na kwiaty, które i tak zaraz zwiędną – mówi Marlena, matematyczka ze szkoły podstawowej w woj. kujawsko-pomorskim.

Prezentami, czasami wcale nietanimi, w sposób szczególny obdarowywani są wychowawcy. Szczególnie spektakularne dostają ci, którzy kończą swoje wychowawstwo, bo przecież „nie wypada dać tylko kwiatów”.

– Jestem wychowawcą i nie chcę prezentów. Zawsze, gdy dostaję nową klasę, mówię o tym już na początku. W tym roku rodzice uszanowali moje zdanie i na Dzień Nauczyciela dostałam kartki zrobione samodzielnie przez uczniów, ot wyraz pamięci. Według mnie niestosowne jest przyjmowanie przez nauczycieli prezentów innych niż przysłowiowy kwiatek – mówi Magdalena, nauczycielka w szkole podstawowej w woj. mazowieckim.

Niekiedy to właśnie rodzice czują się w obowiązku, by wręczyć nauczycielom na zakończenie roku jakiś upominek. Powodem są chęci odwdzięczenia się za naukę dziecka, ale przede wszystkim jednak tradycja, bo „zawsze się tak robiło”.

– Mam wrażenie, że rodzice prześcigają się w idiotycznych pomysłach… A potem wylewają swoje żale, jak to „muszą”. Naprawdę jestem za swoimi uczniami, czasami nie jest to „miłość łatwa”, ale wolę szczere docenienie i „dziękuję”, zamiast tych wszystkich prezentów – dodaje Magdalena.

Część nauczycieli zwraca uwagę na to, że warto czymś się obdarować na zakończenie roku. Dlaczego? Bo to po prostu miły gest, wyraz sympatii i szacunku. Coraz częściej mówi się też o tym, że szkoła powinna odchodzić od hierarchicznego podejścia. Może więc końcówka roku, to dobry czas, by zacząć wcielać te postanowienia w życie i nie tylko obdarować nauczycieli, ale także uczniów, którzy są (a przynajmniej powinni być) najważniejsi w procesie edukacji.

– Zauważyłam, że od jakiegoś czasu nauczyciele również dają prezenty swoim uczniom. W końcu zeszliśmy z piedestału, poszliśmy bardziej w relacje i też chcemy dzieci czymś obdarować, zwłaszcza w klasach, gdzie mamy wychowawstwo – mówi Katarzyna, anglistka w jednej ze szkół w woj. mazowieckim. – U nas co roku dawaliśmy dzieciom lody, trzymaliśmy je przez jeden dzień w zamrażarce u wuefistów. To zawsze był hit.

Pytamy anglistkę, czy uważa, że dawanie nauczycielom prezentów na koniec roku to dobry pomysł i czy sama lubi je dostawać.

– W tym wszystkim chodzi o to, aby nie sprowadzić tego jedynie do relacji uczeń - urzędnik państwowy. Dlaczego? Bo się nie da. Spędzamy razem mnóstwo czasu, często więcej niż obecnie dzieci spędzają z rodzicami. To my dzielimy z nimi różne emocje, sukcesy i porażki. Moim zdaniem warto na koniec się obdarować. Dlaczego? Bo to sympatyczny gest. Wydaje mi się, że najlepszy prezent to taki, który uczniowie chcą autentycznie ofiarować, oczywiście utrzymany w granicach rozsądku i finansów – opowiada Katarzyna.

Nowożeńcy coraz częściej proszą, by zamiast obdarowywać ich kwiatami, wpłacić pieniądze na organizację pomocową. Na podobny pomysł, w związku ze zbliżającym się zakończeniem roku szkolnego, wpadła Polska Akcja Humanitarna. Zasady są proste. Nauczyciele, którzy nie czują potrzeby dostawania prezentów od uczniów w porozumieniu z rodzicami lub młodzieżą, wypełniają specjalny formularz i otrzymują materiały promocyjne, które zachęcają do niesienia pomocy.

W zeszłym roku szkolnym zebrano ponad 51 tys. zł na działania pomocowe PAH w Somalii, tym razem wsparcie ma być udzielone Ukrainie.

– Jakiś czas temu z koleżanką na zebraniu rodziców poprosiłyśmy o wpłatę na stowarzyszenie rodziców dzieci niepełnosprawnych, zamiast kwiatów. I tego się trzymałyśmy przez te kilka wspólnych lat. Oczywiście skończyło się tak, że dostałyśmy po ładnym bukiecie i oprócz tego była wpłata na stowarzyszenie. Dopiero na koniec ósmej klasy, kiedy kończyłyśmy wychowawstwo, dostałyśmy bony na ebilet. Oczywiście wpłata na stowarzyszenie była też – mówi Katarzyna.

I dodaje:

– Przyjęłyśmy ten prezent, podziękowałyśmy i byłyśmy szczęśliwe. Dlaczego? Bo my z tą klasą byłyśmy bardzo zżyte. Nie wyobrażam sobie, żebyśmy stanęły i powiedziały: „Przepraszam, ale nie przyjmuję prezentów od obcych mi ludzi”.