W Świnoujściu rusza budowa terminala instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych. Co to oznacza dla tego regionu?

Wojna na Ukrainie skłoniła Polskę nie tylko do szybszego odejścia od rosyjskiego gazu i ropy, ale nasiliła także procesy służące zdynamizowaniu rozwoju innych źródeł energii – podkreślają eksperci. Oprócz takich przedsięwzięć jak elektrownia słoneczna w Wielbarku, czy uruchomienie instalacji do produkcji biopaliw w Trzebini, prędkości nabierają także inwestycje w energetykę wiatrową.

Z uwagi na wyzwania związane z transformacją energetyczną, rozwój morskiej energetyki wiatrowej to dla Polski konieczność. Bez nich niemożliwe byłoby nawet marzenie o dojściu do tzw. zeroemisyjnej gospodarki, co jest celem Unii Europejskiej na najbliższe lata.

– Inwestycje offshore wind na Bałtyku są pod tym względem jednym z najefektywniejszych rozwiązań. To wydajna, zielona energia, która zaspokoi potrzeby milionów Polaków. Ale żeby takie projekty mogły powstawać, zgodnie z planem potrzebujemy polskich portów instalacyjnych, takich jak ten w Świnoujściu – mówi Robert Nowicki, prezes ORLEN Neptun

Lądowa część terminala instalacyjnego, za którą odpowiada spółka ORLEN Neptun, powstaje w porcie w Świnoujściu, na terenie o powierzchni blisko 20 ha. Jego rolą będzie przeładunek, składowanie i montowanie kluczowych elementów morskich turbin wiatrowych, takich jak wieże, łopaty i gondole. Terminal będzie w stanie przyjmować też nadbudówki morskich stacji transformatorowych, ważące nawet 24 000 ton. W ramach projektu powstanie również niezbędna infrastruktura, czyli nowe zabudowania warsztatowe i administracyjno-biurowe.

Inwestycja w Świnoujściu docelowo umożliwi instalację ponad 80 morskich turbin wiatrowych rocznie. Co ważne, położenie portu w głębi lądu gwarantuje optymalne warunki pogodowe w trakcie budowy i eksploatacji inwestycji.

Nowe nabrzeża, za które odpowiada Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujściu, będą charakteryzować się ponadstandardowymi, jak na warunki portowe, parametrami technicznymi, głównie w zakresie dopuszczalnych obciążeń użytkowych. Pozwoli to na wstępny montaż wież turbin wiatrowych o wysokości ponad 100 metrów i masie około 1000 ton każda.

– Długość nabrzeży, wynosząca w obu przypadkach około 250 metrów, umożliwi operowanie w Świnoujściu największym, dostępnym obecnie, ponad dwustumetrowym statkom typu heavy lift vessel, czyli takim, które służą do transportu elementów składowych wiatraków – mówi Robert Nowicki, prezes ORLEN Neptun.

Dodatkowo do terminala przybijać będą specjalistyczne statki typu jack-up, które są przeznaczone do instalacji turbin o mocy 15 MW i większych.

– To sprzęt, który jest w stanie podnieść kadłub ponad powierzchnię wody, opierając się na dnie za pomocą opuszczanych 130 metrowych „nóg” – mówi Robert Nowicki, prezes ORLEN Neptun.

Zgodnie z założeniami terminal ORLEN Neptun posłuży w pierwszej kolejności do instalacji komponentów morskiej farmy wiatrowej Baltic Power, najbardziej zaawansowanego projektu w polskiej części Bałtyku. Później będzie on wykorzystywany do realizacji kolejnych inwestycji. I to nie tylko polskich.

Na Bałtyku wciąż brakuje infrastruktury portowej niezbędnej dla budowy farm wiatrowych. Terminal w Świnoujściu będzie dopiero drugim takim miejscem, poza portem Ronne (Dania) w tej części Europy, dlatego może być wykorzystywany przy realizacji inwestycji prowadzonych na wodach niemieckich, szwedzkich i duńskich.

Zdaniem ekspertów budowa zarówno terminala instalacyjnego jak i morskich farm wiatrowych to nie tylko mocny impuls dla polskiego bezpieczeństwa energetycznego, ale też spora szansa rozwojowa dla regionu. Dzięki inwestycji samorządy mogą liczyć na pieniądze z podatków, a lokalni specjaliści na zatrudnienie przy nowoczesnej, stabilnej inwestycji.

– Lokalizacja tego typu inwestycji jak terminal instalacyjny dla morskich farm wiatrowych zawsze wiąże się z rozbudowaniem tzw. local content, czyli łańcucha dostaw na poziomie lokalnym. Jeśli taki mechanizm zostanie rozbudowany poprzez np. włączenie do niego nowych podmiotów, to będzie można liczyć na wzrost ofert pracy w regionie – komentuje ekonomista, dr Artur Bartoszewicz.

Jak wyjaśnia ekspert, tradycyjne podejście do analiz sektorowych wskazuje, że na każde miejsce pracy powstające w nowym sektorze pojawia się pięć kolejnych w sektorach powiązanych z podmiotem kreującym rozwój gospodarczy. Terminal instalacyjny w Świnoujściu stanie się z pewnością silnym mechanizmem rozwojowym, który da potencjał wzrostu, szczególnie w wymiarze lokalnym – dodaje.

Choć pierwszym projektem realizowanym przy wykorzystaniu nowego terminala będzie Baltic Power, to na tym inwestycje się nie skończą. Co więcej, już teraz można liczyć na pojawienie się inwestycji towarzyszących, a także kolejnych związanych stricte z energetyką wiatrową. Do czasu zakończenia podstawowej inwestycji, czyli prawdopodobnie do 2026 r. może się jeszcze dużo wydarzyć.

– Zbudowanie terminala instalacyjnego w Świnoujściu już w pierwszym etapie prac da przestrzeń do rozwoju szeroko rozumianej infrastruktury, w tym dla systemów zasilania oraz dróg. Nawet jeśli główna inwestycja zajmie kilka lat, to dzięki rozbudowywanej infrastrukturze mają szanse pojawić się inne, towarzyszące jej – mówi dr Artur Bartoszewicz.

Warto podkreślić, że powstający terminal posłuży następnie do realizacji kolejnych projektów Grupy ORLEN. Chodzi o pięć morskich farm wiatrowych o łącznej mocy ok. 5,2 GW. Cztery z nich powstaną na Ławicy Odrzańskiej, na wysokości Kołobrzegu. Piąta lokalizacja położona jest na Ławicy Słupskiej. Ten obszar graniczy z miejscem, gdzie powstaje farma Baltic Power. W sumie będzie to ok. 350 wiatraków, którą zasilą w czystą energię ok. 9,5 mln gospodarstw domowych.