Najstarsze Pieśni Europy: Krytyka festiwalowego rozumu

Za przykład ułomności rozumu w kwestiach estetycznych posłużyć może Wimme Saari, kultywujący pieśni Saamów, ludu północnej Skandynawii. Jeśli popatrzyć obiektywnie: nuda. Przez bitą godzinę niepozorny facet o iście skandynawskim temperamencie prezentuje a cappella pieśni różniące się głównie kolejnością samogłosek "u" i "o" w zwrotkach. Tematyką są przede wszystkim renifery, nie licząc kilku ptaków, wilka i szczeniąt. Najbardziej zaskakującym momentem występu jest ten, gdy wyłącza komórkę. A mimo to na koniec zostaje zasłużenie obdarowany burzą braw i dwukrotnie bisuje. Jak to wytłumaczyć?

Albo scena z koncertu Polesia Archaicznego: jedna z dziewczyn dwukrotne myli się w śpiewie. Siada i zasłania twarz włosami. Przejęta widownia przeżywa trudny moment razem z nią - pewnie się biedaczka załamała i łka. Tymczasem wokalistka w najlepsze śmieje się z wpadki. Widzowie drapią się po głowach. Teoretycznie nie tak powinno być, prawda?

Najmniej problemów było z Bistre Vodi i Ezeretz: dostaliśmy mniej więcej to, czego można by się spodziewać po odzianych w tradycyjne bułgarskie i macedońskie stroje artystach: rytmiczne wyrafinowanie, piękne białe głosy i mnóstwo, mnóstwo uśmiechów.

Ale już Narodnyj Prazdnik był nie lada orzechem do zgryzienia. Sprawdzałem nagrania z koncertów moskiewskiej grupy w sieci. Bardzo dobre, fakt, ale za nic nie mogłem pojąć, czemu Jan Bernad, organizator festiwalu z Ośrodka "Rozdroża", mówi o nich: "legendarne". Pięć minut później, gdy wokalistki zaśpiewały wielogłosem tak, że pozazdrościłby niejeden niemiecki renesansowy kompozytor, już wiedziałem. Gdy zaś w obrządku żniwnym połączyły radosny śpiew z transowym rytmem, znowu przestałem rozumieć. Tym razem - jak to możliwe, że kobiety są z Rosji, muzyka jest z Rosji, a show: amerykański?