Obóz zagłady w Sobiborze w 3D

W obozie zagłady w Sobiborze Niemcy zamordowali około 170 tysięcy Żydów. Nieprzypadkowo zlokalizowali to miejsce eksterminacji na zalesionym terenie, ale z dostępem do linii kolejowej. Po wznieconym przez więźniów powstaniu, naziści postanowili całkowicie zatrzeć ślady swoich zbrodni. Baraki i komory gazowe na rozkaz Niemców rozbierali więźniowie sprowadzeni z obozu w Treblince, którzy po zakończeniu tej pracy zostali rozstrzelani.

Od lat trwa proces odkrywania historii tego miejsca. Za nami są już badania archeologiczne, w trakcie których zostały odkryte m.in. relikty komór gazowych. Teraz przyszedł czas na nieinwazyjne prace. Na terenie Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze już pracują trzej specjaliści z Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS. Zrobią serię zdjęć terenu z lotu ptaka. Przewidziane jest też prześwietlenie tego miejsca za pomocą georadaru. - Nasza prace obejmą m.in. teren dawnego obozu I, który do tej pory nie został przebadany. To miejsce, w którym były między innymi baraki więźniarskie - wyjaśnia dr Piotr Bartmiński z Zakładu Gleboznawstwa i Ochrony Gleb UMCS. - Interesująco zapowiada się też część dawnego obozu, gdzie było miejsce nazywane eufemistycznie lazaretem. Właśnie tam wykonywane były egzekucje przez rozstrzelanie - dodaje nasz rozmówca.

Dokumentacja „z lotu ptaka” będzie wykonywana także za pomocą specjalnej kamery, która pokazuje glebę wzbogaconą w fosfor. - Ten pierwiastek zawierają kości ludzkie, dlatego dzięki wybranej przez nas metodzie będziemy mogli być może wskazać kolejne masowe groby - wskazuje dr Piotr Bartmiński. - Mówimy o metodzie, która na świecie nie jest jeszcze często wykorzystywana. My skorzystamy z kamery stanowiącej wyposażenie Centrum Ecotech-Complex w Lublinie - zaznacza naukowiec z UMCS.

Ostatecznym celem jest stworzenie modelu 3D daw-nego, niemieckiego obozu w Sobiborze. Makieta zostanie umieszczona w internecie, ale będzie mogła być wykorzystana także w planowanej, multimedialnej wystawie, która po-wstanie w Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.

- Oczywiście punktem odniesienia będą nie tylko zdjęcia wykonane za pomocą drona i wyniki badań robionych geo-radarem, ale też ustalenia archeologów, relacje m.in. byłych więźniów i dokumenty historyczne - wylicza dr Piotr Bartmiński.

Do końca roku zostanie ogłoszony przetarg na zabezpieczenie obszaru, na którym znajdują się masowe groby.

- Teren w pierwszej kolejności zostanie odwodniony i zabezpieczony. Ostatnim etapem będzie pokrycie masowych grobów warstwą głazów - wyjaśnia Agnieszka Kowalczyk-Nowak, rzeczniczka prasowa Państwowego Muzeum na Majdanku, którego filią jest Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.

Nie jest to jeszcze część prac związanych z budową nowego pomnika w tym miejscu. Przypomnijmy, że konkurs na koncepcję upamiętnienia dawnego niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze został rozstrzygnięty już w lipcu 2013 roku.

- Na razie nie jest znany termin rozpoczęcia budowy pomnika i muzeum w Sobiborze. Projekt jest już gotowy, ale nie wszystkie jego elementy zostały zaakceptowane przez przedstawicieli tzw. grupy sterującej, czyli Polski, Izraela, Słowacji i Holandii - wylicza rzeczniczka Państwowego Muzeum na Majdanku.