Tłusty czwartek pączkiem i faworkiem stoi. Ceny od 39 gr aż do... 25 zł. Gdzie, co, ile - i za ile?

- W tamtym roku sprzedaliśmy około 3,5 tysiąca – mówi Konrad z piekarni Orlikowski. - Zamówienia zamknęliśmy już 4 dni temu – były i te prywatne (od 2 do 10 sztuk), i takie hurtowe, na przykład 200 dla zakładu pracy. Szczególnym powodzeniem cieszą się u nas pączki nie smażone, a pieczone w piecu chlebowym. Mają one nieco inny smak, są naturalnie znacznie mniej tłuste, bo nie używa się do nich oleju.

W wielu miejscach o zamówieniach jednak nie ma mowy – sprzedaż pączków przewidziana jest tylko na miejscu. Zwykle szykuje się na czwartek kilkaset sztuk – w Greli na przykład będzie czekało na łasuchów ich około 300. Piekarze prześcigają się w najwymyślniejszych wersjach tego tradycyjnego przysmaku.

- Róża, adwokat, budyń, wiśnia, słony karmel z popcornem, czekolada, nutella… - wyliczają dostępne nadzienie.

Niektóre idą o krok dalej - w Bułka/Kromka znajdziemy mini pączusie na wagę, które można całkowicie spersonalizować wybierając nadzienie, lukier i posypkę.

- W zeszłych latach bywało, że kolejka ciągnęła się aż do Placu Litewskiego – mówi Mateusz z Dobrej Pączkarni. Startują oni wyjątkowo wcześnie - można zrobić u nich słodkie zakupy już o 5 rano.

Jak tegoroczny tłusty czwartek wygląda cenowo? Najtańsze pączki znajdziemy oczywiście w supermarketach – tutaj króluje Lidl ze swoim 24-pakiem, w którym sztuka wyceniona jest na 39 groszy. W przypadku sprzedaży "na sztuki" jednak sklepy są już porównywalne do piekarni czy cukierni. Najczęściej ceny zamykają się się granicach od 2,70 do 4 zł od sztuki, jednak zdarzają się i takie za 6 - lub nawet 6,70 zł (w Chmielewskim i Williamsie). Rekordzistą jest zdecydowanie Chrupko Bistro - tam cena za jeden pączek sięga nawet 25 zł.

Zainteresowanych są 3 grupy – ci zapobiegliwi, którzy po pączki pojawiają się już w środę albo składają zamówienia, ci klasyczni (lub też spóźnialscy) stojący w kolejkach w sam tłusty czwartek oraz łowcy okazji, którzy z zakupami czekają na piątek, żeby załapać się na liczne promocje. Nie zawsze jednak zdążą – czasem klienci „wymiotą” wszystko z półek i nie zostanie zupełnie nic.

Jest jeszcze czwarta, dodatkowa kategoria – smakosz o specjalnych wymaganiach.

- Klienci do nas wracają – mówi pani Monika, szefowa kuchni w Zielonym Talerzyku, gdzie nabyć można wegańskie pączki. - W tym roku mamy około 400 zamówień. Jeśli chodzi o smak – są nie do odróżnienia od zwykłych. To nie jest dzień na bycie fit – tutaj jest karnawał, ma być suto, ma być tłusto, ma być smażone! - śmieje się. - Nie używamy klasycznego łoju wołowego, tylko oleju roślinnego. Do tego nasza ekologiczna mąka orkiszowa, mleko sojowe (żeby było więcej białka), powidło różane i gotowe. Na tyle, na ile możemy, jesteśmy zwolennikami tradycji!

Do wyboru weganie mają także pączki z Umei.

Łasuch unikający glutenu znajdzie coś dla siebie natomiast w Ciachu Bez Cukru – tam tłusty czwartek stał się chudym ze względu, na który wskazuje sama nazwa miejsca. Do wyboru jest pączek klasyczny, wegański i keto, czyli z podwyższoną zawartością protein. Ceny takich specjałów to 11-12 zł za sztukę.

Kiedy zęby wgryzają się w miękkie jak chmurka ciasto, a lukier spływa po brodzie człowiek w ten jeden dzień czuje się, jakby znowu był dzieckiem.

- Cały rok czekam na ten dzień – śmieje się Basia, młoda lublinianka. - Dla mnie to jak urodziny. To święto jest dużo lepsze od Walentynek!

- Pod względem kulinarnym na pewno! - wtóruje jej koleżanka, Magda. - Tylko ja muszę naprawdę na niego czekać cały rok, bo w inne dni pączki bezglutenowe są nie do zdobycia – wzdycha.

W cukierniach znajdziemy najprzeróżniejsze przysmaki: głównie słynne faworki, ale też rozmaite ciasta, babeczki, rurki z kremem i drożdżówki. Jednak to bez wątpienia pączki są najbardziej charakterystycznym wypiekiem tego święta.

Skąd się właściwie wzięły? Okazuje się, że są starsze niż chrześcijaństwo na naszych ziemiach – już w czasach pogańskich tłustą, bo nadziewaną mięsem chlebową przekąską żegnano zimę i witano wiosnę (później takie wytrawne pączki służyły jako zakąska do wódki). Mówiono o nich, że były tak twarde, że mogły podbić oko. Miękkie zaś przysmaki, jakie znamy do dziś pojawiły się mniej więcej w siedemnastym wieku na dworze króla Augusta III – do przyrządzenia ich zachęciła moda na lekką kuchnię francuską. Pączki wytrawne jednak wracają po latach do łask – dostaniemy je w formie burgerów z wołowiną i słonymi dodatkami w Wytrawnym Bistro czy lokalu Stół i Wół.