Uwaga, KONKURS! Torfowce-długowieczne, naturalne magazyny wody i dwutlenku węgla

Dziś zapraszamy Was do bliższego zapoznania się z Mchem Torfowcem.

Torfowce, których łacińska nazwa to Sphagnum (czytaj: sfagnum) są grupą roślin należących do mszaków, które są naturalnym magazynem wody. Poza tym, poprzez odkładnie się martwych części tych roślin w uwilgotnionym podłożu, gdzie panują beztlenowe warunki, są także długowiecznym magazynem dwutlenku węgla. Torfowce są roślinami torfotwórczymi, czyli takimi, które w naszej części świata, nieprzerwanie od ponad 12 tysięcy lat tworzą pokłady torfu. Ten proces powstawania torfowisk jest niezwykle powolny, ponieważ w ciągu roku warstwa torfu przyrasta zaledwie od około 0,5 do 1 mm. Torfowisko, którego miąższość, to znaczy grubość w przekroju, ma np. 5 metrów, ma około 5-7 tysięcy lat. Przykładem takiego torfowiska może być Durne Bagno w Poleskim Parku Narodowym. Jeszcze starsze są w tym park, choć trochę innego typu, są torfowiska Bagno Bubnów i Bagno Staw, których wiek oszacowano na około 12 tysięcy lat.

Torfowce to rośliny określane jako i tu trudne pojęcie, chamefity, to znaczy rośliny niskopączkowe, u których żywe pączki, występuję nad ziemią. U torfowców, a także u innych roślin z tą formą życiową, jest to spowodowane przystosowaniem do przetrwania mroźnej, a zarazem śnieżnej pory roku. Niektóre torfowce mogą być i tu drugie trudne pojęcie-hydrofitami, czyli roślinami wodnopączkowymi. Oznacza to, że pączki pozwalające na przeżycie i rozwój w następnym roku, zimują w wodzie.
Torfowce to grupa mszaków, którą na świecie reprezentuje ponad 300 gatunków, z czego w Polsce opisano ich 36 gatunków. Spośród tych występujących w kraju, jeden gatunek jest objętych ochroną gatunkową ścisłą, pozostałe objęte są ochroną częściową.

Niezwykłą cechą torfowców jest nieograniczony wzrost, ze względu na występowanie roślinnych organów do rozmnażania, nie na szczycie tych roślin, a na bocznych rozgałęzieniach pędu. To sprawia, że stożek wzrostu może cięgle rosnąć wzwyż. Dolna część rośliny, która znajduje się w wodzie, stopniowo obumiera i rozkłada się, tworząc wspominane pokłady torfu, akumulując dwutlenek węgla w jego martwych szczątkach. Jak się szacuje jeden hektar torfowiska, w sposób naturalny, rocznie akumuluje ponad tonę tego związku chemicznego. Torfowisko jest także bardzo mocno uwilgotnione, a porównać je można do gąbki nasiąkniętej wodą – zasadniczo wody nie widać, ale po jej wyciśnięciu, woda wypływa w ogromnych ilościach. To powoduje, że torfowisko zbudowane między innymi z torfowców, gromadząc wodę, z jednej strony ma pozytywny wpływ na suszę, poprze oddawanie wody, a z drugiej strony zatrzymując wody opadowe, ma znaczenie na zmniejszanie skutków powodzi. Inną właściwością torfowisk jest łagodzący wpływ na lokalny klimat.

Rola torfowisk nie do końca jest doceniana, a przez ostanie 100 lat, wręcz była negatywna. Przekopywane rowy na torfowiskach i wyprowadzona woda poprzez kanały, spowodowały, że większość z nich zniszczono bezpowrotnie, chociaż były niezwykle wartościowym dziedzictwem przyrodniczym, który funkcjonował przez tysiące lat. Ochrona torfowisk w XXI wieku ze względu na ogromne ich znaczenie poprzez gromadzenie wody, czy magazynowanie dwutlenku węgla, powinna być priorytetem dla każdego z nas, zwłaszcza tam, gdzie takie torfowiska jeszcze istnieją. A każdy, kto zechce zobaczyć, jak funkcjonują te żywe, torfowiskowe organizmy od ponad 12 tysięcy lat, może odwiedzić Poleski Park Narodowy – zwłaszcza ścieżki przyrodnicze „Dąb Dominik” lub „Czachary”.

Bogdanka blisko natury to projekt współorganizowany przez LW Bogdanka S.A., Kurier Lubelski oraz partnerów merytorycznych: Wydział Biologii Środowiskowej Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie oraz Poleski Park Narodowy. Celem akcji jest promocja walorów przyrodniczych Polesia Lubelskiego, przestawiający najważniejsze i najciekawsze gatunki fauny i flory naszego regionu.

Projekt Bogdanka blisko natury to jedna z form realizacji Strategii ESG GK LW Bogdanka, która opiera się na takich filarach jak środowisko, społeczeństwo, ład korporacyjny, w tym działania na rzecz regionu, w którym funkcjonuje. Stawiając się w roli odpowiedzialnego sąsiada Spółka podejmuje m.in. inicjatywy chroniące i stymulujące bioróżnorodność, promujące edukację środowiskową, równocześnie wzmacniając turystyczny potencjał najbliższego otoczenia.