Wysokie kary za złe segregowanie śmieci. Kolejne miasta mają dość i idą na wojnę z mieszkańcami

Puls Biznesu wylicza, że już w 2025 roku wszystkie samorządy w Polsce będą musiały wykazać przekazywanie 55 proc. odpadów do recyklingu. Obecnie większość z nich jest na poziomie 30-40 proc. W Warszawie są oczywiście dzielnice, gdzie ten wskaźnik znacznie przekracza 50 proc. Tak dzieje się na przykład na Ursynowie czy Wilanowie, jednak nie jest to reguła.

Miejskie władze są tego coraz bardziej świadome, bo zaczynają domagać się od zarządców, spółdzielni i wspólnot segregowania jak największej ilości odpadów.

Pierwsze kary za złą segregację odpadów pojawiły się w Gdańsku. Puls Biznesu donosi, że miasto nalicza karę w postaci dodatkowej opłaty, a prawo zezwala na naliczenie jej w wysokości 4-krotności wysokości standardowych opłat.

A może to oznaczać naprawdę wysokie kary. Wiosną 2023 roku głośno było o karze w kwocie około 90 tys. zł, która została nałożona na jedno z osiedli bloków na Ursynowie w Warszawie. Podwyższona opłata została naliczona także na Imielinie w stolicy, gdzie wspólnota musi zapłacić 78 tys. zł. Natomiast w Bydgoszczy mieszkańcy jednego z bloków są winni miastu już 40 tys. zł za złą segregację śmieci.

Obowiązek segregowania śmieci istnieje w Polsce już od wielu lat. Mimo to spora część społeczeństwa broni się przez tym na wszelkie sposoby. Wielu Polaków nadal nie zna też podstawowych zasad segregacji odpadów komunalnych.

Prawny obowiązek segregowania śmieci dotyczy także właścicieli nieruchomości, którzy do tego czasu mogli deklarować segregowanie śmieci (co dawało im niższe opłaty za wywóz śmieci), lub oświadczać brak takiej woli i płacić więcej.

Warto pamiętać, że kontrolerzy z urzędów miasta czy gmin mogą kontrolować poprawność segregacji śmieci na prywatnych posesjach i terenach prowadzenia działalności gospodarczej. Urzędnikowi często w takich sytuacjach towarzyszy policja lub rzeczoznawca, a wszyscy oni mają prawo wglądu do dokumentów związanych z powodem kontroli czy samych śmieci. Co więcej, takie kontrole nie muszą być zapowiadane. Z każdej z nich powinien być także przygotowany protokół.

Upomnienia i kary przekazywane są spółdzielni, ale to nie one będą płacić. W większości przypadków koszty kar przeniosą one na same wspólnoty, a wtedy za złą segregację zapłacą wszyscy mieszkańcy - ci segregujący również.

Pierwszą linię kontroli we wspólnotach stanowią często sami mieszkańcy. Grupy na Facebooku i fora internetowe aż pękają od zdjęć rozsypanych śmieci, lodówek pozostawionych przy wiatach czy plastikowych opakowań w odpadach bio. Zebraliśmy najciekawsze i najbardziej bulwersujące przykłady.

Prawda jest jednak taka, że samorządy prześcigają się w pomysłach na zmotywowanie mieszkańców do segregacji śmieci. Monitoring przy niezamkniętych wiatach to już przeżytek. Białystok w lipcu 2023 roku wprowadził w życie pilotażowy program, w którym zamontował kamery na śmieciarkach. Wystarczy otwarcie klapy, aby sprawdzić, co znajduję się np. w pojemnikach na odpady zmieszane. Miasto chce podwyższać opłaty za wywóz śmieci o 100 proc. w miesiącach, gdy wspólnoty nie źle segregują śmieci.