Eksperci ostrzegają: kryzys ekonomiczny może zmusić Polaków do naruszenia oszczędności emerytalnych

Niewiele ponad połowa badanych uważa, że w sytuacji kryzysu ekonomicznego odkładanie pieniędzy na emeryturę jest ważne. Z wiekiem rośnie przeświadczenie o tym, że kryzys nie zwalnia nas z konieczności oszczędzania. Dwie trzecie osób mających oszczędności na emeryturę nie wyklucza, że z powodu kryzysu ekonomicznego będzie zmuszona je naruszyć.

Ponad połowa respondentów (56.8%) stwierdziła, że w sytuacji zbliżającego się kryzysu ekonomicznego oszczędzanie na emeryturę jest bardzo ważne, bo zapewnia dobrą przyszłość. Pozostałe osoby (43.2%) uważały, że w sytuacji zbliżającego się kryzysu ekonomicznego oszczędzanie na emeryturę schodzi na dalszy plan, ponieważ liczy się tylko dzień dzisiejszy.

Kobiety wyraźnie częściej niż mężczyźni uważały, że oszczędzanie na emeryturę w sytuacji kryzysu ekonomicznego jest ważne (61.2% kobiet vs. 52% mężczyzn). Natomiast mężczyźni wyraźnie częściej wskazywali na to, że w sytuacji kryzysu liczy się tylko dzisiejszy dzień i oszczędzanie na emeryturę musi zejść na dalszy plan (48% mężczyzn vs. 38.8% kobiet).

Podejście do oszczędzania na emeryturę w sytuacji kryzysu ekonomicznego jest różne w zależności od wieku badanych. Młodsi badani zadeklarowali, że życie dniem codziennym w sytuacji kryzysu jest ważniejsze niż oszczędzanie na emeryturę. Ta postawa wyraźnie zmieniła się w grupie respondentów między 25. a 29. rokiem życia, czyli tych, którzy wkraczają na rynek pracy. W grupie 30-latków opinie co do konieczności oszczędzania na emeryturę i życia dniem dzisiejszym zrównują się.

Kolejne, starsze pokolenia uważały, że oszczędzanie na emeryturę w sytuacji kryzysu jest ważniejsze niż życie dniem dzisiejszym. Przekonanie to wyraźnie pogłębia się z wiekiem badanych.

– Za pozytywny należy uznać fakt, że spora część z nas, 56.8% mieszkańców Polski, dostrzega potrzebę oszczędzania na przyszłość mimo kryzysu. Wydaje się, że nie jest to jednak wystarczająco duża część społeczeństwa. Z wiekiem potrzebę oszczędzania rozumiemy lepiej, dlatego że zbliża się nasza emerytura – tłumaczy Małgorzata Rusewicz, prezes IGTE.

– Z kolei im wcześniej zaczniemy oszczędzać, tym łatwiej nam uzbierać znaczącą sumę. Musimy wzmacniać edukację emerytalną, by młodsze pokolenia nie straciły szansy na zgromadzenie odpowiednio dużego kapitału pozwalającego na uzupełnienie swoich dochodów po przejściu na emeryturę – dodaje Małgorzata Rusewicz.

Co trzeci badany (34.5%) zadeklarował, że ma odłożone oszczędności na emeryturę, przy czym:

• co dziewiąty respondent (11.1%) zadeklarował, że zrobi wszystko, żeby w sytuacji kryzysu ekonomicznego z nich nie skorzystać,
• a co czwarty badany (23.4%) stwierdził, że nie wyklucza, że oszczędności zgromadzone na emeryturę wykorzysta w czasie kryzysu.

Dwie trzecie badanych osób zadeklarowało, że nie ma żadnych oszczędności na emeryturę. Posiadanie oszczędności na emeryturę nieco częściej zadeklarowały kobiety niż mężczyźni (37,4% kobiet vs. 31,3% mężczyzn). Jednocześnie spośród osób posiadających oszczędności, kobiety również częściej niż mężczyźni deklarowały, że w sytuacji kryzysu ekonomicznego zrobią wszystko, by z nich nie skorzystać (12.5% kobiet vs. 9.6% mężczyzn).

Żadnych oszczędności na emeryturę nie mają najmłodsi badani do 19. roku życia. Wraz ze wzrostem lat zmniejsza się liczba osób, które zadeklarowały, że nie mają odłożonych na emeryturę żadnych oszczędności. Trend ten zmienia się na poziomie 50 lat. Od tego momentu nieznacznie zwiększa się liczba osób, które zadeklarowały, że nie mają żadnych oszczędności na emeryturę.

– Co trzecia badana osoba zadeklarowała, że posiada oszczędności na emeryturę. Biorąc pod uwagę to, że nasze społeczeństwo jest społeczeństwem starzejącym się demograficznie, powyższe wskazanie nie napawa optymizmem – zauważa dr Tomasz Sobierajski, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

– Tym bardziej że dwie trzecie osób z tej grupy zadeklarowało, że w sytuacji kryzysu nie wyklucza, iż skorzysta z tych oszczędności na zapłacenie bieżących potrzeb – dodaje dr Tomasz Sobierajski.

Badanie „Oszczędzanie na emeryturę w kryzysie ekonomicznym” zostało przeprowadzone przez IPSOS na zlecenie IGTE w dniach od 8 do 12 września 2022 roku.