Samochód elektryczny. Kiedy w Polsce przyspieszy rozwój stacji ładowania?

„Polish EV Outlook 2023” na ponad 320 stronach przedstawia aktualny stan oraz prognozy rozwoju polskiego rynku zero- i niskoemisyjnego transportu. Kluczowym elementem opracowania jest kompleksowa analiza sektora ogólnodostępnej infrastruktury ładowania. W raporcie zaprezentowano informacje m.in. na temat dotychczasowego rozwoju sieci, najpopularniejszych lokalizacji i producentów stacji należących do wiodących operatorów, mocy i dostępności ładowarek, rozmieszczenia infrastruktury w miastach i województwach, udziale rynkowym najważniejszych interesariuszy, czy też realizacji przez poszczególne gminy obowiązków wynikających z Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych.

– Jak wynika z najnowszej edycji „Polish EV Outlook” w ramach sieci 13 wiodących operatorów funkcjonuje 70% wszystkich, ogólnodostępnych ładowarek w Polsce. Numerem jeden – z udziałem 19% - pod koniec I połowy 2023 r. była firma GreenWay Polska. Kolejne miejsca zajęły Orlen Charge, Tauron, Noxo oraz EV+. W Polsce powstaje coraz więcej hubów ładowania. Udział lokalizacji, w których funkcjonują co najmniej dwie, ogólnodostępne stacje ładowania wynosi ponad 29%. Co najmniej trzy ładowarki funkcjonują w ok. co dziesiątej lokalizacji – mówi Albert Kania z PSPA.

Większych zmian względem 2022 r. nie odnotowano w czołówce producentów najpopularniejszych stacji DC. Należą do nich Delta, Ekoenergetyka oraz Efacec. Niemal 60% ogólnodostępnych stacji ładowania funkcjonuje w 37 miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Liderem jest Warszawa, a następnie Gdańsk, Katowice, Kraków i Szczecin.

- Najmniej problemów ze znalezieniem punktu ładowania powinniśmy mieć w województwie mazowieckim, którego udział w polskiej sieci infrastruktury wynosi ponad 17%. Kolejne miejsca w tym rankingu zajmują województwa śląskie (13,1%) i pomorskie (9,8%). Najniższy udział punktów odnotowano w województwie świętokrzyskim (1,1%), lubelskim (1,8%) oraz lubuskim i podlaskim (po 2%). Względnie wolne tempo rozbudowy infrastruktury dobrze obrazują dane dotyczące wypełnienia obowiązków w zakresie minimalnej liczby punktów, przewidzianych w Ustawie o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych. Termin realizacji tych wymogów upłynął w marcu 2021 r. W ok. dwa lata później ustawowe cele wypełniło zaledwie 10 z 37 zobowiązanych samorządów – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor Centrum Badań i Analiz PSPA.

Z „Polish EV Outlook” można dowiedzieć się również, w jakim stopniu infrastruktura ładowania w Polsce umożliwia pokonywania samochodami elektrycznymi dalszych dystansów, również na trasach międzynarodowych. W I połowie 2023 r. wzdłuż polskiego odcinka sieci TEN-T przybyło zaledwie 31 ładowarek, a więc tempo rozbudowy takich urządzeń trudno uznać za satysfakcjonujące. Najpopularniejszą lokalizacją stacji ładowania pozostają publiczne parkingi (z udziałem 42%). W dalszej kolejności są to centra handlowe (17%), hotele (16%) oraz stacje paliw (10%). Możliwość bezpłatnego ładowania na stacjach ogólnodostępnych to w 2023 r. bardzo rzadka sytuacja. Dotyczy zaledwie 8% wszystkich ładowarek. Dla kontrastu zdecydowana większość stacji w Polsce (94%) jest otwarta całodobowo.

Najnowsze wydanie „Polish EV Outlook” zawiera dwa scenariusze rozbudowy ogólnodostępnych punktów ładowania w Polsce. Uwzględniono w nich m.in. plany operatorów (w tym firm dopiero planujących debiut na polskim rynku), dotychczasowe oraz przewidywane tempo rozwoju floty samochodów elektrycznych, prognozowany popyt na usługi ładowania, jak również regulacje unijne (w tym ostateczny, oficjalny tekst rozporządzenia AFIR). Różnice pomiędzy scenariuszami wynikają przede wszystkim z zakresu oraz terminu wprowadzenia zmian regulacyjnych i systemowych adresujących największe bariery rozbudowy infrastruktury ładowania w Polsce. Istotną kwestią jest również potencjalna optymalizacja (lub jej brak) programów wsparcia ze środków publicznych.

- Z miesiąca na miesiąc coraz bardziej domyka się okno czasowe, w którym można wprowadzić postulowane od długiego czasu zmiany pod kątem realizacji wymogów AFIR wyznaczonych na rok 2025. Przez ostatnie lata administracja publiczna miała świadomość istnienia poważnych braków oraz barier w polskim systemie regulacyjnym, ale mimo to nie podjęła bardziej zdecydowanych kroków, by tę sytuację zmienić. W rezultacie prognozy w najnowszej wersji „Polish EV Outlook” są mniej optymistyczne niż w ostatnim wydaniu naszego raportu. Szacujemy, że pod warunkiem uwzględnienia postulatów wypracowanych przez branżę w ramach projektu „Biała Księga Nowej Mobilności” za ok. 2 lata w Polsce może funkcjonować 32,6 tys. ogólnodostępnych punktów ładowania. Kontunuowanie dotychczasowego, biernego kursu przez organy publiczne sprawi, że będzie ich o prawie 1/3 mniej, co stawia pod znakiem zapytania rozwój całego sektora zeroemisyjnego transportu w Polsce - mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA.