Uwaga, KONKURS! Żółw błotny, czyli gad, który nie je sałaty

Dziś zapraszamy Was do bliższego zapoznania się z Żółwiem Błotnym

Emys orbicularis to naukowa, łacińska nazwa żółwia błotnego, który jest jajorodnym, dwuśrodowiskowym, drapieżnym i rodzimym gatunkiem żółwia w Polsce. Co prawda, możemy spotkać w naszym kraju inne gatunki żółwi, takie jak na przykład żółw czerwonolicy, ale to efekt introdukcji z Ameryki, w naszą cześć świata spowodowany przez człowieka. Przenoszenie zwierząt, a także innych organizmów, z jednej części świata na drugą, może być niekorzystne dla rodzimych gatunków. Jeśli hodujemy jakieś gatunki zwierząt pochodzące z różnych części świata w naszych domach, to nie możemy ich wypuszczać do środowiska naturalnego.

W porównaniu do żółwia olbrzymiego, którego pancerz ma długość około 120-150 cm, żółw błotny jest wielokrotnie mniejszy, bo osiągającym długość 18-20 cm. Pancerz żółwia składa się z dwóch części – pancerza grzbietowego i brzusznego. Ten pierwszy określany jest jako plastron a ta druga część jako karapaks. W przypadku żółwia błotnego karapaks jest ciemny – brunatny, a nawet prawie czarny, natomiast plastron jest jaśniejszy z żółtymi lub pomarańczowymi plamami. Ciężar ciała dorosłych samic to około 0,8-1 kg, a samców 0,4-0,7 kg. Inna ważną cechą żółwia błotnego jest drapieżny tryb życia - nie je sałaty, a poluje w wodzie na larwy i dorosłe owady, ślimaki, małże, kijanki i drobne płazy czy niewielkie ryby.

Żółw błotny jest gatunkiem ziemnowodnym, czyli dwuśrodowiskowym – żyje na co dzień w wodzie, a rozmnaża się na lądzie. To określenie zasadniczo tyczy się samic, które przebywają – podobnie jak samce – w wodzie, ale w okresie rozmnażania wychodzą na ląd, żeby złożyć jaja. Okres rozmnażania u tego gatunku w naszej części świata, przypada na maj i czerwiec, a po odbytych godach w wodzie, samice wychodzą na ląd i przemieszczają się w piaszczyste miejsca, które są dobrze nasłonecznione. Przepuszczalny i nagrzewający się piasek, to najlepszy inkubator dla rozwijających się zarodków, a potem młodych żółwi. Miejsca składania jaja są dobrze znane samicom i wykorzystywane są przez wiele żółwich pokoleń. Samica tylnymi nogami wkopuje około 15 cm dołek, do którego ostrożnie składa około 15, a czasem nawet do 20 niewielkich jaj. Z tych jaj, w sierpniu lub wrześniu wylęgają się 2-3-centymetrowe żółwiki, o masie zaledwie 4-6 gramów.

Ponieważ jaja żółwia są atrakcyjnym pokarmem dla lisów czy jenotów, zraz po złożeniu, gniazda żółwi są zabezpieczane przez służby ochrony przyrody Poleskiego Parku Narodowego, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie czy Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych. Zabezpieczanie to metalowa siatka o wymiarach metr na metr, która uniemożliwia wykopanie żółwich jaj przez drapieżniki. To zabezpieczenie zdejmuje się w czasie kiedy młode żółwie rozwinęły się w pełni i gotowe są do wędrówki do zbiorników wody. Jeśli jakaś samica wykopie dołek lęgowy na przykład w piaszczystej drodze, gdzie istnieje zagrożenie zniszczenia, przenosi się takie złoże do Ośrodka Ochrony Żółwia Błotnego, jaki funkcjonuje w Poleskim Parku Narodowym. Po wylęgu i okresie aklimatyzacji młode żółwiki wypuszczane są na wolność. Jeśli będziemy w dyrekcji Poleskiego Parku Narodowego w Urszulinie, po wcześniejszym uzgodnieniu, mamy szansę zobaczyć młode żółwiki. Dorosłe żółwie błotne możemy zobaczyć na ścieżce edukacyjnej „Żółwik”, jaka jest wytyczona przy muzeum parku, w Załuczu Starym.

Jeszcze w XIX wieku, żółw błotny był na tyle pospolitym i licznym gatunkiem, że w niektórych rejonach kraju, na targach można było kupić jaja i dorosłe osobniki. Aktualnie jest gatunkiem ginącym, objętym ochroną gatunkową, a jego miejsca rozmnażania dodatkowo chronione są ochroną strefową. W Polsce najliczniej występuje we wschodniej Lubelszczyźnie, na Polesiu – zwłaszcza w Poleskim Parku Narodowym, Lasach Sobiborskich i Chełmskim Parku Krajobrazowym.

Bogdanka blisko natury to projekt współorganizowany przez LW Bogdanka S.A., Kurier Lubelski oraz partnerów merytorycznych: Wydział Biologii Środowiskowej Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie oraz Poleski Park Narodowy. Celem akcji jest promocja walorów przyrodniczych Polesia Lubelskiego, przestawiający najważniejsze i najciekawsze gatunki fauny i flory naszego regionu.

Projekt Bogdanka blisko natury to jedna z form realizacji Strategii ESG GK LW Bogdanka, która opiera się na takich filarach jak środowisko, społeczeństwo, ład korporacyjny, w tym działania na rzecz regionu, w którym funkcjonuje. Stawiając się w roli odpowiedzialnego sąsiada Spółka podejmuje m.in. inicjatywy chroniące i stymulujące bioróżnorodność, promujące edukację środowiskową, równocześnie wzmacniając turystyczny potencjał najbliższego otoczenia.