Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze zdobyło kolejną nagrodę. Tym razem w najważniejszym konkursie polskiego muzealnictwa

Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2023 został rozstrzygnięty po raz 44. Jego organizatorami są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Muzeów, a gala laureatów tegorocznej edycji odbyła się 22 maja w Muzeum Architektury we Wrocławiu.

– To druga nagroda dla Muzeum w Sobiborze w tym miesiącu. Na początku maja zdobyło ono specjalne wyróżnienie w prestiżowym konkursie na najlepsze europejskie muzeum roku EMYA 2024 (European Museum of the Year Award) – podkreśla Agnieszka Kowalczyk-Nowak z Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze.

Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze zostało w pełni otwarte dla zwiedzających 13 października 2023 r. Jest poświęcone 180 tys. żydowskich dzieci, kobiet i mężczyzn zamordowanych w niemieckim nazistowskim obozie zagłady w latach 1942–1943. Zabezpiecza miejsca związane z funkcjonowaniem obozu, dokumentuje jego historię, podtrzymuje pamięć o ofiarach deportowanych do Sobiboru z całej okupowanej przez III Rzeszę Europy.

Jego centralną częścią jest budynek muzeum z wystawą stałą, która przedstawia historię obozu zagłady w Sobiborze jako części planu eksterminacji Żydów europejskich. Za sprawą 100 zdjęć i dokumentów odtwarza topografię obozu, utrwala dramat deportacji, pokazuje twarze sprawców i ich ofiar. Ponad 700 obiektów, głównie rzeczy należących do zgładzonych, stanowi punkt wyjścia dla zrozumienia historii miejsca.

– Z uwagi na ogromne znaczenie przestrzeni i zabudowy obozu dla kultywowania pamięci o zbrodniach, które Niemcy chcieli na zawsze wymazać, zrealizowano założenie przestrzenno-krajobrazowe z elementami topografii obozu, wskazanymi podczas prac archeologicznych – zaznacza Kowalczyk-Nowak.

Ściana Pamięci prowadzi wzdłuż drogi, którą SS-mani prowadzili ofiary na śmierć, łączy najważniejsze części byłego obozu i okala rozległą polanę masowych grobów z prochami pomordowanych. Jej obszar wyznaczają drobne kamienie białego marmuru.

– Kluczowymi elementami są dwie gabloty, eksponujące relikty fundamentów komór gazowych. Odtworzono zarys
budynków fryzjerni i baraku więźniów zmuszanych do spalania zwłok pomordowanych.

Całości dopełnia ścieżka edukacyjna z informacjami historycznymi i relacjami ocalałych.