Gapowicze „wiszą” ZTM grube miliony. Rekordzista ma ponad 80 tys. długu

Podczas pierwszych sześciu miesięcy 2023 r. kontrolerzy ZTM wystawili 13,3 tys. mandatów. Ich kwota opiewa na 2,7 mln zł. Od 2009 r., czyli od momentu powołania ZTM do życia, z nieopłaconych wezwań do zapłaty uzbierała się pokaźna suma. Dłużnicy są winni miastu w sumie ok. 30 mln zł. Za te środki ZTM mógłby zakupić 10 przegubowych autobusów elektrycznych.

W gronie zadłużonych znajduje się niechlubny rekordzista.

- To 52-letni mężczyzna, który ma 305 mandatów, a jego zadłużenie wynosi obecnie blisko 82 571,33 zł - podaje Monika Fisz z ZTM.

Jakie są szanse na wyegzekwowanie nałożonych kar?

- Skuteczność windykacji należności nie odbiega od „średniej krajowej” i oscyluje w granicy 30 proc. - informuje Fisz.

Obecnie za przejazd bez odpowiedniego dokumentu przewozu – ważnego biletu – wysokość „opłaty dodatkowej” wynosi 230 zł. Ponadto, do mandatu doliczana jest należność za bilet - 4,60 zł (2,30 zł ulgowy). Wcześniejsze opłacenie mandatu sprawia, że portfele pasażerów mniej odczują konsekwencje jazdy na „gapę”.

- W przypadku uiszczenia opłaty u kontrolera biletów w trakcie kontroli gapowicz zapłaci 138 zł, a w przypadku gdy uiści opłatę w ciągu siedmiu dni od daty wystawienia wezwania do zapłaty kwota wynosi 161 zł. Po tym terminie pasażer zobowiązany jest zapłacić pełną kwotę - tłumaczy Fisz.

Podróżny powinien dokonać dodatkowej opłaty w ciągu 14 dni od daty wystawienia mandatu. Co dzieje się w sytuacji, gdy tego nie uczyni?

- W przypadku gdy pasażer nie uiści opłaty w wyznaczonym terminie, pierwszym etapem jest wezwanie przedsądowe. Brak
czynności skutkuje pozwem sądowym oraz wydaniem nakazu. Po tym nadawana jest klauzula wykonalności na nakaz, która stanowi podstawę złożenia wniosku do komornika - wyjaśnia Fisz.

I dodaje, że w związku z tym kwota długu może wzrosnąć z 230 do nawet 700 zł.

Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej, zadłużenie Polaków z tytułu jazdy bez biletu komunikacją miejską wynosi 499,5 mln zł.

- Rośnie jednak nowy problem - trend na jazdę na gapę wśród młodych. Jeszcze pięć lat temu niezapłacone mandaty miało 7,6 tys. osób w wieku do 25 lat. Obecnie jest ich ponad sześciokrotnie więcej, bo 48,3 tys., z długiem na 41,7 mln zł - czytamy w raporcie z badania „Gapowicze w komunikacji miejskiej 2023” przeprowadzonym na zlecenie KRD .

Najczęściej jazdę bez biletu osoby z tej grupy wiekowej tłumaczą zapominalstwem.

- Ale już co druga młoda osoba robi to premedytacją, licząc na brak kontroli biletów - alarmują autorzy dokumentu.

Choć liczba nieopłaconych wezwań do zapłaty rośnie najszybciej wśród najmłodszych, to wciąż najwyższe łączne kwoty do oddania mają osoby w wieku 26-35 lat.

W tym przedziale mieści m.in. 29-letni "gapowicz" z Lublina. Na swoim koncie ma on 286 wystawionych mandatów, a jego zadłużenie wynosi obecnie prawie 80 tys. zł.

- Co dziesiąty Polak wciąż nie widzi nic złego w jeździe komunikacją miejską bez ważnego biletu - mówi Adam Łącki, prezes zarządu KRD BIG.

I zaznacza przy tym, że dłużnicy w krótkim czasie przekonują się, że wpis do KRD nie popłaca.

- Przeszkadza on w zaciągnięciu kredytu, dokonaniu zakupów na raty czy podpisaniu umowy z firmą telekomunikacyjną. I wtedy już wiadomo, że takie zadłużenie trzeba spłacić - wskazuje Łącki.

Według wstępnych szacunków, w pierwszym półroczu 2023 r. z przejazdów lubelskimi autobusami i trolejbusami skorzystało 50,5 miliona osób (średnio 275,9 tys. dziennie). W 2022 r. komunikacja miejska przewiozła 95 mln pasażerów. To o 35,7 mln mniej osób niż w „przedpandemicznym” 2019 r. i niecałe 20 mln więcej niż w 2020 r.