Kto dostał rządowe pieniądze? Eksperci: „Pominięto 80 proc. gmin „opozycyjnych”

Jak nas poinformowało biuro prasowe LUW, wnioski złożone z województwa lubelskiego opiewają na łączną kwotę ponad 1,4 mld zł. Tymczasem do rozdysponowania w całym kraju jest 1,6 mld zł. Wiele gmin i powiatów wsparcia więc nie dostanie.

Samorządowcy z niecierpliwością czekają na wyniki podziału pieniędzy, bo poprzednie rozdanie skończyło się awanturą. W całym kraju rozdysponowano wówczas 4,35 mld zł. Do województwa lubelskiego trafiło 313,9 mln zł. Zostały podzielone centralnie przez rząd. Politycy opozycji zarzucali, że środki w większości trafiały do samorządów, w których wójtowie, burmistrzowie, prezydenci czy starostowie mają legitymacje PiS lub z PiS sympatyzują. Np. Lublin starał się o wsparcie 10 projektów, nie dostał ani złotówki, a jednym z największych beneficjentów na Lubelszczyźnie został Chełm. Prezydentem jest tam Jakub Banaszek z Porozumienia Jarosława Gowina.

Lech Sprawka, wojewoda lubelski, odpierał te zarzuty. Podczas konferencji prasowej wskazywał m.in. gminy, gdzie nie rządzi PiS, a mimo to samorząd dostał pieniądze (chodziło m.in. o Międzyrzec Podlaski, Piszczac i Łomazy).

Tymczasem podział środków szczegółowej analizie poddali prof. Jarosław Flis, socjolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz prof. Paweł Swianiewicz, ekonomista z Uniwersytetu Warszawskiego w raporcie przygotowanym dla Fundacji Batorego. Sprawdzili oni, gdzie trafiły pieniądze i zestawili dane z informacjami o tym, kto rządzi w danej gminie.

„Średnia wysokość dotacji dla całego kraju to 83 zł na głowę mieszkańca. Wielkość tę pokazano poprzez linie siatki na wykresie. W gminach kierowanych przez włodarzy z PiS (chodzi zarówno o tych, którzy do partii należą, jak i tych, którzy startowali z poparciem partii rządzącej-red.) średnia dotacja wynosi ponad 250 zł na głowę, zaś w gminach kierowanych przez włodarzy z bloku senackiego (czyli z PO, PSL lub SLD-red.) jest dziesięciokrotnie niższa” - czytamy w raporcie.

I dalej: „W przypadku bloku senackiego ponad 80 proc. gmin pominięto w ramach programu, a jedynie 19 proc. uzyskało dofinansowania. Natomiast w przypadku gmin rządzonych przez włodarzy PiS proporcje te są nawet jeszcze wyraźniejsze. Tylko 14 proc. gmin nie otrzymało dotacji, natomiast 86 proc. z nich przyznano środki.”

Proporcje te dotyczą jednakowo samorządów małych i ubogich, dużych i bogatych, znajdujących się na wschodzie i zachodzie kraju oraz tych, w których w wyborach prezydenckich prowadził Andrzej Duda lub Rafał Trzaskowski. Wydaje się, że kryteria te nie miały żadnego znaczenia albo było ono marginalne – kluczową kwestią jest to, jaki jest dystans polityczny między obozem rządzącym a lokalnymi włodarzami – podsumowują prof. Jarosław Flis i prof. Paweł Swianiewicz.

Analiza przeczy też forsowanej przez polityków PiS tezie, że pieniądze z FIL trafiły do gmin uboższych, wcześniej pomijanych przy podziale rządowych pieniędzy. „Faktycznie gminy uboższe na ogół otrzymały wyższą dotację od zamożniejszych samorządów. (…) Jednak w obu wyróżnionych podgrupach zasadnicze, skokowe zróżnicowanie dzieliło gminy w zależności od tego, jaką opcję reprezentował jej wójt czy burmistrz. (…) włodarze z partii rządzącej mogli liczyć na dotacje trzykrotnie wyższe od średniej, zaś samorządowcy opozycyjni – trzykrotnie niższe” - piszą eksperci.

Marta Wcisło, posłanka KO z Lublina, wystosowała we wtorek pisma do wojewody lubelskiego oraz premiera, apelując, aby obecnie dzielona transza FIL została rozdysponowana w oparciu o „obiektywne kryteria”.