Lubelskie na dobre! – podsumowanie naszej akcji

1. Podczas naszej akcji „Lubelskie na dobre!” poruszyliśmy wiele tematów ważnych dla mieszkańców naszego regionu. Przy każdym z nim przewijał się najważniejszy problem – pandemia koronowirusa. Jak Lubelszczyzna dotychczas radzi sobie z pandemią i czy nie są to zagrożone projekty unijne z Regionalnego Programu?
W każdej sytuacji najlepszą metodą działania jest czynić jedno, nie zaniedbując drugiego.
Z jednej strony musimy przygotować się do długofalowych działań w warunkach ciągle trwającego zagrożenia epidemicznego, z drugiej dobrze wykorzystać posiadane narzędzia, aby stymulować rozwój regionu.
Jako samorząd województwa jesteśmy w obecnej sytuacji mocno zaangażowani w zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańcom Lubelszczyzny, ale również w stymulowanie regionalnej gospodarki i pobudzanie inwestycji. Warto w tym kontekście podkreślić, że na dzień 7 stycznia br. podpisano 6 972 umowy w ramach RPO WL na kwotę dofinansowania blisko 9, 35 mld zł, a to daje wykorzystanie na poziomie blisko 95 %.
Z pewnością, mimo prowadzenia na szeroką skalę szczepień, będziemy wszyscy jeszcze jakiś czas zmagać się ze skutkami pandemii. Dotychczas na działania związane ze zwalczaniem negatywnych skutków pandemii COVID-19 w ramach RPO WL 2014-2020 przeznaczono łącznie ponad 314 mln zł. Dofinansowano zakup sprzętu medycznego oraz środków ochrony osobistej.
• 22 mln zł trafiło do Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej. Środki zostały przeznaczone na zakup: defibrylatorów, aparatów EKG czy stołów zabiegowych. Doposażone zostały m.in. Oddział Endokrynologiczny z Zakładem Medycyny Nuklearnej, Oddział Transplantacji Szpiku z Bankiem Komórek Krwiotwórczych czy Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii;
• 25,2 mln zł otrzymało 5 szpitali wojewódzkich z naszego regionu na sprzęt
i wyposażenie niezbędne do walki z COVID-19;
• około 16 mln zł przeznaczono dla 41 podmiotów leczniczych z naszego województwa;
• ponad 6 mln zł otrzymał Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie na projekt „Razem przeciwko Covid-19!”, dzięki któremu wsparciem zostało objętych łącznie 254 instytucje (w tym 213 ośrodków pomocy społecznej, 20 powiatowych centrów pomocy rodzinie, 11 instytucji opieki paliatywno-hospicyjnej oraz 10 schronisk dla osób bezdomnych).
Obok tego niezbędne jest bieżące wspieranie gospodarki, kierowanie do przedsiębiorców programów pomocowych i maksymalna ochrona miejsc pracy. Zależy nam, aby gospodarka w Lubelskiem mogła ruszyć, kiedy sytuacja wróci do normy. Liczę, że dzięki wspólnym działaniom podejmowanym na wielu płaszczyznach, a także solidarności i odpowiedzialnej postawie mieszkańców naszego województwa – wyjdziemy z tego niełatwego doświadczenia obronną ręką.
2. Jesteśmy regionem, który przyciąga coraz więcej turystów. Co należy zrobić, żebyśmy byli jeszcze bardziej atrakcyjnym regionem?
To prawda. Obok tłumnie odwiedzanych i szeroko znanych miejsc, takich jak Zamość, Nałęczów, Kazimierz Dolny czy Kozłówka, coraz chętniej odwiedzane są np. wioski i zagrody tematyczne, m.in. kowalska wieś Wojciechów, garncarska – Łążek Garncarski, pszczelarska – Pszczela Wola, czy rumiankowa wieś Hołowno, która w swojej ofercie ma także relaksujące pobyty w wiejskim SPA z ziołową kąpielą, masażem i sauną.
Niedawno wpisany został na Światową Listę Rezerwatów Biosfery UNESCO Transgraniczny Rezerwat Biosfery „Roztocze”, składający się z rezerwatów obejmujących teren Polski i Ukrainy. W ostatnich latach bardzo modnym kierunkiem wypraw stały się przygraniczne tereny, a szczególnie dolina rzeki Bug, na której organizowane są spływy kajakowe, połączone z programem zwiedzania nadbużańskich sanktuariów, m.in. prawosławnego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej, bazyliki Maryjnej w Kodniu
i unickiej cerkwi w Kostomłotach.
Przygraniczne obszary z każdym rokiem przyciągają turystów także za sprawą Wschodniego Szlaku Rowerowego GREEN VELO, który w regionie lubelskim na długim odcinku wiedzie Doliną Bugu przez wiele atrakcyjnych miejsc, jak wymienione wyżej – Kodeń, Jabłeczna, Kostomłoty, a także Janów Podlaski ze słynną stadniną koni arabskich, Pratulin z martyrium unitów podlaskich, Terespol z fortami dawnej twierdzy brzeskiej czy Włodawa – miasto trzech kultur.
Warto podkreślić, że niemal jedna czwarta powierzchni regionu objęta jest ochroną prawną z uwagi na szczególne walory przyrodnicze, krajobrazowe i kulturowe. Lubelskie może pochwalić się największą
w kraju liczbą parków krajobrazowych, których jest aż 17.
Wiemy doskonale, że turystyka to istotna gałąź gospodarki, która wpływa pozytywnie na tworzenie nowych miejsc pracy, zwiększa dochody przedsiębiorstw i generuje wpływy do budżetu. Z naszej strony chcemy wspierać nowe inicjatywy, a także stale poprawiać dostępność komunikacyjną województwa.
3. W ostatnich latach widać duże inwestycje na kolei w naszym regionie. Czy pociąg ma szanse
w przyszłości stać się środkiem komunikacji nr 1?
Są duże szanse, że transport kolejowy w najbliższych latach będzie stanowić coraz istotniejszy element sieci komunikacyjnej województwa. Warto zaznaczyć, że kolej, jako przyjazny dla środowiska
i energooszczędny środek transportu, wpisuje się w cele wynikające z polityki Zielonego Ładu w zakresie czystego transportu oraz dążenia Unii Europejskiej do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 roku.
Kolej jest sześć razy bardziej energooszczędna niż transport drogowy, emituje także dziewięć razy mniej CO2 niż towarowy transport drogowy i pasażerski transport lotniczy. Uważam, że inwestycje w kolej oznaczają lepszą dostępność regionów i większą mobilność społeczeństwa, a także rozwój gospodarczy i redukcję emisji. Nowoczesny transport musi być nie tylko szybki, lecz także bezpieczny, wygodny i ekologiczny.
W tej chwili w województwie lubelskim w ramach Programu Inwestycji Dworcowych modernizowanych jest jedenaście dworców kolejowych. Na tej liście znajduje się m.in. dworzec kolejowy w Lublinie.
Modernizacji podlega również sieć kolejowa poprzez podniesienie parametrów technicznych i prędkości przejazdowej, m.in. modernizowana jest główna linia kolejowa łącząca stolicę województwa z Warszawą, co przyczyni się do skrócenia czasu podróży oraz zwiększenia przepustowości i liczby pociągów na torach. Obok tego będzie realizowany projekt Lubelskiej Kolei Aglomeracyjnej, która ma ułatwić mieszkańcom Puław, Parczewa, Chełma i Kraśnika szybki i sprawny dojazd do Lublina.
Planujemy partycypować w pięciu inwestycjach realizowanych w ramach programu Kolej Plus:
– budowa linii kolejowej Szastarka-Janów Lubelski-Biłgoraj;
– prace na liniach kolejowych 69 i 72 między Rejowcem i Zamościem Szopinek;
– rewitalizacja połączenia Chełm-Włodawa;
– elektryfikacja linii Łuków-Lublin;
–utworzenie połączenia z Lublina do Łęcznej i kopalni Bogdanka.

Jestem przekonany, że ich realizacja będzie stanowić istotny postęp w eliminowaniu wykluczenia transportowego.

Podsumowując, stoi przed nami ogromne zadanie w zakresie określenia tego, jak chcemy kształtować transport publiczny w regionie. To my tworzymy na poziomie lokalnym strategie i plany transportowe oraz często decydujemy o inwestycjach i roli kolei w tych planach. Ma to oczywiście potem bezpośrednie przełożenie na cały system transportowy kraju i UE.

4. Smog, dymiące kominy, zanieczyszczone powietrze – to problem, z którym boryka się wiele regionów. Jak radzi sobie Lubelszczyzna w tym zakresie?Największym problemem Lubelszczyzny jest emisja z domów ogrzewanych indywidualnie oraz komunikacja samochodowa na obszarach bezpośrednio sąsiadujących z drogami o znacznym natężeniu ruchu. Prowadzony przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska monitoring i ocena jakości powietrza w województwie lubelskim nadal wykazują wysokie zanieczyszczenie pyłem PM10 i benzo(a)pirenem, szczególnie w Aglomeracji Lubelskiej i strefie lubelskiej.
W ramach działań na rzecz poprawy jakości powietrza Sejmik Województwa Lubelskiego 27 lipca 2020 roku przyjął dwa programy ochrony powietrza. Wszystkie samorządy z terenu województwa lubelskiego przystąpiły do realizacji działań naprawczych. Warto dodać, że niektóre gminy opracowały i przyjęły Plany Gospodarki Niskoemisyjnej pozwalające pozyskać fundusze unijne w latach 2014-2020 oraz wprowadziły Program Ograniczania Niskiej Emisji (PONE), celem których jest zmniejszenie zjawiska niskiej emisji. Obowiązujące Programy ochrony powietrza przewidują, że realizacja wszystkich działań w latach 2020 – 2026 pozwoli na wyeliminowanie problemu występowania przekroczeń poziomów dopuszczalnych dla pyłów PM10 i PM2,5 oraz znaczne zredukowanie poziomu stężenia średniorocznego benzo(a)pirenu. Ponadto trwają prace zmierzające do przyjęcia tzw. uchwały antysmogowej dla województwa lubelskiego.

5. „Jakie widzi Pan perspektywy dla rozwoju lubelskiego sportu? Czy powinniśmy wspierać sport amatorski czy też państwo powinno angażować się również w sport zawodowy?”
Sport i aktywność fizyczna pełnią niezwykle ważną rolę w życiu codziennym mieszkańców naszego regionu. Jako Samorząd Województwa Lubelskiego widzimy potrzebę finansowania tego obszaru, zarówno na poziomie sportu powszechnego, jak i sportu kwalifikowanego.
Warto podkreślić sukces sportowy, szkoleniowy i organizacyjny, jakim w 2020 roku była XXVI Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży w sportach halowych „Lubelskie 2020”, która odbywała się na terenie naszego województwa i gościła przez blisko dwa miesiące najlepszych młodych sportowców
z całego kraju. W zawodach wzięło udział ponad 2500 zawodniczek i zawodników, 320 trenerów, 520 sędziów, 30 działaczy! Województwo lubelskie zajęło ostatecznie VII miejsce w klasyfikacji generalnej województw, zdobywając 26 medali (8 złotych, 6 srebrnych i 12 brązowych).

W fazie przygotowań jest program mający na celu rozwijanie karier młodych, utalentowanych zawodników zamieszkałych w województwie. Finansowe i organizacyjne wsparcie sportu dzieci
i młodzieży będzie fundamentem do osiągania przez nich sukcesów międzynarodowych, ale również impulsem by nie szukać klubów w innych regionach kraju.
Sport odgrywa ważną rolę w budowaniu strategii województwa, co przekłada się na sukcesy sportowe
i promowanie aktywności fizycznej wśród naszych mieszkańców. Posiadamy odpowiednią infrastrukturę sportową i rekreacyjną umożliwiającą naszym mieszkańcom aktywne spędzanie wolnego czasu.
Samorząd Województwa Lubelskiego realizuje także program „Lubelskie w Tokio”, którego zadaniem jest promocja regionu przez olimpijczyków przygotowujących się do Igrzysk Olimpijskich
i Paraolimpijskich. Jego beneficjentami są: Sofia Ennaoui, Paulina Guba, Małgorzata Hołub-Kowalik, Karolina Kołeczek, Malwina Kopron, Aleksandra Mirosław oraz Piotr Sawicki.
Realizowany jest również program „Z dumą wspieramy sport”, dzięki któremu wsparcie dociera do profesjonalnych klubów koszykarskich, piłki ręcznej, piłki nożnej, czy niezwykle popularnego w naszym województwie żużla, a także indywidualnych sportowców.
Samorząd Województwa Lubelskiego to również od zeszłego roku partner techniczny Polskiego Związku Koszykówki – warto podkreślić, że jest to pierwsza tego typu umowa jednostki samorządowej
z federacją sportową - którego efektem była promocja podczas Mistrzostw Świata Koszykarzy w 2019 roku w Chinach, jakże udanych dla reprezentacji Polski! Dowodem tego był tytuł Drużyny Roku w Plebiscycie Przeglądu Sportowego. Jesteśmy dumni, że byliśmy częścią tego projektu.
Pomimo pandemii Samorząd Województwa Lubelskiego w 2020 roku nie wstrzymał finansowania i nie wycofał się z wcześniej zaplanowanych sportowych projektów. Dysponenci naszych środków nie musieli zwracać otrzymanych wcześniej dotacji, otrzymali zgodę na przesunięcia terminów zawodów w celu ich pełnej realizacji, ogłoszono także dodatkowy konkurs ofert. Stypendia sportowe wypłacane były również zgodnie z harmonogramem.